زهرا نادر و احمد نوید کاوش
حدود یک هفته قبل گروه طالبان در ولایت کاپیسا ۹ عضو یک خانواده که شامل شش زن و سه کودک بودند را بازداشت و زندانی کردند. در واکنش به این اقدام، شماری از باشندگان این ولایت دست به اعتراض زدند که در نتیجه اعضای این خانواده پس از چهار ساعت رها شدند.
رسانهی رخشانه با یکی از زنان بازداشت شده از سوی گروه طالبان صحبت کرده و در مورد چگونگی این رویداد پرسیده است. نجلا* ۲۸ ساله که به دلیل مشکلات امنیتی نمیخواهد هویتش فاش شود، میگوید که افراد طالبان تا کنون چهار بار خانهی آنان را تلاشی کرده و در آخرین مورد، او و هشت عضو دیگر این خانواده را بازداشت کرده است. بازداشت شدگان شامل شش زن و سه کودک میشوند.
او افزود که روز دوشنبه (۲۱ جدی) نیروهای مسلح طالبان حوالی ساعت ۱ بعد از چاشت به خانهی آنها در روستای صوفیخیل ولسوالی حصه اول کوهستان ولایت کاپیسا هجوم آوردند.
نجلا میگوید که همسرش و دیگر مردان این خانواده که سابقه کار با حکومت را داشتند، پس از آمدن طالبان مجبور به ترک کشور شدهاند.
نجلا در یک مصاحبهی تلفنی به رسانهی رخشانه گفت: «نیروهای طالبان دروازه را با لگد زدند و داخل خانهی ما شدند. برای چهارمین باری بود که خانه ما را تلاشی کرده بودند».
نجلا میگوید که نیروهای طالبان بر خورد خشنی با آنها داشته و آنها را به مرگ تهدید کردند. او گفت: «خانه را تلاشی کردند و قید تفنگ را سر ما کشیدند. به ما گفتند از خانه بیرون میشوید یا ماین فرش کنیم. کودکانم چیغ میزدند.»
این زن که مادر چند فرزند نیز است، میگوید که آنان مجبور شدند از خانه بیرون شوند، اما سوار موتر طالبان نشدند، بلکه با موتر همسایهیشان به قوماندانی امنیه طالبان برده شدند.
این زن میگوید که شخصی از کارمندان حکومت طالبان، در پیوند به خصومت شخصی که با این خانواده داشته، آنان را بازداشت و زندانی کرده است.
نجلا میگوید آنها به مدت چهار ساعت از سوی نیروهای قوماندانی طالبان بازداشت بودند و با پادرمیانی مردم محل آزاد شدند. نجلا گفت که طرف مقابل آنها، زنان و کودکان را به خاطر«بیعزت کردن» این خانواده زندانی کرده بودند.
یک منبع طالبان در ولایت کاپیسا به رسانهی رخشانه تایید میکند که والی و چند تن از مسوولان محلی طالبان، به خانهی این خانواده در ولسوالی حصه اول کوهستان رفته و از بازداشت «خودسرانه» اعضای این خانواده عذرخواهی کرده است.
احمد* یکی از اعضای دیگر این خانواده که نمیخواهد رابطهی فامیلی او با این خانواده در گزارش ذکر شود، تایید کرد که والی طالبان به دیدن این خانواده آمده و گفته است که عاملان بازداشت «خودسرانه» دستگیر شدهاند.
وی افزود، آنچه رسانهها و طالبان در مورد دعوای حقوقی میگویند، حقیقت ندارد، بلکه بهانهای بوده است برای «بیعزت کردن» این خانواده که مردان آن قبلا در بخش نظامی حکومت کار میکردند.
منبع طالبان در ولایت کاپیسا ادعا دارد که دلیل بازداشت این زنان یک دعوای حقوقی در زمان حکومت پیشین بوده است که در آن زمان در حوزهی ۱۱ امنیتی شهر کابل فیصله شده است؛ اما با حاکمیت طالبان، طرف دعوا با استفاده از نفوذی که در میان این گروه دارد، دوباره این دعوا را شروع کرده است.
به دنبال این اقدام طالبان، شماری از باشندگان کاپیسا دست به اعتراض زده و از نیروهای طالبان خواستهاند تا از اقدامات خودسرانه خودداری کنند.
نایرا کوهستانی، فعال حقوق زنان در کاپیسا، این اقدام نیروهای طالبان را محکمه صحرایی خوانده و میگوید: «محکمهای وجود ندارد. طالبان قانون را نمیشناسند، آنان روی محکمههای صحرایی که بیشتر از زنان قربانی میگیرد تمرکز دارند. این مورد نگرانی تمام زنان افغانستان را بر انگیخته است.»
هرچند که ملاهیبتالله، رهبر گروه طالبان عفو عمومی اعلان کرده است؛ اما سازمان ملل متحد اعلام کرده بود که طالبان در جستوجوی برای افرادی هستند که در فهرست سیاه این گروه قرار دارند. این افراد شامل کسانی هستند که با نیروهای ناتو یا دولت قبلی افغانستان کار کردهاند.
این نهاد بینالملل گفته براساس سندی که در اختیار دارد، نیروهای طالبان خانه به خانه برای یافتن «اهداف» خود میروند و اعضای خانوادههای آنها را تهدید میکنند.
مرکز نروژی تحلیل جهانی( RHIPTO) سند محرمانهای در مورد اخطار تازه طالبان برای انتقامجویی از کارمندان سابق دولت پیشین افغانستان و نهادهای بینالمللی، برای سازمان ملل تهیه کرده بود.
کریستیان نِلمان مدیر گروه(آر اچ آی پی تی او) به بی بی سی گفته بود: «افراد خیلی زیادی هستند که هم اکنون توسط طالبان هدف گرفته میشوند و این خطر خیلی واضح است.»
او گفته بود: «به صورت مکتوب ثبت شده که اگر این افراد خود را تسلیم نکنند، طالبان اعضای خانوادههای آنها را دستگیر، بازجویی، محاکمه و مجازات خواهند کرد.»
یادداشت: به دلیل محفوظ ماندن هویت افراد مصاحبه شده، نامهای مستعار برای آنان انتخاب شده است.