نتایج یک پژوهش نشان میدهد که خشونتها علیه زنان در فضای مجازی پس از تسلط طالبان بر افغانستان سه برابر افزایش یافته است.
رخشانه: نهاد بریتانیایی تحت نام«افغان ویتنس» امروز(دوشنبه، ۲۹ عقرب) گزارشی را در مورد ماهیت و میزان روزافزون خشونت و سخنان نفرتانگیز در فضای مجازی که زنان فعال افغانستان در عرصهی سیاست را از زمان تسلط طالبان بر افغانستان مدنظر دارد، منتشر کرده است.
یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که پُستهای توهینآمیز علیه زنان در فضای مجازی از ماه جون تا دسامبر سال ۲۰۲۱ میلادی، در مقایسه با زمان مشابه در سال ۲۰۲۲ افزایش سه برابری را نشان میدهد.
در این پژوهش، پژوهشگران افغان ویتنس بیش از ۷۸ هزار پُست نوشتهشده به زبانهای فارسی/ دری و پشتو را گردآوری، تجزیه و تحلیل کردهاند که به حسابهای کاربری نزدیک به ۱۰۰ زن فعال سیاسی افغانستان اشاره کرده یا آنها را هدف قرار داده بودند.
فرانچسکا جنتایل، پژوهشگر ارشد این تحقیق گفته است: «از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، رسانههای اجتماعی از فضایی برای ابراز نظریات اجتماعی و سیاسی به کانونی برای آزار و اذیت و سرکوب زنان مبدل شده است. ما گواه موجی از خشنترین و زشتترین پیامها بودهایم که زنان افغان را هدف قرار میدهند. این پیامها اغلب در قالب پیامهای خصوصی و در عین حال خشونتآمیز، تهدیدآمیز و با ماهیت مستهجن(پورنوگرافی) ارسال شدهاند.»
فرانچسکا افزوده است: «افزایش خشونت آنلاین علیه زنان ناشی از ترکیب سمی از رفتار زنستیزانهی طالبان و مدیریت ضعیف پُستهای توهینآمیز در رسانههای اجتماعی به زبانهای رایج در افغانستان است. خصومت طالبان با زنان و حقوق آنها، این پیام را به سوء استفادهکنندگان فضای مجازی میفرستد تا هر زنی که برای دفاع از حقوق خود میایستد، سزاوار توهین است و انتقاد از آنها جایز است.»
بر اساس نتایج این پژوهش، هر زمانیکه موجی از اعتراضات زنان برای دفاع از حقوقشان در داخل و خارج از افغانستان شکل گرفته، خشونتهای آنلاین نیز افزایش یافته است.
پژوهش به عنوان نمونه، به حرکت اعتراضی تمنا پریانی که در آن او به رسم اعتراض به حجاب اجباری، چادرش را آتش زد، گفته است، زنانیکه از این پُست تمنا پریانی حمایت کرده بودند یا آن را به اشتراک گذاشته بودند، هدف موجی از سخنان توهینآمیز قرار گرفتند.
این پژوهش دریافته است که بیش از ۶۰ درصد از پستهای با محتوای خشونتآمیز در سال ۲۰۲۲ میلادی، حاوی عبارات جنسی مانند: «فاحشه» یا «روسپی» بوده و از سال ۲۰۲۱ تا سال ۲۰۲۲ میلادی، استفاده از کلماتی مثل«هرزه» نیز ۱۱ درصد افزایش داشته است.
پژوهش آورده است، زنانیکه مورد خشونت قرار گرفتهاند، پیامهای مستقیم از جمله محتوای مستهجن، تصاویر غیر اخلاقی و تهدید به تجاوز جنسی و مرگ دریافت کردهاند.
بر اساس این پژوهش، علاوه بر خشونت مبتنی بر جنسیت و سوء استفادهی جنسی، فعالان سیاسی زن افغانستان هدف سخنان توهینآمیز مذهبی، سیاسی و قومی قرار میگیرند.
پژوهش در ادامه گفته است، زنان افغانستان با چهار روایت مشترک، اینکه آنها از لحاظ جنسی بیبندوبار اند، سنن و رسوم فرهنگی و دینی را نقض میکنند، عوامل غرب اند و اینکه آنها به خاطر پناهنده شدن در خارج ادعاهای نادرستی می کنند، هدف قرار گرفتهاند.
این پژوهش دریافته است که مرتکبین خشونتهای آنلاین افراد رده پایین طالبان و کاربران رسانههای اجتماعی طرفدار این گروه هستند.
این پژوهش در ادامه گفته است که خشونت آنلاین بر مشارکت آنلاین زنان«تأثیرات ناگوار» دارد و زندگی روزمرهی زنان را«در سطح شخصی، اجتماعی و حرفهای» متاثر میسازد.