صبح امروز غرب کابل با سه انفجار مرگبار آغاز شد. ساعت ۹ مرکز آموزشی «ممتاز» هدف حمله قرار گرفت. پس از زمان کوتاهی، صدای دو انفجار نیرومند از نزدیک ورودی مکتب «عبدالرحیم شهید» شنیده شد.
آمارهای دقیق تلفات این سه انفجار به درستی معلوم نیست. طالبان تلفات این سه انفجار را تنها شش کشته و ۱۱ زخمی اعلام کرده است؛ اما شاهدان عینی این رویدادها تلفات را چندین برابر آمار رسمی طالبان میدانند.
ساعاتی بعد از انفجار بسیاری از خانوادهها برای یافتن عزیران خود پشت دروازه شفاخانهها تجمع کردهاند. این انفجارها، جامعه هزاره را هدف قرار داده است.
طالبان، انفجارهای امروز را به شدت سانسور خبری کردند. خبرنگاران که برای پوشش به محل رویدادها رفته بودند، از سوی طالبان بازداشت و یا مورد بدرفتاری قرار گرفتهاند. دو خبرنگار رسانهی رخشانه نیز که برای پوشش رویداد امروز رفته بودند، از سوی طالبان مورد بدرفتاری قرار گرفته و به آنها اجازه تصویربرداری داده نشده است.
زمان طالبان به خبرنگاران اجازه دادند که از محل انفجارها در نزدیکی مکتب عبدالرحیم شهید، دیدن کنند که محل حادثه را شسته و همه شواهد را از بین برده بودند.
مردم نگران، طالبان خشمگین
ساعت ۱۱ پیش از چاشت، جلو دروازه ورودی شفاخانه علی جناح قیامتی پرپا است. خانوادههای نگران و طالبان خشمگین. افراد طالبان به هیچ یک از خانوادهها اجازه داخل شدن نمیدهند. بسیاری از شهروندان برای اهدای خون به این شفاخانه آمده است؛ اما طالبان با فیر های هوایی مردم را مجبور میکنند از محل دور شوند.
محمد سرور یکی از باشندههای نزدیک به شفاخانه محمدعلیجناح می گوید او برای اهدای خون به زخمیها آمده است؛ اما طالبان اجازه داخل شدن را نداده :«از نیت طالبا کسی نمیفهمد به هیچ کس اجازه نمیدهد که داخل برویم و خون اهدا کنیم. با خشونت و بی احترامی با خانواده شهدا رفتار میکند.»
خیلی از خانوادهها نااامید از شفاخانهها دوباره به محل انفجار برگشته است. حلیمه مادر شش فرزند نزدیک مکتب عبدالرحیم شهید سراسیمه است. او برای پیدا کردن دومین فرزنداش آمده است. حلیمه میگوید او و خانوادهاش دو ساعت است دنبال پسرش در شفاخانهها و کوچههای نزدیک مکتب سرگردان است؛ اما از زنده بودن و نبودن فرزنداش خبری نیست. علی رضا پسر حلیمه دانشآموز صنف یازدهم مکتب عبدالرحیم شهید است.
ساعت نزدیک به ۱۲ پیش از چاشت است به شفاخانه وطن در غرب کابل میروم؛ اماافراد طالبان به هیچ یک از خبرنگاران اجازه داخل شدن به شفاخانه را نمیدهند.
در بیرون شفاخانه روی یک از غرفهها لیست شهدا و زخمیها را نصب شده است. پیرمردی هراسان خودش را به لیست قربانیان میرساند. خیلی زود غریو پیرمرد در میان جمعیت سرگردان بلند میشود: «های، سه تا بچهام را از دست دادم. حالی کجا شوم؟ کاش یک بمب بیایه همگی ما ره یکجا بکشه.»
به سختی میتواند حرف بزند. روزهدار است و گلویش خشکیده است: «دو بچهام شهید شده و از پسر سومم از زنده بودن و نبودناش خبرندارم»
خبرنگار دیگر رسانهی رخشانه نزدیک به دوازده قبل از ظهر خودش را به محل انفجار در مکتب عبدالرحیم شهید میرساند. تا ساعت ۱۲ هنوز آمبولانسها جنازه انتقال میدهد.
در محل حادثه دانش آموزان برای حمایت از زخمی ها و کشته شدهها دست هایشان را مانند زنجیر حلقه کرده است. اما طالبان اجازه تصویرپرداری نمی دهد.
در نزدیکی یکی از کوچه های عبدالرحیم شهید تعداد از دانش آموزان دور جنازه همصنفی شان حلق زده است. در حالیکه یکی از دانش آموزان سر جنازهی را در بغل دارد، با گریه میگوید:«حسین جان لالا بیدار شو. بیغیرتی نکو ما ره تنها نمان. قند بیدار بخیز»
حوا بزرگترین فرزندش را در انفجار امروز از دست داده است. به خوبی توان حرف زدن ندارد. با گریه میگوید :«بچهام اول سال زیاد گفت میروم ایران میروم ایران، گفتم صبر همی سال آخر است مکتب خوده خلاص کو باز بورسیه برو اما وحشیها خودشه و هم آرزو هایشه گرفت.»
آمار قربانیان این انفجارها
شاهدان عینی به رسانهی رخشانه گفته است که آمار بسیار بیشتر از آنچیزی است که شفاخانهها میدهد.
مردی که در فاصله حدود چهارصدمتری محل انفجار مغازهای کوچکی دارد و بخاطر ترس از طالبان نمیخواهد نامی از او در گزارش ذکر شود، میگوید: «شهیدا و زخمیها ره از چندین کوچه، که طرف مکتب راه دارد، انتقال میدادند. تنها از همین کوچه حدود ۲۰ شهید و ۲۵ زخمی ره بردند.»
محمد علی یکی از دانشآموزان صنف دوازدهم و شاهد عینی این حادثه به رسانه رخشانه میگوید: «مه جسد ده نفر از صنفیهایم را سر شانه خود انتقال دادم تعداد زخمیها اصلا قابل شمارش نیست. طالبا هیچ گونه همکاری با ما نکرد. یک ونیم ساعت بعد طالبا به محل آمد.»
داکتر ذکریا، مدیر مسوول شفاخانه علی جناح در مصاحبهی تلفنی به رسانه رخشانه تعداد کشته شدهها را ۵ تن و تعداد زخمیها را ۱۸ تن میگوید:«وضعیت زخمیها خوب است و رسیدگی کامل به آنها صورت میگیرد.»
این در حالیست که افراد طالبان با خشونت تمام، مانع پوشش خبری خبرنگاران از رویدادهای امروز شدند. به هیچ فردی غیر از زنانی که پسر یکی از اعضای فامیل شان کشته و یا زخمی شده بودند، اجازه ورود به شفاخانه را نمیدادند. علاوه براین، ورود افراد غیر از طالبان به محل انفجار از همان ساعات اولیه پس از انفجار، توسط طالبان منع شده و به هیچ کسی اجازه حضور در محل داده نمیشد.
زهرا فرزندش را در انفجار امروز از دست داده است. نام فرزندش در هیچ یک از لیستهای قربانیان که شفاخانهی محمدعلی جناح منتشر کرده نبوده است. اما او جنازه فرزندش پس از دوساعت جستجو از داخل این شفاخانه پیدا کرده است: «جنازه بچهام د شفاخانه است. نامش د هیج جای نبود دو ساعت پالیدیم تا ایکه جنازهاش ره د شفاخانه علی جناع پیدا کدیم.».
زهرا اسم پسرش را حسن میگوید. او دانشآموز صنف دهم بوده است.
با این حال، آماری دقیقی از قربانیان این حمله در دست نیست. بر اساس اظهارات شاهدان، در دو انفجار در لیسه عبدالرحیم شهید، دستکم ۴۰ دانشآموز کشته و ۵۰ تن دیگر زخم برداشتهاند.
اما خالد زدران، سخنگوی پلیس طالبان در کابل، کشتهشدن شش نفر و زخمی شدن ۱۱ تن دیگر را به صورت رسمی تایید کرده است.
مکتبی با هزاران دانش آموز، بدون حتا یک نگهبان مسلح
گفته شده انفجارها زمان رخ داده که دانشآموزان در حال بیرون شدن از مکتب بودهاند. اولین انفجار در نزدیکی ورودی مکتب ساعت ۹:۳۱ دقیقه پیشازظهر رخ داد.
عباس دانشآموز صنف نهم لیسه عبدالرحیم شهید در زمان انفجار در صنف درسی بوده است. او میگوید که پس از انفجار او و همصنفانش همه، با سراسیمگی از مکتب بیرون شدند: «ما ایطرف میآمدیم که انفجار دومی شد. یکدفه متوجه شدم که از شدت انفجار بعضیها دَ هوا باد شده بودند.».
به گفتهی عباس، انفجار دومی در محلی صورت گرفته که بیشتر دانشآموزان تلاش داشته از آن مسیر خود شان را نجات دهند.
مکتب عبدالرحیم شهید یکی از مکاتب غرب کابل است که بیشترین دانشآموز را دارد. به گفتهی دانشآموزان با آنکه در این لیسه هزاران دانشآموز مصروف آموزش هستند؛اما پیش از این طالبان حتا یکنفر محافظ مسلح برای این مکان اختصاص نداده بودند.
بر اساس اظهارات دانشآموزان لیسه عبدالرحیم شهید با رسانه رخشانه، تنها در صنفهای دهم این مکتب ۹۴۰ دانشآموز در ۲۴ صنف ۴۰نفری درس میخواندند.
شمسالله یکی از دانشآموزان این لیسه که از انفجارهای امروز جان سالم بدر برده است میگوید، مکتب شان دو یا سه تن ملازم داشته و او پیش از این هیچ محافظی را ندیده که از این مکتب محافظت کند.
عباس نیز با اشاره به نداشتن محافظ مکتب میگوید: «نه کمره امنیتی داشت نه محافظ. مکتب دولتی است، کسی هم دَ غمش نبود.»
انگشت اتهام به طرف طالبان
حمله امروز واکنشهای زیادی داخلی و بینالمللی را برانگخته است. بسیاری طالبان را مسئول حملههای امروز میدانند.
محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان انفجارهای امروز بر مکتب و مرکز آموزشی آن را نسلکشی خوانده و مصداق بارز جنایت علیه بشریت دانسته است. او در پیامی که در همین زمینه در صفحهی فیسبوک خود نشر کرده نوشته است که : «اینجانب ضمن اینکه این عمل تروریستی را که یک نسلکشی هدفمند و مصداق واضح جنایت علیه بشریت میباشد، شدیدا محکوم میکنم.»
او در بخشی دیگری از پیامش از جامعه جهانی خواسته است تا با فشار بر طالبان، از نسل کشی هزارهها زیر پرچم این گروه جلوگیری کند.
احمد سعیدی آگاه نظامی در گفتوگوی تیلفونی به رسانه رخشانه، انفجارهای امروز غرب کابل را نسل کشی خوانده و میگوید که به باور او مسئول اصلی این جنایات، طالب است: «من باورمندم که از داخل خود طالبان کسانی هستند که میخواهند به نسلکشی دست بزنند. آنها میخواهند مردم شیعه و هزاره کشته شوند و از بین بروند.»
حامد کرزی، رییس جمهور پشین افغانستان حملات امروز را جنایت ضد بشری خوانده است. در بیانیه او آمده است:«رییس جمهور پیشین این جنایت ضدبشری را کار دشمنان صلح و ترقی افغانستان دانسته و آنرا دشمنی آشکار با علم و دانش و هراس از نسل تعلیمیافته کشور میداند.»
دفتر معاونت سازمان ملل در کابل (یوناما) این حملات را محکوم کرده و از طالبان خواسته است که مسئولان «جنایتی» که مکاتب و کودکان را هدف قرار دادهاند، باید به دست عدالت بسپارند. دیبورالاینز، نماینده ویژه سازمان ملل در افغانستان با خانوادههای قربانیان نیز ابراز همدری کرده است.
رییس شورای پناهندگان ناروی در افغانستان نیز در بیانیهای این حملات را محکوم کرده است. آقای یل ترنر گفته است:« طی مدتهای متمادی افغانستان یکی از کشندهترین و چالش برانگیزترین کشورها برای تحصیل کودکان بوده است.»