توسط زهرا نادر و ایمی فریس روتمن
این گزارش در همکاری با روزنامه گاردین منتشر شده است.
خانواده فروزان صافی، فعال مدنی و استاد دانشگاه در ولایت بلخ روز پنجشنبه در صحبت با رسانهی رخشانه تایید کردند که دخترشان کشته شده است. به نظر میرسد این اولین مرگ تایید شدهی یک فعال حقوق زن پس از قدرتگیری دوبارهی طالبان در افغانستان است.
فروزان ساعت ۲ بعد ازظهر چهارشنبه ۲۸ میزان پس از دریافت تماسی از یک شمارهی ناشناس که از او خواسته بود اسناد تحصیلی و مدارکی از فعالیتهای مدنیاش را با خود بیاورد، از خانه خارج شده بود. برای فروزان که منتظر سفر به آلمان از طریق یک کشور سومی بود، این تماس تلفنی عادی به نظر میرسید.
تلفن او تا ساعت ۴ بعد ازظهر آن روز کار میکرد؛ اما پس از آن تلفن او خاموش شد و خودش ناپدید.
عبدالرحمان صافی، پدر ۶۶ ساله فروزان به رسانهی رخشانه گفت: «پس از آن که تلفن او خاموش شد، ما شفاخانه به شفاخانه به دنبالش گشتیم تا این که بالاخره پس از تقریبا ۱۰ روز جنازهاش را در شفاخانه پیدا کردیم.»
ریتا صافی، خواهر فروزان که در روز شناسایی جسد او در شفاخانه بوده، به رسانهی رخشانه گفت: «ما او را از لباسش شناسایی کردیم. صورتش مرمی خورده بود. بسیار زیاد مرمی خورده بود، در سرش، قلبش، قفسهی سینهاش، هر دو گردهاش و پاهایش همه مرمی خورده بودند.»
ریتا میگوید که هیچ یک از اسناد و وسایلش فروزان همرای او نبود. پدر فروزان صافی گفت که مسوولان شفاخانه به او گفتند که جسد دخترش از منطقه« خالد بن ولید» پیدا شده است.
زهرا، یکی از سازماندهندگان تظاهرات زنان در مزار شریف به رسانهی رخشانه تایید کرد که فروزان در تظاهرات با آنها بوده است. او گفت: «فروزان از کسانی بود که همیشه صدایش را در برابر بی عدالتی بلند میکرد.»
محمدصابر باتور، نامزد فروزان که اکنون در ایران است، به رسانهی رخشانه گفت که در کنار جسد فروزان، جسد چهار زن دیگر نیز آن روز در شفاخانه بوده است.
ما برای تایید این خبر به مسوولان شفاخانه حوزوی ولایت بلخ و اعضای گروه طالبان در این ولایت تماس گرفتیم؛ اما آنان تا کنون این موضوع را تایید نکردهاند.
اما معراج فاروقی، سر طبیب این شفاخانه به رسانهی رخشانه گفت که جنازهی تیرباران شدهی دو زن دیگر روز پنجشنبه (۱۳ عقرب) از سوی نیروهای امنیتی طالبان به این شفاخانه انتقال داده شدهاند. هویت این زنان تا کنون روشن نیست.
ذبیح الله نورانی، رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت بلخ نیز گفت که اجساد این دو زن همراه جسد دو مرد از یک خانه در حوزهی پنجم شهر مزار شریف پیدا شده است. وی گفت: «ما در حال بررسی این قضیه هستیم، اما احتمالا این یک خصومت شخصی بوده است.»
طالبان از زمان بازگشتشان به قدرت، زنان و دختران را از حق تحصیل و کار محروم کردهاند. هر چند این گروه ادعا دارد که روی چهارچوبی برای بازگشایی مکاتب و دفاتر کار برای زنان کار میکند، تا کنون تاریخی برای ارایه این چهارچوب تعیین نکردهاند.
زنان در بسیاری از ولایات افغانستان در دفاع از حقوق شان به خیابانها آمدند و تظاهرات برگزار کردند؛ اما طالبان این حرکتهای اعتراضی زنان را با خشونت پاسخ گفته و اعتراض کنندگان و خبرنگاران را لت وکوب کردهاند. اکنون به گفتهی بسیاری از فعالان حقوق زن که رسانهی رخشانه با آنها صحبت کرده، طالبان در تلاش نفوذ و از بین بردن گروههای زنان، به خصوص در رسانههای اجتماعی هستند. این زنان میگویند که گروه طالبان در تلاش است تا افراد نفوذی شان را در گروههای آنان جابجا کرده و زنان فعال را شناسایی و تعقیب کنند.
روز پنجشنبه دیدبان حقوق بشر اعلام کرد که قوانین طالبان اجازهی فعالیت به زنان امدادگر را نمیدهند و این رویکرد وضعیت فاجعهی انسانی را در افغانستان وخیمتر میکند.