امر ونهی طالبان در زندگی مردم یکی، دوتا نیست. این گروه در هر بخشی از زندگی شهروندان محدودیت وضع کرده‌اند.
در این گزارش به روایت‌های پرداخته شده است که طالبان در مراسم‌های عروسی و شادی شهروندان به بهانه‌ی حرام بودن «موسیقی» اختلال ایجاد کرده‌اند.
روایت‌های که نشان می‌دهند محتسبان طالبان به خاطر پخش موسیقی به بازداشت، توهین وتحقیر صاحبان مراسم‌های عروسی هم دست زده‌اند.
موسیقی به باور طالبان حرام است. این گروه در زمان حکومت اول خود بر افغانستان در دهه ۷۰ خورشیدی، موسیقی را ممنوع قرار داده بود و کسی که این ممنوعیت را نادیده می‌گرفتند، به شدت مجازات می‌شد.
این دور نیز هرچند طالبان دستورالعمل رسمی وسراسری بیرون نداده؛ اما در بعضی ولایت‌ها و هم‌چنان بخش موسیقی را از طریق رسانه‌ها ممنوع اعلام کرده‌اند.
شهروندان می‌گویند، بهانه‌ی که کافی است محتسبان طالبان در امور مردم دست درازی کنند.
نیازمحمد(مستعار) ۳۵ ساله در مرکز شهر قندهار زندگی می‌کند. سه ماه قبل اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان مراسم عروسی برادرش را در یکی از سالون‌های عروسی به خاطرپخش موسیقی برهم زدند.
نیاز محمد به خاطر ترس از پیگرد طالبان، ترجیح می‌دهد که در مورد مکان برگزاری مراسم عروسی جزئیاتی ندهد. او که کارمند یک موسسه‌ی خارجی در شهر قندهار است به رسانه‌ی رخشانه گفته است: « عروسی برادر کوچکترم را با شور و شوق بسیار پس از آمادگی‌های زیاد در یکی از سالون‌های عروسی شهر قندهار گرفته بودیم. شخص خود رییس امر به معروف و چندین نفر از همراهانش در یک موتر نوع ویگو با رنگ سیاه آمدند و محفل ما را به هم زدند.»
نیازمحمد می‌گوید، طالبان یک برادرش را برای دو ساعت بازداشت کردند. در نهایت با پادرمیانی بزرگان محلی و تعهد این که دوباره موسیقی پخش نمی‌شود، برادرش آزاد شده است: «دوستان و تمام خویشاوندان را به محفل دعوت کرده بودیم تقریبا ۸۰۰ نفر بودند. محفل ما را خراب کردند.»
نیازمحمد در حال از این رفتار طالبان شکایت می‌کند که قبلا به آن‌ها در مورد این ممنوعیت چیزی گفته نشده بود.
او گفته است: «صاحب هوتل هم به ما چیزی نگفته بود؛ اما مامورین امر به معروف طالبان گفتند، ما به صاحبان هوتل‌ها خبر داده بودیم تا موسیقی نباشد. ما با کارهای طالبان آشنایی داشتیم به همین خاطر در بخش مردانه موسیقی روشن نکرده و خواننده دعوت نکردیم، فقط در سالون زنانه موسیقی روشن بود آن‌هم با صدای پایین.»
امر به معروف طالبان در ولایت قندهار در تاریخ ۱۹ جوزای ماه گذشته شنیدن موسیقی را در مکان‌های عمومی حرام اعلام کرد. عبدالرحمن طیبی، رییس اداره امر به معروف طالبان در یک نشست با خبرنگاران گفته بود، این دستور هبت‌الله آخند زاده، رهبر این گروه است: «موسیقی به طور مطلق حرام است و در هیچ جایی از جمله محافل عروسی، کافی‌شاپ‌ها و هوتل‌ها پخش موسیقی به‌طور کلی ممنوع است.»
تلخ‌ترین خاطره در شیرین‌ترین شب زندگی
احمد نوید ۲۱ ساله و ساکن شهرقندهار هفته گذشته ( ۲۸ جوزا) در شب حینا بندانش در ساعت دوشب با خانواده و دوستانش سرگرم خوشی بودند که نیروهای امر به معروف طالبان سر رسیدند. او می‌گوید، همه توهین و تحقیر شدند.
طالبان با لحن تهدیدآمیز به پدرش گفته است: «شما نمی‌دانید موسیقی حرام است. اگر بار دیگر صدای موسیقی را شنیدیم، هر کاری که انجام دادیم از خود گیله{شکایت} کنید.»
لحظه‌ی که فضای شاد مجلس جایش را به سکوت و ناراحتی دادند. خاطره تلخ که در شب شیرین زندگی احمد نوید ماندگار شد: «شب خینه ما بر هم خورد و بیش از صد نفر از بستگان مان که در محفل حاضر بودند تمام شان ناراحت شدند و دیگر صدای موسیقی را خاموش کردیم.»
پخش موسیقی، خش جدا ناپذیری از فرهنگ برگزاری مراسم‌های عروسی در افغانستان است.
مزاحمت طالبان در شب عروسی نویداحمد هم از سرش دست برنداشته است. او می‌گوید: «برای آوردن عروس به شهرک عینومینه به خانه‌شان رفته بودیم. روبروی خانه عروس اطفال ترقه انداختند.»
از قول نویداحمد، در آن لحظه افراد طالبان سر رسیدند و دست‌ها برماشه و دوباره ماجرای بازداشت. این‌بار برادر و پسرهای عمه‌های نوید احمد را بازداشت کردند: «شبی که بسیار با خوشی و شادی قرار بود برگزار شود، طالبان با تنگ‌نظری‌های شان آن را خراب کردند. طالبان شبی که قرار بود بهترین شب زندگی‌ام باشد را به بدترین شب تبدیل کردند.»
فهیم ۳۷ ساله باشنده ولسوالی گرشک ولایت هلمند است. او نیز در صحبت با رسانه‌ی رخشانه می‌گوید، حدود یک‌ونیم‌ماه ماه قبل در شب عروسی پسرعمویش، طالبان به خاطر پخش موسیقی سه نفر از اعضای خانواد از جمله پدرش را برای ۱۳ ساعت زندانی کردند.
او می‌گوید: «هر وقتی که شادی باشه وضعیت طوری شده که اگر چند نفر از طالبان را نان بدهی و اجازه بگیری کاری ندارند؛ اما اگر اجازه نگیری و مثل ما بدون واسطه باشی ای قسم برخورد میشه و تمام محفل را با یک بهانه کوچک به هم می‌زنند.»
برگزاری مراسم ازدواج یکی از اتفاقات خوشایند و خاطره انگیز برای اکثریت مردم افغانستان است. بسیاری ترجیح می‌دهند مراسم پر زرق و برقی داشته باشند. غذا و موسیقی خوب می‌تواند شروع زندگی را برای زوج‌ها خاطره انگیز کند.
اما برای شکیلای ۲۸ساله که چهار ماه پیش ازدواج کرد هیچ کدام این آرزوها محقق نشد: «بیشتر شبیه مهمانی بود. در محفل نه رقصی بود و نه ساز و سرودی، همین که مهمان‌ها غذا خوردن همه رفتند.»
شکیلا می‌گوید، به دلیل نزدیک بودن سالون عروسی به حوزه سیزدهم امنیتی کابل، کس جر‌أت نکرد موسیقی روشن کند: «یکبار وقت حنا ماندن موسیقی پخش کردیم که یکباره سر و صدا از سالون مردانه بلند شد که چرا ما را به کشتن می‌دهید؟ زود خاموش کنید. همه ترسیده بودیم و از وحشت زیاد دست و پایم می‌لرزید.»
شکیلا می‌گوید، هر بار که به فیلم عروسی‌اش نگاه می‌کند حسرت خوشی را می‌خورد که طالبان از او گرفته است.
بصیره ۲۳ ساله درکابل زندگی می‌کند. او ماه‌ها با ذوق برای عروسی برادرش آمادگی گرفته بود. اما زمان برگزاری مراسم عروسی برادرش، برابر با تاریخ سقوط افغانستان بدست طالبان، مشخص شده بود.
یک ماه دیگر نیز صبر کردند تا اوضاع کمی بهتر شود، با گذشت یکماه از سقوط افغانستان، بصیره و خانواده‌اش مراسم عروسی برادر خود را برگزار کردند.
او گفت که در آن زمان، در شهر کابل، سر هرچهار راه جنگجویان تفنگ به دست طالب بالباس‌های عجیب و غریب نگهبانی می‌دادند: «پنهان از دیگرا آرایشگاه رفیتم، حتا موتر گل‌پوش نکرده بودیم شبیه این که کدام جرم کرده باشیم محفل ما را برگزار کردیم. در خانه موسیقی را بلند نکردیم که مبدا طالبان خبر شوه و محفل ما را خراب کند.»
در حالی شهروندان از دردسرهای گاه و بیگاه محتسبان امر به معروف طالبان در مراسم‌های عروسی به بهانه پخش موسیقی شکایت دارند، که گاهی خبرهای به شدت تکان‌دهنده هم رسانه‌ی شده است.
حدود ۸ ماه پیش در شام یک روز در ولسوالی سرخ رود ولایت ننگرهار حمله طالبان به مراسم عروسی در ننگرهار ۳ کشته بر جا گذاشت. گفته شد که افراد طالبان به دلیل پخش موسیقی این مراسم را به رگبار گلوله بسته‌اند.
