کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان(UNHCR) به مناسبت روز جهانی مهاجرت، رقابتهای نقاشی«به امید به دور از خانه» را با اشتراک ۱۰ دختر هنرمند برگزار کرد.
رخشانه: این رقابت روز گذشته «دوشنبه،۳۰ جوزا» در مرکز تجاری بانوان در ولسوالی گذرهی ولایت هرات برگزار شده بود.
به گفتهی منابع رسانهی رخشانه، شرکت کنندگان این رقابت، دختران دانشآموختهی دانشگاه هرات و انستیتوت کمالالدین بهزاد بودهاند که پنج روز فرصت داشتند تا ایدهی خود با موضوع مهاجرت را به تصویر بکشند.»
آثار نقاشی این هنرمندان توسط هیات سه نفره از استادان انستیتوت کمالالدین بهزاد تحت بررسی قرار گرفت و در اخیر سه اثر برتر این رقابت طی محفلی در مرکز تجاری بانوان در ولسوالی گذرهی ولایت هرات، به اشتراک کنندگان معرفی شد.
در این رقابت، اثر نقاشی فروزان قاضیزاده، دختر ۲۳ ساله از ولایت هرات رتبه اول در میان ۱۰ اثر برتر این رقابت را از آن خود کرد.
در اثر این هنرمند جوان، پنج مهاجر در حال عبور از موانع در جنگل تاریک که در آن خطر غرق شدن و یا طعمه شدن برای حیوانات وحشی متصور است، به تصویر کشیده شده است.
فروزان گفت که در این اثر تلاش کرده است تا سختیهای مهاجرت از راه غیر قانونی را به تصویر بکشد.
او در قسمت بالای این تابلو بناهای تاریخی افغانستان را با استفاده از رنگ زرد، به عنوان نماد رنج و بدبختی کار کرده است. به باور او، گروه طالبان با بهدست آوردن قدرت سیاسی در افغانستان ناامیدی را در خانه به خانهی شهروندان کشور به ارمغان آوردهاند.
در قسمت پایین این تابلو، تصاویری از پلاکارتهای اعتراضی دختران کشور در غربت کشیده شده است. فروزان میخواهد مشکلات جامعهی خود را در قالب نقاشی به نمایش بگذارد.
شگوفه امینی ۲۰ ساله، نقاشی خود را برای یادبود از مهاجرانی به رقابت گذاشته که«برای بهدست آوردن یک زندگی بهتر، مجبور به ترک کشور شدهاند؛ اما در مسیر رفتن به کشورهای امریکایی و اروپایی، غرق دریا شدهاند.»
او گفت که به تصویر در آوردن سختیها و موانع سد راه مهاجران افغانستانی که در اکثر موارد در آبهای یونان غرق میشوند، میتواند جوانان را از اقدام به مهاجرت غیر قانونی باز دارد.
شگوفه گفت: «در این تابلو سیاست دولتها در قبال مهاجران افغانستانی نیز نشان داده شده که در بدل کمک به مهاجران، در فکر بازداشت آنها هستند.
در میان تابلوها، اثر پروین سلطانی دختر نقاش هراتی معاملات پشت پردهی سقوط افغانستان به دست طالبان را به تصویر کشیده که نتیجهی آن تنها بر زندگی مردم در افغانستان تاثیر گذاشته و آیندهی آنان را تاریک ساخته است.
او میگوید: «با سقوط کشور به دست طالبان، مردم ما مجبور به ترک خانه و کاشانهی خود شده و راه دشوار مهاجرت را در پیش گرفتند و با آنکه دلیل اصلی این وضعیت ما جامعهی جهانی است؛ ولی مهاجران بعد از تحمل هزاران مشکل با سیمهای خاردار مرزهای کشورهای اروپایی و امریکایی روبهرو میشوند.»
در میان تابلوهای این رقابت، نقاشی از آرزو اسماعیلزاده ۲۵ ساله، فارغ از دانشکدهی هنرهای زیبای دانشگاه هرات، در واکنش به محدودیتهای روزافزون گروه طالبان بر زندگی زنان و دختران ترسیم شده است. در این تابلو، سیمهای خاردار در حال ریشه دواندن بر قفس است.
در داخل قفس، نماد یک مکتب با قفل بر دروازهاش ترسیم شده است که به باور آرزو«کلید این مکان بر درخت ناامیدی آویزان است.»
در فضای ترسیمشدهی سرشار از ناامیدی آرزو، خانوادهای در حال فرار از این قفس اند. او میگوید: «این خانواده برای بهدست آوردن آیندهی روشن تلاش خواهند کرد تا خود را به کشورهای اروپایی برسانند و فرزندان، بهویژه دختران شان بتوانند به مکتب بروند و آموزش ببینند.»
یک تابلوی دیگر این رقابت، فراق و دوری زنان را به تصویر کشیده که شوهران شان پس از سقوط کابل به دست گروه طالبان در ۱۵ آگست ۲۰۲۱، به شکل سراسیمه به سمت میدان هوایی کابل شتافتند و با استفاده از بینظمی در میدان هوایی کابل با سوار شدن در هواپیمای نظامی امریکا افغانستان را ترک کردند.
یک نمونهی غمانگیز دیگر، به تصویر کشیدن فضای جنگ در یک منطقه را نشان میدهد که باشندگان آن منطقه و محیط زیست با خطر از بین رفتن مواجه میشوند و مردم راه مهاجرت را در پیش میگیرند. در جهت دیگر این تابلو، فضای صلحآمیز یک مکتب را نشان داده شده که کودکان مصروف بازیهای کودکانهی خویش هستند.
کمیسیاری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) به پاس هنر و کار این ده دختر نقاش هراتی، به آنها لوح تقدیر و جوایزی را اهدا کرده و گفت که کار خلاقانهی این دختران در محیطی پر چالش انجام شده است.
عبدالقدیر اسلمزاده، استاد در انستیتوت کمالالدین بهزاد و یک تن از داوران این رقابت میگوید: «سه اثر برتر براساس سه کتگوری تازگی سوژه، تکنیک کار و انتخاب رنگهای درست برای توضیح اثر برگزیده شدهاند.»
آقای اسلمزاده گفت که این سه اثر براساس توافق آراء داوران و به دلیل داشتن سوژههای ناب انتخاب شدهاند.
او گفت: «اولین و مهمترین بحث در گزینش اثر، سوژهی هنرمند است و هنرمندان باید قبل از طراحی یک اثر به سوژهی آن عمیق فکر کنند و در الگوبرداری از آثار سایر هنرمندان نباید اثر بهصورت کامل کاپی برداری شود.»
او از دختران هنرمند خواست تا با تمرین زیاد، بر تکنیکهای هنری خویش بیفزایند و در انتخاب رنگ دقت کنند.