شماری از خبرنگاران افغانستانی در تهرانمیگویند که زمینهی کار در ایران برای آنها وجود ندارد، مدت ویزای شان نیز تمام شده و با خطر اخراج اجباری از این کشور روبهرو هستند.
رخشانه: این خبرنگاران که پس از تسلط طالبان بر افغانستان مجبور به ترک کشور شده و در ایران پناه بردهاند، روز گذشته(سهشنبه، ۸ حمل) در یک حرکت دادخواهانه در یک فضای بسته، گفتند که از سوی نهادهای حامی خبرنگاران کاملا فراموش شدهاند.
آنها از نهادهای رسانهای و حامی خبرنگاران میخواهند که به وضعیت شان توجه کرده و در پیگیری پروندههایشان در کشورهای اعطاکنندهی ویزای بشردوستانه کمک کنند.
محمد رجا، عکاس و خبرنگار افغانستان در صحبت با رسانهی رخشانه میگوید که در این تجمع دادخواهانه ۱۳ خبرنگار شرکت کرده بودند و سایر خبرنگاران که در ولایات مختلف ایران هستند، به دلیل مشکلات تردد نتوانستند حضور پیدا کنند.
آقای رجا میگوید، گرچه آمار دقیق خبرنگاران آوارهی افغانستانی در ایران تاکنون مشخص نیست؛ اما بر اساس آمار نسبی بیش از ۸۰ خبرنگار در ولایات مختلف این کشور به سر میبرند.
رجا میگوید که برخی از این خبرنگاران از راههای غیر قانونی و برخی دیگر با ویزا در ایران آمدهاند و به دلیل نداشتن مدارک اقامتی، با خطر اخراج اجباری مواجه هستند. او میافزاید، آنهاییکه از طریق ویزا در این کشور آمده بودند نیز مدت اقامت شان تمام شده و دولت ایران دیگر ویزاهای آنها را تمدید نمیکند.
رجا از وضعیت خبرنگاران آواره در این کشور ابراز نگرانی کرده و میگوید که بیکاری، فقر اقتصادی و هزینههای سنگین زندگی در ایران طاقت آنها را طاق کرده است.
او میگوید که به دلیل ترس و اضطراب از اخراج اجباری از ایران و گرفتاری آنها به دست طالبان، بسیاری از این خبرنگاران به مشکلات حاد روحی و روانی مواجه شده و در برخی موارد به سکتهی قلبی و بیماریهای زمینهای مواجه شدهاند.
به گفتهی وی، نهادهای حامی خبرنگاران و برخی کشورها به خبرنگاران وعدهی ویزای بشردوستانه داده بودند؛ اما با شروع جنگ اوکراین، خبرنگاران آوارهی افغانستانی کلا به باد فراموشی سپرده شدهاند.
رجا در ادامه میافزاید، موضوع دیگری که به شدت باعث نگرانی این خبرنگاران شده، سپردن سفارت افغانستان در تهران به دست طالبان است. او میگوید که بر اساس اطلاعات، تمام کارمندان سفارت و کنسولگریها از اعضای استخبارات گروه طالبان اند.
در یک نوار ویدیویی که از جریان دادخواهی این خبرنگاران به رسانهی رخشانه فرستاده شده، در آن خلیل رسولی، یکی دیگر از خبرنگاران کشور در ایران از نهادهای حامی خبرنگاران از جمله خبرنگاران بدون مرز(RSF)، سازمان خبرنگاران افغانستان(SNJ)، سندیکای خبرنگاران فرانسه(AJSO) و فدراسیون بینالمللی خبرنگاران میخواهد که آنها را در قسمت اخذ ویزای بشردوستانه کمک کرده و برای شان دادخواهی کنند.
الیاس نیکیار، یکی دیگر از خبرنگاران در این حرکت دادخواهانه میگوید که خبرنگاران در ایران به دلیل بیکاری با مشکلات شدید اقتصادی و معیشتی مواجه هستند. او نیز از نهادهای حامی خبرنگاران میخواهد که برای خروج آنها از ایران، دادخواهی کنند.
در همین حال، جاوید روستاپور، خبرنگار دیگر میگوید که این خبرنگاران بر اساس ایمیلهاییکه دریافت کرده بودند، در ایران آمدهاند. به گفتهی او، اکنون ماهها است که در انتظار وعدههای نهادهای حامی رسانهها و شماری از کشورها برای اعطای ویزای بشردوستانه هستند؛ اما تاکنون هیچ یک از این وعدهها عملی نشده است.
پس از تسلط طالبان بر افغانستان، بر اثر رعب و وحشت نیروهای این گروه در قبال رسانهها و خبرنگاران، شمار زیادی از خبرنگاران کشور را ترک کرده و در کشورهای پاکستان و ایران آواره شدهاند.
طالبان، طی مدت حاکمیت خود بر افغانستان، رسانهها را به شدت محدود کرده و شماری از این رسانهها به دلیل این محدودیتها از فعالیت بازماندهاند.
علاوه بر این، شمار زیادی از خبرنگاران از سوی نیروهای طالبان بازداشت، شکنجه، زندانی و حتا کشته شدهاند.