دایکندی از ولایتهای زراعتی افغانستان است که بادام از تولیدات عمدۀ زراعتی دهقانان و باغداران این ولایت به شمار میرود. نبود کارخانه بستهبندی بادام در دایکندی همواره یکی از چالشهای جدی باغداران و تولیدکنندگان بادام در این ولایت بوده است. اما از چند ماه به این سو، در دایکندی دو کارخانه بستهبندی بادام ایجاد شده است که از سوی زنان مدیریت میشود.
شگوفههای نیلی و شهرستان دو کارخانه بستهبندی بادام در دایکندی است که توسط زنان این ولایت مدیریت میشود. این فابریکهها با سرمایهی ۲۵۰هزار افغانی به حمایت مالی کشور آسترالیا و موسسه اکسفام به بهرهبرداری سپرده شده است.
این دو کارخانه به منظور تشویق و سهم گیری زنان در بخش اقتصاد، ایجاد شده است.
شکوفههای نیلی که رهبری آن را ریحانه هاشمی به دوش دارد، در آن ده خانم بهشکل حرفهیی بستهبندی بادام را انجام میدهند. ریحانهی ۳۰ساله برای رهبری این فابریکه به مدت چهار سال بدون هیچ نوع مزدی بهشکل داوطلبانه کار کرده و امسال با فصلگیری بادامهای دایکندی کارشان را عملا شروع کرده است. او یک کودک نیز دارد و همراه با آن روزانه کار میکند و با مزدی که میگیرد چرخه زندگیشان را میچرخاند.
این خانمها تنها در فصل بادام معاش دریافت میکنند؛ زیرا نبود بازار و بیتوجهی دولت محلی در دایکندی باعث شده که آنها نتوانند بادام شان را به فروش برسانند.
خانم هاشمی میگوید که در چندین نمایشگاه ملی و محلی شرکت کردهاند و بازار اندکی برای شان جلب کرده است که نهادهای دولتی، مهمانان و سیاحان در دایکندی هستند.
فابریکههای بستهبندی بادام در نیلی و شهرستان روزانه ۳۰۰تا ۵۰۰ کیلو بادام را تهیه و بستهبندی میکند که به بازارهای داخلی مانند کابل و غزنی و کشورهای هند، دوبی، آسیای میانه و بعضی کشورهای اروپایی صادر میشود. اما کوید۱۹ و قرنطین باعث شده تا آنها نتوانند صادرات شان را بهشکل منظم پیش ببرند.
فابریکه شهرستان نیز یک فابریکه بستهبندی بادام است که در آن ۹خانم فعالیت میکنند. و در این فابریکهها خانمها با معاش اندک که از ۴هزار تا ۶هزار افغانی است، کار میکنند. به گفته ریحانه هاشمی موسسه اکسفام بعد از شش ماه دیگر این بانوان را معاش نمیدهد، برای همین اینها از دولت و مردم میخواهند تا با خرید و زمینهسازی بازار فروش از محصولات آنها حمایت نمایند.
ریاست وزارت زراعت، آبیاری و مالداری دایکندی میگوید که امسال ولایت دایکندی ۲۵هزار تُن تولید بادام داشته؛ اما با شیوع ویروس کرونا فروشات کاهش چشمگیری داشته است.
بادام یکی از تولیدات مهم زراعتی در ولایت دایکندی است که بنابر نبود فابریکههای بستهبندی و پروسس، با قیمت اندک در بازارهای داخلی به فروش میرفت. اما با ایجاد این دو فابریکه زنان و ریاست زراعت دایکندی امیدوارند که فروش بادام رونق بگیرد.
دایکندی از نگاه تولید بادام مقام اول را در افغانستان دارد که در این ولایت ۲۴نوع بادام موجود است.