اشاره: «پیام من»، گفتهها، یادداشتها و روایتهای مستقیم زنان افغانستان است که به مناسبت «روز جهانی همبستگی زنان»، در پاسخ به فراخوان عمومی در دسترس رسانهی رخشانه قرار گرفتهاند. این پیامها، روایتها و چشمدیدها، به همین مناسبت، پوشش ويژه داده میشود.
هشتم مارچ فرصتی است برای همبستگی زنان. رسانهی رخشانه با بازتاب استیصال، خشم و أراده مردم برای مبارزه و ایستادگی در برابر بیداد علیه زنان میخواهد نقشی فعال در ایجاد این همبستگی داشته باشد. اگر هدفی برای این کار متصور باشد این هدف چیزی جز این نیست که «زنبودن جرم نیست».
منیره نوری
نتیجهی تصوّر وحشیانهای که سران حکومت طالبان از دختران تعلیمیافته دارند، منجر به صدور فرمانهای متعددی شدهاست که میخواهند، زندگی را برای دخترانِ تحت حاکمیت شان، به رشتهای از رنجهای در حال تشدید، مبدل کنند.
یک سال و اندی میگذرد که مشغلهی هر روزهی وزارتخانههای حکومت طالبان را صدور مکتوبهای پیدرپی شکل دادهاست که هدف آن جز به حاشیهراندن، حذف و سوقدادن دختران و زنان به سوی سراشیب تباهی، چیزی دیگری نیست؛ اما با وجود انبوهی از این موانع، دخترانِ تحت سیطرهی حاکمیت طالبان، بهطور پیوسته و فزاینده سعی نمودهاند مسیر پیشرفت و آموزش را بپیمایند.
زنان در تقلای اینکه به آموزههای واپسگرایانهی طالبان تن ندهند، مبادرت به کسب دانش کرده تا در برابر استدلال ارتجاعی و قبیلوی طالبان که وظیفهی زن را صرفاً فرزندآوری و پیشبرد امور منزل میدانند، مبارزه کنند. دختران امروز، دختران دورهی اول طالبان نیستند که در پس برقعهای آبی پنهان شوند. هرچند مساعی عدهی از دختران را نمیتوان به باد فراموشی سپرد که بیست سال قبل در زیرزمینیهای پنهانی بهدور از چشم طالبان، به دنبال دانش رفتند؛ اما آن زمان، آن تلاشها به خاطر محدود بودن اسباب کسب سواد، اندک بود.
از حسن اتفاق، دختران امروز، باسواد اند و به اهمیت سواد واقف. از حقوق بشری خود آگاهاند و تعلیم و آموزش را بر مبنای انسان بودن خویش؛ حق، و امتیاز میدانند. اکنون دختران با آگاهی بالا و در اختیار داشتن اسباب ارتباطی جهت ارتباط با کانونهای آموزشی آنلاین و حتی صنفهای پنهانی حضوری، تلاش برای ادامهی تحصیل دارند. تا از فرمانهای زنستیز طالبان، سر باز زنند.
دختران با وجود موانع محدودکننده از سوی طالبان، حاضر نیستند قربانی این سیاستهای پلید شوند که آنان را از کاروان دانش و آگاهی دور نگهدارد. در این لحظههای خوفانگیز و با موجودیت عالمی از موانع، اندیشهی کسب دانش در دل دختران این مرز و بوم بیدار است. در واقع دختران از ممنوعیت و محدودیتهای طالبانی، فرصت ساختهاند. شماری به یادگیری مهارتها در خانه مشغول اند. جمعی در گروپهای درسی آنلاین از طریق صفحات مجازی، سعی دارند حتی اگر اندک باشد، کسب دانش کنند. جماعتی هم تلاش دارند بر آنچه تبحر دارند، بر دیگران ولو برای همسالان و همقطاران خود بیاموزانند؛ این است سرشت دخترانِ نسل جدید!
دخترانی که در گذشتهی نه چندان دور در محیط مکتب و دانشگاه قدم گذاشتهاند، امروز با کمترین امکانات بیشترین بهره را از علم بگیرند. آنطور که سزار چاوز، فعال امریکایی در زمینهی حقوق بشر مینویسد: «هرگاه تغییر اجتماعی آغاز گردد، دیگر نمیتواند به عقب باز گردد- آنرا که خواندن آموختهاست، نمیتوانید بیسواد کنید.»
از اینرو، دخترانِ امروز خواندن آموختهاند و هنوز تسلیم فرمانهای رقتانگیز طالبان نشدهاند، زیرا میدانند حتا موانعی چون طالبان توانایی بیسوادسازی آنان را ندارد.