لیلا یوسفی
پس از دو روز هرج و مرج سقوط شهر نیلی به‌دست طالبان، کتابخانهی نجیبه بهار تخریب می‌شود. این کتابخانه در فقیرترین و دوردست‌ترین ولایت‌های افغانستان پس از محرومیت‌های بی‌شمار تاسیس شده بود.
این کتابخانه که صدها جلد کتاب داشت، در طی مدت سه سال پای دختران دانش‌آموز بسیاری را به آن‌جا کشانده بود. روزانه ده‌ها دانش‌آموز از کتاب‌ها و برنامه‌های آموزشی این نهاد مستفید می‌شدند.
حالا در کنار بسته بودن مکتب‌ها به روی دختران، این مرکز نیز ویران شده است. کتاب‌ها پاره و پراکنده به روی کتابخانه افتاده‌است و کسی جرات نمی‌کند دوباره به آن‌جا سر و سامان بدهد.
کتابخانهی نجیبه بهار دو سال بعد از آن که نجیبه بهار در ۲۴جولای سال ۲۰۱۷ در ساحه‌ی سرکاریز ناحیه سوم شهر کابل دراثر انفجار موتر حامل کارمندان وزارت معادن و پطرولیم، جان باخت، تاسیس شد.
نجیبه بهار، مکتب را در لیسه‌ی غاف ولسوالی شهرستان ولایت دایکندی به پایان رساند و بعد از به دست‌آوردن یک بورسیه تحصیلی راهی کشور هند می‌شود و مدرک کارشناسی‌اش را در بخش علوم کامپوتر به دست می‌آورد. نجیبه بهار مدرک کارشناسی ارشد را در بخش تکنالو‌ژی معلوماتی از کشور جاپان گرفت.
پس از مرگ نجیبه بهار، دوستان و خانواده‌اش به خاطر یاد بود و زنده ماندن آرمان‌های او کتابخانهی نجیبه را در۱۷ جولای سال۲۰۱۹ افتتاح کرد و حالا تنها یادگار نجیبه برای دوستان وخانواده‌اش نیز با آمدن طالبان در این ولایت از بین رفته است.
حسین رضایی، یکی از بنیاد‌گذاران کتابخانهی نجیبه می‌گوید:«در آغاز کتابخانه نجیبه با هزینه ۴صد هزار افغانی که مردم اهدا کرده بود؛ شروع به فعالیت کرد. بعدها در کنار کتابخانه سایر فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی دیگر را نیز در شهر نیلی توسط کتابخانه نجیبه انجام دادیم».
اعضای گروه این کتابخانه به حمایت و کمک مالی ازسوی شهروندان و افغان‌های مهاجر در استرالیا توانست، کمپوتر لب را نیز فعال کنند.
کمپوتر لب نجیبه با هزینه ۷ صد هزار افغانی توانست نیازمندی شماری از مراجعه‌کنندگان این کتابخانه را رفع کند. آقای رضایی می‌گوید:«ما توانستیم با استفاده از کمک‌های مالی نهاد اکادموس سوسایتی که توسط مهاجرین استرالیا فعالیت می‌کند کمپوتر لب کتابخانه نجیبه را ایجاد و به خط انترنت وصل کنیم که ازاین طریق برنامه‌های آموزشی آنلاین برای ارتقای ظرفیت دانشجویان و دانش‌آموزان برگزار می‌شد.»
همچنان تیم والیبال دختران زیر سن ۱۸سال که شامل ۱۲عضو می‌باشد مدت دو سال مورد حمایت بنیاد نجیبه قرار داشته و در این عرصه فعالیت داشته است.
بسته بودن درهای مکتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم و اجازه نیافتن زنان برای کار در بیرون از خانه زنان را بیشتر از هر زمان دیگر نگران کرده است. از سویی هم بیشترین مراجعه‌کنندگان کتابخانه نجیبه دخترانی بوده که با تخریب این کتابخانه دیگر نمی‌توانند از کتاب‌ها و سایر تجهیزات این کتابخانه استفاده کنند.
سلیمه محمدی دانش‌آموز صنف یازدهم لیسه نسوان دشت ولایت دایکندی که ۱۷سال سن دارد، یکی از مراجعه کنندگان این کتابخانه به رخشانه می‌گوید:«از بین بردن کتابخانه نجیبه در کنار بسته بودن در های مکاتب به روی دختران، دانش‌آموزان را بیشتر از هر وقت دیگر نگران آینده تحصیلی‌شان کرده است. از کتابخانه نجیبه استفاده می‌کردم. کتاب‌های را که نمی‌توانستم بخرم از بازار یا گاهی پیدا نمی‌توانستم از کتابخانه نجیبه می‌گرفتم و خیلی سهولات ایجاد کرده بود برای شاگردان».
خانم محمدی می‌گوید که باشندگان و جوانان این ولایت به همچون نهاد‌های علمی بیشتر نیاز دارد. او افزود:«امید دارم دوباره در مکتب‌ها به روی دخترا بازشود. و ما بتوانیم مکتب برویم و از تمام اعضای کتابخانه نجیبه هم می‌خواهیم دوباره این کتابخانه را سر پا کند تا بتوانیم از سهولات هایش استفاده کنیم».
کتابخانه نجیبه بیشتر از ۱۲هزار جلد کتاب در بخش‌های مختلف داشت؛ اما دو روز بعد از سقوط ولایت دایکندی به دست طالبان این کتابخانه تخریب شده است. آقای رضای می‌گوید:«نمی‌دانم این کتابخانه از سوی که تخریب شده است. اما شاهدان عینی می‌گویند که افراد وابسته به گروه طالبان مسوول این کارهستند، زیرا با آمدن طالبان این کتابخانه تخریب شد. متاسفانه در کنار تخریب شدن این کتابخانه، قسمت زیادی از دارایی‌های آن نیز دزدی شده و ازسوی افراد نا معلوم به سرقت برده شده که تاوان سنگینی به این کتابخانه وارد کرده است».
آقای رضایی می‌افزاید تمام فعالیت‌های این کتابخانه در این ولایت متوقف شده و تمام دانشجویان و دانش‌آموزان از داشته‌های این کتابخانه محروم شدهاند.
