مرکز خبرنگاران افغانستان روز گذشته(چهارشنبه، ۲۴ حوت) مرجان وفا، خبرنگار رادیو کلید، آصف حنیف، خبرنگار طلوع نیوز و عارف یعقوبی، خبرنگار افغانستان انترنشنال را بهگونه مشترک برنده جایزهی خبرنگار سال معرفی کرده است.
این نخستین باری است که یک خبرنگار زن تحت حاکمیت زنستیزترین نظام در افغانستان از سوی مرکز خبرنگاران افغانستان به عنوان خبرنگار سال معرفی شده است.
مرجان وفا از ولایت هرات است که کار رسانهای را از رادیو صدای جوان، تنها رادیوی دانشجویی افغانستان در دانشکده روزنامه نگاری دانشگاه هرات آغاز کرده است.
مرجان وفا با گزارشی تحت عنوان «تاثیر روانی بسته ماندن مکتبها بهروی دختران» توانسته است در رقابتهای گزارشگری مرکز خبرنگاران افغانستان، بهگونهی مشترک با دو خبرنگار دیگر، آصف حنیف و عارف یعقوبی، لقب خبرنگار سال را کسب کند.
او در این گزارش با دو دختر دانشآموز مصاحبه کرده است که این دختران به دلیل محرومیت از آموزش وادار به ازدواج اجباری شدند.
یکی از این دختران مجبور به ازدواج با مردی شده است که حدود ده سال از او بزرگتر است و خارج از افغانستان زندگی میکند.
مرجان وفا در صحبت با رسانهی رخشانه میگوید: «این حس خوبی است که در دل طوفان، موج سواری کنی. از ته دل خوشحالم. گرچند در شرایط کنونی زنان و دختران از کار، آموزش و تحصیل محروم و خانهنشین شدهاند؛ اما این جایزه تنها برای من نیست، بلکه برای تمام زنان و دختران محروم افغانستان است که در این شرایط سخت، محکم ایستادهاند و فکر میکنم این موفقیت برای همه ما (زنان و دختران) است.»
خانم وفا میگوید در این وضعیت زنان افغانستان تنها دو گزینه دارند؛ با وضعیت موجود کنار بیایند و خانهنشین باشند یا این که با تلاش از این سدها عبور کنند و بر محدودیت وضع شده از سوی طالبان غالب شوند.
وفا میافزاید: « خوب میدانم که زنان و دختران افغانستان چقدر قوی و استوار هستند. حتا در بدترین حالت ممکن، میدرخشند.»
مرجان میگوید که این جایزه و تشویقهای گروههای زنان و دختران، باعث شد که نسبت به شرایط کنونی حس امیدواری پیدا کند.
به گفته خانم وفا وضع محدودیتهای گسترده بر حقوق زنان و دختران از سوی طالبان و سختگیریهای خانوادهها، فرصتهای شغلی برای زنان به ویژه زنان خبرنگار را بسیار دشوار کرده است.
او توضیح میدهد که خانوادهها به دلیل محدودیتها از سوی طالبان و ترس و تهدیدهای امنیتی، تلاش میکنند تا از رفتن زنان و دختران به محل کار جلوگیری کنند. از قول او، رسانهها نیز به دلیل محدودیتهای طالبان بر حقوق و آزادیهای فردی و اجتماعی زنان و دختران، کارمندان زن استخدام نمیکنند.
مرجان وفا همچنان معاون کمیته مشترک نظارت و ارزیابی رسانهها در زون غرب است. او میگوید: «به دلیل وضعیت حاکم بر وضعیت زنان در کشور، دارم حذف شدن خانمهای خبرنگار در رسانهها را میبینم. گرچند ما تلاش کردیم که خبرنگاران زن را در رسانهها معرفی کنیم؛ اما رسانهها به دلایل مختلفی درخواست کاری آنها را رد میکنند.»
این خبرنگار زن میگوید که هرچند دسترسی به اطلاعات برای خبرنگاران بسیار دشوار شده است؛ اما زنان خبرنگار بیشتر از خبرنگاران مرد با این چالش مواجه هستند. او میافزاید که در حال حاضر زنان حتا در زمینهی دسترسی به اطلاعات، مورد تبعیض قرار دارند.
خانم وفا توضیح میدهد که زنان خبرنگار اجازهی ورود به اکثر کنفرانسها و برنامههای خبری را ندارند و در اکثر مواقع مجبور میشوند تا از گزارش صرف نظر کنند.
مرجان وفا خواستار حمایت خبرنگار و کارمندان رسانهای زن از سوی نهادهای داخلی و بیرونی شده و هشدار میدهد در صورتیکه وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند، در آیندهی نزدیک، هیچ زن خبرنگاری در رسانهها فعالیت نخواهد داشت. او از رژیم طالبان میخواهد که اجازه دهد تا زنان و دختران کار کنند و در شگوفایی جامعه و وطن سهم داشته باشند.
پیش از این مرجان وفا به تاریخ (۲۸ ثور) در روز جهانی موزیم از یک کنفرانس مطبوعاتی که در قلعه اختیارالدین شهر هرات از سوی طالبان برگزار شده بود، به دلیل زن بودن از این کنفرانس اخراج شد و اجازه ورود نداشت.
مرجان وفا در رادیو صدای جوان، رادیو مژده و خبرگزاری بانوان سابقهی کاری داشته و اکنون نیز علاوه بر اینکه خبرنگار رادیو کلید است، به عنوان معاون کمیته مشترک نظارت و ارزیابی رسانهها در زون غرب افغانستان فعالیت میکند.
گفتنی است که کمیته نظارت و ارزیابی رسانهها متشکل از نهادهای رسانهای و نمایندهگان ادارهی امر به معروف، استخبارات، اطلاعات و فرهنگ رژیم طالبان است.
در کنار مرجان وفا، آصف حنیف، خبرنگار تلویزیون طلوع نیوز در پکتیا با گزارشی در مورد وضعیت زلزلهزدهگان ولایت پکتیا و محمدعارف یعقوبی، خبرنگار افغانستان انترنشنال با مستند سفر قاچاقی یک عکاس و فیلمساز مهاجر افغانستانی به استرالیا، برنده این جایزه شدهاند.
مرکز خبرنگاران افغانستان همه ساله در یک دوره رقابت گزارشگری، خبرنگار سال را انتخاب میکنند.
پیش از این، لیاقت لایق، نویسنده و خبرنگار، دو سال پیهم برندهی این جایزه شده بود.