مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که از شروع سال ۲۰۲۴ میلادی تاکنون دست‌کم ۱۸ رسانه توسط طالبان بسته شده و بیش از ۵۰ خبرنگار هم بازداشت شده‌اند.
رخشانه: مرکز خبرنگاران افغانستان امروز (پنج‌شنبه، ۶ جدی) در گزارش سالانه‌ی خود از افزایش ۸ درصدی نقض حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران در سال ۲۰۲۴ ابراز نگرانی کرده است.
این گزارش نشان می‌دهد که در ۱۲ ماه گذشته، ۱۸۱ مورد نقض حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران ثبت شده است که شامل ۱۳۱ مورد تهدید، ۵۰ مورد بازداشت خبرنگاران و توقف فعالیت ۱۸ رسانه بوده است.
به گفته‌ی مرکز، از میان خبرنگاران بازداشت‌شده، دست‌کم پنج نفر به حبس‌هایی بین ۲ تا ۵ سال محکوم شده و همچنان در زندان به سر می‌برند.
این گزارش تاکید می‌کند که در سال ۲۰۲۴، گروه طالبان با اجرای قانون جدید «امر به معروف و نهی از منکر» محدودیت‌های گسترده‌ای را علیه رسانه‌ها اعمال کرده است.
گزارش تصریح کرده است که این محدودیت‌ها شامل ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان، منع پخش زنده برنامه‌های سیاسی، ممنوعیت تماس تلفنی زنان با رسانه‌ها و الزام استفاده از واژه‌های «شهید» و «شهادت» در بازتاب خبرهای مرتبط با کشته‌شدگان طالبان بوده است.
مرکز خبرنگاران گفته که در مجموع، هفت دستورالعمل جدید در سال ۲۰۲۴ به رسانه‌ها ابلاغ شده، در حالی که این تعداد در سال ۲۰۲۳ چهار مورد بوده است.
مرکز افزوده است که از جمله‌ی این موارد، ممنوعیت تصویربرداری و مصاحبه تصویری از مقامات محلی طالبان بوده که ابتدا در ولایت قندهار اعمال شد و سپس به ولایت‌های تخار، بادغیس، هلمند و ننگرهار گسترش یافته است.
این گزارش تصریح می‌کند که روند سرکوب آزادی رسانه‌ها به‌طور سازمان‌یافته و با استفاده از دو نهاد قدرتمند طالبان، ریاست عمومی استخبارات و وزارت امر به معروف و نهی از منکر پیگیری شده است.
گزارش گفته است که این نهادها با نظارت و دخالت مستقیم، فعالیت رسانه‌ها را محدود کرده و حتا خبرنگاران مخالف را تهدید یا بازداشت کرده‌اند.
بر اساس این گزارش، از ۱۸ رسانه‌ای که در سال گذشته تعطیل شدند، تنها چهار رسانه تاکنون اجازه‌ی فعالیت مجدد پیدا کرده‌اند.
در این گزارش همچنین آمده است، در حالی که برخی از مقامات گروه طالبان، از جمله سخنگویان و وزارت اطلاعات و فرهنگ، ادعای حمایت از رسانه‌ها و تدوین قوانین جدید با «اندکی تغییر» را مطرح کرده‌اند؛ اما وزارت اطلاعات و فرهنگ این گروه عملا به حاشیه رانده شده و تصمیم‌گیری‌های اصلی در دست هسته‌ی سخت قدرت طالبان است.
بر اساس آمار مرکز خبرنگاران افغانستان، در سال ۲۰۲۳ مجموعاً ۱۶۸ مورد نقض حقوق ثبت شده بود؛ اما این رقم در سال ۲۰۲۴ به ۱۸۱ مورد افزایش یافته است.
به گفته‌ی این مرکز، این افزایش هشت درصدی نشان‌دهنده‌ی تشدید سرکوب رسانه‌ها در سایه‌ی سیاست‌های طالبان است.
مرکز خبرنگاران افغانستان در پایان گزارش خود با ابراز نگرانی از ادامه‌ی روند محدودیت‌ها و سرکوب رسانه‌ها، خواستار اقدام فوری نهادهای بین‌المللی برای حمایت از آزادی رسانه‌ها در افغانستان شده است.
