محدثه براتی
یک گروه ۹ نفره از دانشجویان دانشگاه هرات، دستگاهی ساختهاند که میتواند در یک دقیقه ۱۵ لیتر آکسیجن با خالصیت ۶۵ الی ۷۵ درصد تولید کند. ساخت این دستگاه چهار ماه زمان برده و بین ۲۵ تا ۳۰ هزار افغانی هزینه برداشته است.
سازنده گان این وسیله میگویند این دستگاه با برق شهری و حتی باطری کار میکند و همزمان توانایی تامین آکسیجن دو بیمار را دارد. گروه نه نفره متشکل از ۶ دانشجوی دختر دانشکدهی کامپیوتر ساینس دانشگاه هرات سازندگان این دستگاه هستند.
مهسا، حسینا، زینب، فاطمه، ملکه، نسرین، همایون، وحید و حامد اعضای این گروهاند. عبدالخالق محمدی، مدیر این گروه میگوید در ساخت این دستگاه سه فیلتر شامل فیلتر گردگیری، فیلتر باکتریا و فیلتر ایزولیت که رطوبت سنج به کار رفته و قادر است آکسیجن با خلوصیت ۶۵ تا ۷۰ درصد را تولید کند.
حسینا حمیدی، عضو این گروه میگوید:«در شرایطی که ما قرار داریم اکثر بیماران نیازمند آکسیجن هستند و این دستگاه میتواند برای آنها کمک شایانی کند».
نسرین رحمانی، دیگر عضو این گروه از مبارزه جمعی علیه ویروس همهگیر کوید۱۹ سخن میگوید. به باور او در حال حاضر همهگیری کرونا مهمترین مشکل جهانی است و آنها با درک معضل، به ساخت این دستگاه رو آوردهاند.
بانو رحمانی گفت:«در صورتی که مشکلات دیگری هم در آینده پیش آید ما در آینده سعی می کنیم راه حلی برای آن پیدا کنیم» مهسا قیومی، میگوید برای او خیلی خوشحال کننده است که بیماری از این دستگاه استفاده کند و بهبود یابد.
او تاکید میکند که تیم آنها توانایی لازم برای ساخت دستگاه های پیشرفتهتری را دارد اما حمایت کنندهای وجود ندارد. عبدالخالق محمدی، میگوید قرار است نسخه بعدی دستگاه را با ۴ فیلتر و تولید آکسیجن با خلوصیت ۹۵ درصد بسازند.
او تاکید میکند که تا کنون هیچ نهادی از آنها حمایت نکرده و این سبب شده تا دستگاههای دست ساز آنها به تولید انبوه نرسد.
تا کنون دروازهی هوشمند، دستگاه ونتیلاتور، دستگاه ضد عفونی کننده دست، و دستگاه آکسیجن کانسنتلاتور از جملهی فعالیتهایی است که از سوی این گروه ساخته شده است. بیشتر از یک سال است که جهان با معضل بزرگ کوید۱۹ دست به گریبان است. بسیاری از بیمارانی که به این ویروس کشنده مبتلا میشوند نیاز به آکسیجن پیدا میکنند. کمبود دستگاه آکسیجن یک مشکل جدی در بخش صحی در افغانستان به شمار میرود.
این در حالی است که اکثر ولایتها بخصوص ولایتهای جنوبی، شرقی و کابل با کمبود آکسیجن مواجه اند.بر اساس آمار وزارت صحت عامه از شروع همه گیری کرونا تا کنون ۹۸ هزار و ۸۴۴ تن به کوئید۱۹ مبتلا شدند و ۳ هزار و ۹۴۳ تن نیز جان شان را از دست داده اند.
تنها در ۲۴ ساعت گذشته ۲۳۱۳ تن به ویروس کرونا مبتلا شدند و۱۰۱ تن نیز پس از ابتلا به این ویروس، جان شان را از دست دادهاند.