شکیبا حکیمی
روز یکشنبه هفته جاری، تظاهراتی به حمایت از زنان افغانستان در شهر استکهلم سویدن برگزار شد. در این تظاهرات، بیش از هفتاد زن از شهرهای مختلف سویدن و کشورهای همجوار از جمله ناروی، اشتراک کرده بودند. در جمع اشتراک کنندهها، علاوه بر زنان اهل افغانستان، شهروندان سویسی، نارویژی و ایرانی نیز حضور داشتند.
طاهره، از برگزارکنندهگان این گردهمایی در مصاحبه با رسانهی رخشانه گفت: «هرکسی که فکر کرد مساله زنان افغانستان برایش مهم است، گفت که در این اعتراض میآید. نه تنها شهروندان افغانستان، بلکه شهروندان دیگر کشورها نیز در این تظاهرات بودند. شهروندان سویدن، ایرانی و نارویژی در این اعتراض آمده بودند.»
او در بارهی هدف برگزاری این اعتراض افزود: «ما مسوولیت داریم این صدا را بلند کنیم. برای اینکه در مقابل وضعیت موجود فریاد بزنیم که چه جریان دارد و [طالبان] با زنان چه میکنند. بهنام مشروعیتسازی، بهنام آوردن یک ثبات در افغانستان یک گروه تروریستی را حاکم کردند.»
طاهره مذاکرات صلح میان طالبان و ایالات متحده امریکا را که در سال ۲۰۲۰ شروع و منجر به توافق میان دو طرف شد، مسیر به قدرترساندن طالبان در افغانستان میداند. او همچنان میگوید که قدرتهای دخیل در افغانستان در پی مشروعیتبخشی طالبان هستند؛ اما اعتراض زنان باعث شده است که این روند کندتر شود.
او گفت: «تا به امروز اگر جریان مذاکره کمی آهنگش بطیتر شده، بخش بسیار اعظمش بهخاطر زنان افغانستان است. اگر زنان افغانستان اعتراض نمیکردند و مطالبهی نان، کار و آزادی را نمیکردند، اعادهی حیثیت نمیکردند و بر جریانهای بینالمللی اعتراض نمیکردند، طالبان چه بسا زودتر با بسیاری از کشورها نشسته بودند.»
از اواخر ماه اسد که طالبان قدرت را در افغانستان از طریق نظامی به دست گرفتهاند، تا هنوز هیچ کشوری این گروه را به رسمیت نشناخته است اما هیاتهایی از این گروه تا کنون به کشورهای ترکیه، پاکستان، ایران و ترکمنستان سفر داشته و به تاریخ ۳ تا ۵ دلو به دعوت دولت ناروی به اسلو نیز سفر کرد و با شماری از کشورهای غربی از جمله نماینده ایالات متحده امریکا دیدار کرده است.
طاهره که در راهاندازی تظاهرات استهلم نقش دارد، و مخالف سفرهای هیات طالبان به کشورهای اروپایی است، میگوید: «صدای زنان افغانستان است که میگوید شما با یک گروه تروریستی مذاکره میکنید. ما در اینجا در بند هستیم و ما در خیابان زیر گلوله هستیم و بهصورت ما اسید پاشیده میشود. اسپری فلفل پاشیده میشود.»
زنان افغانستان از زمان قدرتگیری طالبان در اعتراض به سیاستهای این گروه در قبال زنان، تظاهرات خیابانی کردهاند؛ اما همواره با خشونت از سوی نیروهای طالبان مواجه شده است.
به تاریخ ۲۶ جدی، جمعی از فعالان حقوق زن تظاهراتی را علیه حجاب اجباری و سرنوشت نامعلوم عالیه عزیزی رییس زندان زنانه هرات که پس از فراخوانده شدن او به وظیفهاش سوی طالبان ناپدید شده، تظاهرات کردند.
نیروهای طالبان با پاشیدن اسپری مرچ و دندهی برقی، تظاهرات کنندهگان متفرق ساختند. ۳ روز بعد از آن، تمنا زریاب با ۳ خواهرش و پروانه ابراهیمخیل از فعالان حقوق زن در کابل بازداشت و ناپدید شدند.
سخنگویان طالبان بازداشت این افراد را رد میکنند اما سرپرست وزارت خارجهی ادارهی طالبان در نشست اسلو گفت که این فعالان حقوق زن از سوی افرادی احساساتی که در صف نیروهای طالبان وجود دارد، بازداشت شدهاند.
طاهره در واکنش به بازداشت فعلان حقوق زن از سوی طالبان میگوید: «طالبان، سرکوب زنان، تشدید خفقان و استبداد و جلوگیری از هرگونه صدای اعتراضی را جزء اولویت کاری خود قرار دادهاند.»
او در مورد تظاهرات زنان در کابل و دیگر ولایتهای کشور گفت که بودن زنان افغانستان در خط اول مبارزه و در خط اول اعتراض، زنگ خطر کلانی است برای «تروریستان طالب».
او همچنان طالبان را قاتل زنان افغانستان خواند و گفت: «قاتل خود را هرگز به رسمیت نمیشناسیم. به قاتلین خود هرگز مشروعیت نمیدهیم. به همین دلیل زنان افغانستان اعتراض میکنند.»
مینه رفیق، یکی از اشتراک کنندهگان این تظاهرات که اسلو، پایتخت ناروی به شهر استکهلم آمده، گفت که به دلیلی در این تظاهرات اشتراک کرده که به طالبان نه بگوید و از این گروه بخواهد تا تمنا زریاب و دیگر فعالان حقوق زن را که در بازداشت آنها به سر میبرند، آزاد سازند. چون این زنان «کار، نان و آزادی» که حقوق ابتدایی بشری آنها است میخواستند.
او همچنان گفت که جامعهی جهانی نباید گروه طالبان را به رسمیت بشناسد و تا زمانی که این گروه ارزشهای حقوقبشری را رعایت نکند، همراهشان مذاکرهای صورت نگیرد.
در بیانیهای اشتراک کنندهگان این تظاهرات منتشر کرده، نوشته شده است: «مردم افغانستان با کشتاری نظاممند روبهرو هستند. شکنجه و سرکوب به اندازهای است که برخی از خانوادههای قربانیان از هراس انتقام سختتر، تن به سکوت اجباری و جانفرسا دادهاند.»
این تظاهرات کنندگان در پایان بیانیهی خود نوشته است: «ما زنان افغانستان با حفظ همبستگی، بر مطالبات و حقوق انسانی خود ایستاده و هرگونه مذاکره و تبانی با طالبان را رد کرده و در مقابل آن مقاومت خواهیم کرد. ما تا تحقق خواستههایمان از دادخواهی و پایداری دست نخواهیم کشید. ما نه تنها طالبان را به هیچ وجه به رسمیت نمیشناسیم، بلکه برای حفظ حقوق انسانی خود در مقابل تمام شرارتها و جنایتهایشان خواهیم ایستاد.»