باشنده‌گان کابل می‌گویند که طرح تفکیک جنسیتی طالبان در پارک‌های تفریحی باعث دردسر مردم شده است. این طرح برای بسیاری از خانواده‌ها، به‌ویژه زنان، محدودیت وضع کرده است.
کسانی که در این گزارش با رسانه‌ی رخشانه گفت‌وگو کرده‌اند، مدعی‌اند که افراد طالبان اغلب در تطبیق این طرح با مراجعین بدرفتاری می‌کنند. گاهی زوج‌های جوان را به‌خاطر رابطه‌ی آن‌ها، موقتا بازداشت و مورد بازپرس قرار می‌دهند.
طرح تفکیک جنیستی در پارک‌ها را طالبان برای کابل اعلام کرده‌اند؛ اما این ممنوعیت در برخی ولایت‌های دیگر نیز وجود دارد. از جمله در ولسوالی جاغوری ولایت غزنی.
«طالبان دشمن خوشی مردم»
« طالبان به شوهر و برادر شوهرم اجازه داخل شدن به باغ بابر را ندادند. آن‌ها مجبور شدند که در بیرون، دو ساعت منتظر ما بمانند.» تجربه‌ی سلیمه ۳۲ ساله و مادر دو فرزند از طرح تفکیک جنسیتی طالبان در پارک تفریحی در کابل است. او می‌گوید، حتا خانواده‌اش با بدرفتاری طالبان مواجه شده است: «بعد از سقوط کابل، برای اولین‌بار خواستیم با خانواده برویم بیرون تا کمی تبدیل هوا شوه؛ اما طالب‌ها به مردان خانواده اجازه ندادند و با خشونت و بدزبانی رفتار کردند که چرا امروز آمدید.»
این اتفاق که در روز دوم عید برای سلیمه افتاده، از نظر او به معنای دشمنی طالبان با خوشی‌های مردم است.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان در اعلامیه‌ای در روزشنبه (۶ حمل، ۱۴۰۱) اعلام کرد که زنان با «حفظ حجاب شرعی»، در روزهای یکشنبه، دوشنبه و سه‌شنبه می‌توانند به پارک‌ها و مکان‌های تفریحی ولایت کابل بروند و در این روزها، مردان و اعضای طالبان اجازه حضور در این اماکن را ندارند.
هم‌چنین، مردان در روزهای چهارشنبه، پنج‌شنبه، جمعه و شنبه می‌توانند به پارک‌ها بروند و در این روزها، اعضای طالبان نیز می‌توانند در پارک‌های تفریحی کابل حضور یابند.
طالبان در این اعلامیه به مسوولان و مالکان پارک‌ها هشدار داده که تخلف از این دستورالعمل، «برخورد قانونی» به دنبال دارد و «هیچ‌کس هم حق شکایت نخواهد داشت.»
شماری از زنان به رسانه‌ی رخشانه گفته‌اند بسیاری‌ها از تقسیم اوقات طالبان بی‌خبرند و این سردرگمی زیادی به‌وجود آورده است.
ثریا، ۲۴ ساله می‌گوید، چهارشنبه هفته گذشته با اعضای خانواده‌اش به باغ چهل‌ستون رفتند؛ اما طالبان گفتند که آن‌روز نوبت تفریح مردان در پارک‌ها است: «شوق کردیم و بعد از مدت‌ها برای تفریح رفتیم. بدون داخل شدن در باغ، سرگردان پس آمدیم و طفل هایی که همراه ما بود گریه می کردند که برویم داخل باغ. اصلا نمی‌توانستم توضیح بدهم که چرا اجازه داخل شدن نداریم.»
ملیحه خواهر ثریا نیز از این روز به تلخی یاد می‌کند: «طالبان با چند لحظه خوش بودن شهروندان دشمنی دارند.»
گاهی رفتن زنان و مردان به گونه‌ی یک‌جایی در پارک‌های کابل فراتر از تطبیق این طرح بوده است. زوج‌های جوانی می‌گویند، طالبان آن‌ها را مورد بازجویی قرار داده است.
شهربانوی می‌گوید، روزی با نامزدش، به یکی از پارک‌های کابل رفته بود. نه تنها اجازه نیافت که وارد محوطه‌ی پارک شود، بلکه به خاطر رابطه‌ی‌شان مورد بازپرس طالبان قرار گرفت: «طالبان با بسیار کلمات زشت از نامزدم پرسید که این دختر چه‌ات میشه. وقتی توضیح دادیم که نامزاد هستیم، قبول نکردند و حتا مره فاحشه گفتند. نامزادم هم نتوانست تحمل کند و دعوای ما شد تا این‌که گپ به قومندانی رسید. از ما عکس محفل شرینی‌خوری خواستند و به خانواده‌های ما تماس گرفتند.»
شهربانو می گوید، با آن‌که از این رفتار توهین‌آمیز طالبان نزدیک به ده روز می‌گذرد؛ اما هنوز یاد آن‌روز، او را اذیت می کند: «دیگر جرات نکردم که با نامزدم بیرون بروم و حتا دیدن چهره‌ی طالبان در شهر برایم دشوار است. آن‌طور تحقیر شدن از سوی یک گروه تروریستی برای هردوی ما غیرقابل تحمل بود. طالبا دشمن مردم و خوش بودن شان است.»
شماری از مردان، نیز می گویند که این طرح فرصت لحظات خوش را در کنار خانواده‌های شان در بیرون از خانه، از آن‌ها گرفته است.
محمد اسلم، ۴۵ سال سن دارد و در یکی از نهادهای خصوصی کارمند است. محمد اسلم می گوید، او در طول هفته به وظیفه می‌رود و نمی‌تواند به قدر کافی در کنار خانواده‌اش شریک لحظه‌ی خوش آن‌ها باشد. نیاز دارد که در روزهای رخصتی با خانواده‌ی خود به تفریح بروند. اما محدودیت‌های وضع شده از جانب طالبان عملا این فرصت را از او گرفته است. «چهارم عید با خانواده رفتیم پارک شهر؛ ولی طالبان به خودم اجازه داخل شدن ندادند که امروز روز زنانه است. مجبور شدم به‌خاطر طفلک‌هایم و خانمم چهار ساعت د آفتاب منتظر بمانم که حداقل خانواده تفریح کنند.»
محمد اسلم می‌گوید، امیدوار است این طرح طالبان تغییر کند و حکومت آن‌ها مانع خوشی‌های شهروندان نشود. «در این کشور که هر روز ما با جنگ و بدبختی آغاز می‌شو طالبان کوچک‌ترین فرصت را هم از ما گرفته است. پارک‌های تفریحی نه جای فسق و فساد است و نه غیراخلاقی. فقط چند لحظه در کنار خانواده می باشیم.»
حنیفه‌ی ۲۵ ساله، فقط با زنان خانواده‌اش به پارکی در غرب کابل آمده است. نگهبانان طالب، پدرش را از دم دروازه پس فرستاده‌اند. «پدرم ما را رساند؛ اما به خودش اجازه نداد که داخل شوه و مجبور شد به خانه برگردد. خیلی ناراحت شدم که طالبان حتا پارک‌ها را برای ما ناخوش‌آیند کرده.»
این محدودیت طالبان تا کنون واکنش‌های زیادی بر انگیخته است. هیدر بار، مدیر بخش حقوق زنان سازمان دیده‌بان حقوق بشر در واکنش به آن گفته بود: «تصور این‌که چرا شهروندان افغانستان و حتا طالبان بخواهند در دنیای زندگی کنند که مردان و زنان هر وقت بخواهند بچه‌های شان را به پارک ببرند، برده نتوانند، بسیار سخت است.»
این طرح تنها برای پارک‌های تفریحی کابل، اعلام شده است. اما افراد طالبان در جاغوری ولایت غزنی خودسرانه این ممنوعیت را در تنها پارک ورزشی- تفریحی « شهید یاسین» در ولسوالی جاغوری ولایت غزنی تطبیق کرده‌اند.
منابعی با حفظ هویت شان به رسانه‌ی رخشانه گفته‌اند که طالبان به مسوولان این پارک هشدار داده که باید طرح ممنوعیت را اعمال کند. در غیر این صورت جریمه و بسته خواهد شد.
رضا صادقی (مستعار)، از مسوولان این مرکز ورزشی-فرهنگی شهید یاسین در صحبت تلفونی گفت که افراد طالبان روز دوم عید به دفتر این مرکز آمده و به آن‌ها گفته‌اند که باید از ورود همزمان زنان و مردان در این مرکز جلوگیری کنند. «به ما گفته شده که در صورت تخلف از این امر، دروازه پارک را می‌بندند و ما را بازداشت و جریمه می‌کنند. حالا روزهای جفت را به مردان و تاق را به زنان اختصاص داده‌ایم. گفتند به هیچ عنوان حق نداریم که همزمان به زنان و مردان اجازه‌ی ورود به مرکز را بدهیم.»
به گفته‌ی رضا صادقی، در روزهای تاق آن‌ها به هیچ مردی اجازه‌ی ورود به این مرکز فرهنگی ـ ورزشی را نمی‌دهند. در حالی‌که به‌گفته‌ای او، زنان معمولاً با یکی از مردان فامیل شان برای تفریح می‌آیند و مردانی که زنان خانواده‌اش را آن‌جا می‌آورند، مجبور اند، حدود ۴ کیلومتر دورتر از مرکز ورزشی-فرهنگی شهید یاسین، در بازار انگوری ولسوالی جاغوری بی‌هوده وقت بگذرانند.
مرکز ورزشی-فرهنگی شهید یاسین که با هزینه‌ی شخصی ساخته شده، علاوه بر داشتن مکان مناسب برای فعالیت‌های ورزشی و فرهنگی، مکان مناسب برای تفریح، باشنده‌گان جاغوری و ولسوالی‌های هم‌جوار آن به‌حساب می‌آید.
دردسر برای مردم، ضربه اقتصادی برای پارک‌ها
به گفته‌ی مسوولان مرکز فرهنگی ـ ورزشی شهید یاسین، این طرح طالبان ضربه‌ی اقتصادی بزرگی به آنان وارد کرده است. به گفته‌ی آن‌ها، پس از اعمال محدودیت‌ها بر این مرکز که شماری از مشتریانش که از قریه‌های دور و ولسوالی‌های هم‌جوار جاغوری به آن‌جا مراجعه می‌کنند، با دل آزرده بر می‌گردند، چون آن‌ها از تقسیم‌اوقات پذیریش مشتریان زن و مرد در روزهای جداگانه اطلاع ندارند. «دیروز شش موتر نفر آمده بود، اما اجازه ندادیم که داخل شوند. همه با دل آزرده برگشتند. چند روز پیش چند نفر از ولسوالی مقر آمده بودند، داخل اجازه ندادیم، شدیدا عصبانی شده بودند.»
رضا صادقی می‌گوید، او مجبور شده که شش نفر کارمند زن برای روزهای تاق هفته جذب کند؛ در حالی‌که درآمد پارک عملا کاهش چشم‌گیری داشته است. « از سال ۱۳۹۶ تا کنون حدود ۷۵۰ هزار دالر آمریکایی برای اعمار آن مصرف شده است. اکنون درآمد آن در روزهای معمولی به سختی می‌تواند مصارف کارگران مصروف در آن‌جا را پوره کند. یگان روز حتا همین پول کارگران مرکز هم پوره نمی‌شود.»
از نظر مسوولان این مرکز، با طرح طالبان به قول معروف با «آش نخورده و دهن سوخته» روبه‌رو شده است. «مجبوریم ادامه بدهیم، حتا با ضرر. چون مواد مصرف‌شده پولی نمی‌شود که روی این مرکز هزینه شده.»
