م. مرسل
مسعوده احمدی* که از سال ۱۳۹۴ به این طرف، در برنامه‌های تلویزیونی نقش بازی می‌کرد، پنج روز پیش از تسلط طالبان بر شهر هرات، از وظیفه‌اش اخراج شد.
خانم احمدی که طی ۶ سال گذشته در برنامه‌های متفاوت تلویزیونی از جمله در یک سریال طنزی پرطرف‌دار در یک شبکه‌ی تلویزیونی نقش بازی می‌کرد، چهره‌ی شناخته‌شده‌ای در غرب کشور است. این سریال طنزی، مسایل سیاسی و اجتماعی را نقد می‌کرد. این خانم هنرپیشه در نقش‌های مادر، همسر و خواهر نقش بازی کرده است.
این هنرپیشه‌ی ۵۵ ساله، حرف رییس خود را بازگو می‌کند:«به‌خاطری که امارت اسلامی می‌آید، برنامه تعطیل می‌شود. به این معنی که کار خود را ادامه داده نمی‌توانیم.»
طالبان که در اواخر ماه اسد امسال قدرت را به دست گرفتند، اقدام به محدودسازی حقوق زنان کردند. ممنوعیت پخش فیلم‌هایی که زنان در آن نقش بازی کرده باشند در بخش‌هایی از کشور، یکی از این اقدام‌های سخت‌گیرانه‌ی طالبان در قبال زنان است. کمیته‌ی مصوونیت خبرنگاران افغان در اواخر ماه قوس تایید کرد که طالبان پخش صدا و تصویر زنان را از طریق رادیو و تلویزیون در ولایت تخار در شمال‌شرق کشور، ممنوع کرده است. برای مسعوده احمدی، این اقدام طالبان، پایان فعالیت هنری پانزده ساله‌ی او است.
طالبان در دور اول حکومت خود طی سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۰، فعالیت تلویزیون، پخش موسیقی و تقریبا تمامی فعالیت‌های هنری را ممنوع کرده بود. کار و تحصیل زنان و دختران نیز ممنوع بود. با سرنگونی حکومت این گروه در سال ۱۳۸۰ در پی حمله‌ی نظامی ائتلافی به رهبری امریکا، در هر گوشه و کنار کشور شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی فعال شد. موسیقی و هنر بخشی از زندگی نسلی شد که در سایه‌ی دموکراسی به حمایت کشورهای غربی بزرگ شدند. با وجود تمامی مخالفت‌ها، زنان نیز به فعالیت‌های هنری هم‌چون آوازخوانی و هنرپیشه‌گی روی آوردند و در بخش‌های دیگر اجتماعی نیز سهم فعال گرفتند.
خانم احمدی که مادر ۶ فرزند است، در سن چهل سالگی بازی‌گری را شروع کرد. او در مقابل مخالفت‌های همسر، خانواده‌ی شوهر و جامعه که به کارهای او با دید منفی می‌نگرستند، ایستادگی کرد. او در مصاحبه‌ی تلفنی به رسانه‌ی رخشانه گفت: «خانواده‌ام مرا ترک کرد، اما من اهمیت ندادم و کار هنرپیشه‌گی‌ام را پیش بردم. بسیار رنج کشیدم.»
پنج فرزند این هنرپیشه ازدواج کرده‌اند و جدا از او زندگی می‌کنند. او تا چهار ماه پیش که ماهانه ۷ هزار افغانی معاش دریافت می‌کرد، نان‌آور شوهر فلج و دختر جوان خود بود و بخشی از این معاش خود را به گفته‌ی خودش برای «روز مبادا» پس‌انداز می‌کرد. با وضع محدودیت از سوی طالبان بر زنان هنرپیشه،او منبع درآمد خود را از دست داده و امیدی به «وظیفه» در آینده ندارد.
خانم احمدی که طی ۱۵ سال فعالیت هنری خود در ۵۰ اثر هنری مثل فیلم، تیاتر و سریال‌های تلویزیونی نقش بازی کرده، می‌گوید: «وسایل خانه‌ام مثل بشقاب، قالین‌چه، دیگ و چیزهای دیگری که ارزش داشتند، فروختم. همه‌اش حدود ۲ هزار افغانی شد. بعد از این، نمی‌دانم چه چیزی را بفروشم.»
او می‌افزاید: «باور نمی‌توانم که به این سرعت، همه چیز تمام شد. هرصبح با این آرزو از خواب می‌خیزم که طالبان رفته باشند.»
*به‌خاطر حفظ هویت، نام اصلی هنرپیشه و نام شبکه‌ی تلویزیونی ذکر نشده است.
