حواجوادی
در تجربه زیسته زنان، به ویژه در جوامع بسته، قرارگرفتن در معرض آزار و اذیت جنسی بخش جداییناپذیر زندگی است. کوچه، خیابان، بازار، مسجد، ورزشگاه، مراکز آموزشی، ده، روستا و حتی مراکز صحی و در یک کلام جایی نیست که دختر یا زنی در آنجا امنیت کامل احساس کند.
هرجا که پا بگذاری میبینی یک افعی سرمست از شهوت و خشونت در آنجا کمین کرده است و بدنبال فرصت است تا زنی را قربانی شرارت و بدمستی خود کند. به هر میزان که زنان بخواهند سهم و نقشی فعال در جامعه بازی کنند به همان میزان حجم تهدیدات و خطرات قرارگرفتن در معرض انواع آزارجنسی نیز افزایش مییابد.
نوعی دیالکتیک میان ساختارهای قدرت و اوباشگری جنسی علیه زنان در جامعه وجود دارد. ساختار مردسالار جامعه در سطح کلان از همین خشونتها، آزار و اذیتهای روزانه در سطح کوچه و بازار برای حذف زنان از جامعه استفاده میکند. ناامنشدن فضاهای عمومی در سطح خرد برای زنان زمینه را برای غیبت و حذف آنان از ساختارهای کلان اجتماعی فراهم میکند.
بخشی از اضطراب، استرس و فقدان اعتماد به نفسی را که زنان در زندگی اجتماعی تجربه میکنند ناشی از همین درونریزکردن رنجها و مرارتهایی است که پس از آزار و اذیت جنسی در روان فرد قربانی رسوب میکند و همچون زخم التیامناشده در ضمیر او جا خوش میکند.
حالا اما در هندوستان، جایی که آزار و اذیت جنسی زنان، بارها سرخط رسانههای جهان شده است، جنبشی به راه افتاده است که میتواند الهامبخش مبارزات زنان در بسیاری از مناطق جهان شود. بیش از چهارماه است، که زنان کشتیگیر مهر سکوت را شکستهاند و علیه آزار جنسی سیستماتیک در این ورزش ایستادهاند.
یکی از مهمترین چهرههایی که در خط مقدم این جنبش ایستاده است، وینش فوگات، است؛ زنی که پیش از این نیز در هند تاریخساز شده است و نمادی از اعتماد به نفس، قدرت و اراده زنان به شمار میآید.
تاریخسازی در میدان کشتی
هند با آنکه به خاطر تنوع اجتماعی و فرهنگی خود شهرت دارد و زنان در آثار سینمایی آن حضور چشمگیر دارند از ساختارهای اجتماعی نسبتاً بسته برخوردار است. در موار زیادی حضور زنان را در بسیاری از عرصههای اجتماعی از جمله ورزشهای رزمی به سادگی بر نمیتابد. زنانی که در این عرصهها حضور مییابند باید با موانع اجتماعی زیادی، از خانه گرفته تا نهادهای ورزشی و جامعه در سطح کلان مبارزه کنند.
وینش فوگات، با آن که در یک خانواده کشتیگیر بدنیا آمده بود؛ اما بسیاریها از جمله اقارب و خویشاوندان با حضور او، بهعنوان یک دختر، در میدان کشتی که ورزش مردانه به شمار میآمد، مخالف بودند و آن را مایه شرمساری و نمادی از زیرپاگذاشتن سنتها و آداب و رسوم میدانستند. خانوادهی او، از جمله پدرش راجپال فوگات، که کشتیگیر سرشناس بود، به این فشارها تن نداد و در نهایت وینش توانست به مسابقات کشتی راه یابد.
وینش با شناختی که از ذهنیتهای منفی و زنستیزانه در جامعه داشت، میدان کشتی را به میدان مبارزه برای تغییر ذهنیتها بدل ساخت. او در میدان کشتی چنان شجاعانه حضور یافت و خوش درخشید که همه مخالفان و منتقدان خودش را سرجایشان میخکوب کرد.
او مدالها را یکی پس از دیگری بدست آورد و پرچم هند را که پیش از او در هیچ میدان کشتی زنانه بلند نشده بود در چندین مسابقه بینالمللی به اهتزاز در آورد. او نخستین زنی شد که هم در مسابقات قهرمانی کشورهای مشترکالمنافع (کشورهای مستعمره بریتانیا) و هم در مسابقات آسیایی مدال طلا بدست آورد.
او بارها به خاطر فعالیت درخشان ورزشی جوایز بینالمللی را از آن خود کرده است. در سال ۲۰۲۰ معتبر ترین جایزه افتخاری هند از سوی وزارت جوانان و ورزش هند به او اعطا شد. در سال ۲۰۲۲، بیبیسی او را زن ورزشکار سال، در هند معرفی کرد.
پیکار در برابر آزار و اذیت جنسی زنان
وینش که به مقام قهرمانی در کشتی رسیده است، اینروزها مبارزهی دیگری را علیه آزار و اذیت جنسی در کشتی هند آغاز کرده است و با بسیج زنان کشتیگیر با مافیای قدرتمندی شاخبهشاخ شده است که ورزش کشتی را در کنترل خود دارد و از حمایت وزارت جوانان و ورزش و حزب حاکم نیز برخوردار است.
وینش فوگات، برای آن که اهداف و دلایل خود برای این پیکار را توضیح دهد، در ۲۳ ماه می مقالهای در روزنامه اندین اکسپرس(The Indian Express) به چاپ رساند که برای بسیاری میتواند الهامبخش باشد.
بخشهایی از این مقاله را اینجا میآوریم:
فقدان عدالت
پیکار ما برای عدالت یکماهه شده است. اما گویا ما یک سال است که در «جنترمنتر» (محل تجمع اعتراضی) حضور داریم. نه به این خاطر که ما در هوای به شدت گرم در راهروهای کثیف میخوابیم، یا پشهها ما را میگزند، یا این که سگهای ولگرد در تاریکی ما را اذیت میکنند یا این که شبها به توالت تمییز دسترسی نداریم. پیکار ما برای عدالت گویا از قدیم و همیشه بوده است چرا که چرخهای عدالت در مورد زنان با سرعت کافی حرکت نمیکنند.
وقتی در جنوری باجرنگ پونیا، ساکشی ملک و من تصمیم گرفتیم اعتراضات خود را شروع کنیم تصور میکردیم در ظرف دو یا سه روز عدالت اجرا میشود. هرگز تصور نمیکردیم که دوباره مجبور شویم در مورد مسایل شخصی زنان کشتیگیر که شجاعت مثالزدنی به خاطر صحبت درباره آزارجنسی از خود نشان دادهاند، اعتراض کنیم.
یکماه است که ما اعتراض خود را شروع کردهایم. هیچ نشانی از عدالت نیست. برای شاکیان، صحبت مکرر در باره تجربه آزار جنسی، خود شکنجه است. چرا زنان مجبورشوند بارها صحبت کنند تا عدالت تأمین شود؟ وقتی میگویم «صحبت» تصور کنید که قربانیان باید این خاطرات دردناک را در چندجا بازگویی کنند، در برابر کمیته تحقیق، در برابر کمیته انجمن المپیک هند، در پیش پولیس و نهایتاً دادستان.
مبارزه با آزار و اذیت جنسی مهمتر از بازیهای آسیایی است
بازیهای آسیایی به زودی از راه میرسد و ما باید در آن از هند نمایندگی کنیم تا مدال ببریم. برای ما این نبرد (مبارزه با آزار جنسی) اما مهمتر است. چه سودی دارد که بر گردنت مدال آویخته باشد؛ اما تو نتوانی برای تحقق عدالت مبارزه کنی؟ ما نمیتوانیم از این نبرد دست بکشیم. اگر ما بدون تحقق عدالت مبارزه را رها کنیم، زنانی که در معرض آزار و اذیت جنسی قرار میگیرند خاموش میشوند و رنج خواهند برد.
چندماه گذشته بسیار دلهرهآور بوده است و من بارها اشک ریختهام. اما من به خوبی آگاهم که آزمون سختی در پیش است و مبارزه برای تحقق عدالت برای زنان طولانی است. من برای هر نوع قربانی آمادهام.
دیگران سازش میکنند و ما از مرگ نمیترسیم
در جنوری وقتی اعتراض را شروع کردیم متوجه شدم که حکومت تلاش میکند بین ما اختلاف ایجاد کند. من گریه کردم. اما آنها نتوانستند بر اراده ما غلبه کنند. ما حالا قویتر از گذشته به صحنه اعتراضات برگشتهایم.
حالا ترسی نیست. تنها ترس ما این است که کشتی را از دست بدهیم. پنچ سال دیگر ما میتوانیم برای هندوستان کشتی بگیریم. اما پس از این اعتراضات کسی نمیداند در آینده قرار است چه اتفاق بیافتد. ما حتی میدانیم که ممکن است زندگی مان در خطر باشد؛ چرا که ما تنها یک نفر را نه که دیگر نیروهای قدرتمند را هم هدف قرار دادهایم. من اما از مرگ نمیترسم.
آرزویم این بود که برای همبستگی با ما دیگر ورزشکاران نیز به ما در جنترمنتر میپیوستند. بعضی از آنها توییت کردند و از ما حمایت کردند. ما از آنها سپاسگزاریم. اما یکبار توییت کردن کافی نیست. آنها برای حمایت ما اینجا نمیآیند چرا که از سیستم میترسند. آنها چه چیزی را از دست میدهند؟ آنها سازش میکنند. نود و نه درصد مردم سازش میکنند.
ما اگر خاموش میماندیم بقیه عمر خود را باید تأسف میخوردیم. ما علیه این سیستم ظالمانه مبارزه میکنیم تا نسل جدید کشتیگیران زن در فضای سالم کشتی بگیرند و بازی و رقابت شرکت کنند.
به نظر میرسد کل جهان علیه ماست. اما به لطف خدا ما هنوز اینجاییم و از اینجا تکان نمیخوریم. تهدیدهای پیدا و پنهان دریافت کردیم. تلاش صورت گرفت تا اعتراضات بدنام شود و اتحاد ما درهم شکسته شود؛ اما ما میجنگیم.
حتی خانوادههای ما میترسند. برادرم اینجا میآید و نگران من است. مادرم در خانه دعا میکند. او از کل ماجرا سر در نمیآورد ولی هر بار که تماس میگیرد از من میپرسد: «دخترم آیا این اعتراضات به جایی میرسد؟» من هربار به او اطمینان میدهم که این اعتراض بیهوده نیست و در نهایت ما پیروز میشویم.
منبع: روزنامه اندین اکسپرس