زهرا جویا و شکیبا حکیمی
منابع در ولایت بدخشان میگویند که یک مرد و زن به اتهام داشتن رابطه خارج از ازدواج در یک روستا در مرکز ولسوالی نسی (درواز بالا)، در یک دادگاه صحرایی، سنگسار شدند. دستکم سه منبع در گفتوگو با رسانهی رخشانه گفتهاند که این کار به دستور ولسوال و قاضی محلی طالبان صورت گرفته است.
این منابع در صحبت تلفنی به رسانهی رخشانه گفتهاند که این زن و مرد در تاریخ ۲۵دلو روز(دوشنبه) در روستای «سری دیه» ولسوالی نسی ولایت بدخشان در حضور مسوولان محلی طالبان و باشندگان محل در یک مکان و به صورت جداگانه سنگسار شدند.
« دوساعت طول کشید تا مرد و زن جان دهند»
احمد( اسم مستعار) از شاهدان عینی این رویداد در ولایت بدخشان به رسانهی رخشانه گفت که یک زن ۳۵ ساله به اسم کریمه با مردی معروف به «حاجی» که در بازار ولسوالی نسی، یک رستورانت داشت، به دستور «قوماندان جمعه» ولسوال و قاضی گروه طالبان برای ولسوالی نسی، از سوی افراد طالبان در ملاء عام سنگسار شدند.
احمد که به دلیل مشکلات امنیتی، نخواست هویتش فاش شود گفت که این زن و مرد چهارشنبه شب(۲۴ دلو) ساعت ۱۲ شب از خانه کریمه از سوی نیروهای طالبان بازداشت شده و فردای آن روز پس از نماز ظهر، در مسجد از مردم خواسته شدند که برای سنگسار این دو نفر اشتراک کنند. او گفت: «این زن و مرد در یک مکان ولی به صورت جداگانه در نزدیکی دریای آمو در مرز میان بدخشان و تاجکستان، اول مرد بعد زن سنگسار شدند. حدود دو ساعت طول کشید تا این زن و مرد جان دادند.»
به گفته این شاهد عینی، بیشتر از پنجصد نفر به شمول کودکان و شوهر کریمه ۳۵ ساله در این مراسم شرکت داشتند و اعضای مسلح طالبان به همه هشدار دادند که هیچ کس حق فیلمبردای و عکس از جریان سنگسار آنان را ندارند.
تا کنون دستکم دو رسانه دیگر از رویداد سنگسار شدن این مرد و زن در بدخشان گزارش دادهاند.
احمد میگوید که مردم محل جنازهها را در دومکان و تا پایان روز دفن کردند: «مرد را در قریه نوآباد و زن را در قریه سردیه دفن خاک کردند». احمد افزود، مردی معروف به «حاجی» در بازار ولسوالی نسی یک رستورانت محلی داشت و باشنده اصلی ولایت بغلان بود.
طالبان مدعی است که این دو نفر را به اتهام «زنا» سنگسار کردهاند. مولوی فضل احمد، یک مقام محلی طالبان از ولایت بدخشان در تماس تلفنی به رسانهی رخشانه با تایید این خبر میگوید هر دو متهم به «عمل زنا» اعتراف کردهاند: « جمعی از مولویها و ملاها به شمول قاضی منطقه فیصله کردند که این زن و مرد باید سنگسار شوند.»
به گفتهی این مقام طالبان، مردم محل به استخبارات طالبان خبر داده بودند که این دو رابطه جنسی نامشروع دارند و آنها از سوی نیروهای استخبارات این گروه تحت تعقیب بودند و هر دو همزمان از یک خانه دستگیر شدند.
براساس کدجزای حکومت پیشین افغانستان، سنگسار مجازات قانونی برای «عمل زنا» نیست. درعوض سنگسار، «زندان طویل المدت» بهعنوان مجازات قانونی«زنا» در نظر گرفته شده است.
براساس اطلاعات مولوی فضل احمد، مردی که سنگسار شده است، باشنده اصلی ولایت بغلان است و دو زن دیگر نیز دارد.
رسانهی رخشانه با تماسهای مکرر موفق به مصاحبه با ولسوال و قاضی طالبان برای ولسوالی نسی بدخشان نشده است. در شش ماه گذشته که گروه طالبان دوباره به قدرت برگشته، قیودات زیادی علیه زنان وضع کردهاند. پیش از این گروه طالبان در ولایت غور در ماه عقرب و ماه میزان سال جاری، در دو رویداد جداگانه چهار زن و مرد را شلاق زدند.
در یک مورد، یکی از بستگان خانوادهی متهم که نخواست نامش فاش شود، در گفتوگوی تلفنی به رسانهی رخشانه گفت: «این دو جوان به دلیل موتورسواری با هم هر کدام ۲۹ ضربه شلاق خوردند.»
این منبع افزود:« بیش از صد نفر شاهد شلاق بودند، اما طالبان همه را تهدید میکردند که کسی نباید از این جریان فیلم بگیرند و یا آن را با رسانهها شریک سازند.»
یک ماه قبلتر از آن نیز طالبان در یک دادگاه صحرایی در ولایت غور، یک زن و مرد جوان را به اتهام برقراری رابطه جنسی مجموعا ۸۰ ضربه شلاق زدند. منابع خبری در ولایت غور این رویداد را تایید کرده و گفته بودند که گروه طالبان در منطقه «دَه مرده» ولسوالی دولتیار هر یک آنها را در حضور مردم چهل شلاق زدند.
این منبع به رسانهی رخشانه گفته بود :«این زن و مرد جوان از ولایت هرات به سمت ولسوالی دولتیار غور رفته بودند و در آنجا پس از شناسایی توسط طالبان، مورد محاکمه و مجازات قرار گرفتند.»
به گفتهی این منبع، طالبان پس از این دادگاه صحرایی، این زن و مرد را به نکاح یکدیگر در آوردند.
واکنش خانواده کریمه؛ طالبان دروغ میگویند
در همین حال یکی از بستگان کریمه، ادعای طالبان را در مورد داشتن رابطه نامشروع او با آن مرد رد میکند. او که نخواست نامش در گزارش ذکر شود در تماس تلفنی به رسانهی رخشانه گفت که گروه طالبان بدون هیچ اطلاعی به خانواده و شوهرش، کریمه را بازداشت کرده و آنان از جریان حکم قاضی آگاهی نداشتند؛ اما کریمه در حضور اعضای خانوادهاش سنگسار شده است.
او گفت که گروه طالبان با قدرتی که در محل دارند هیچ کس جرآت سوال پرسیدن ندارند و اگر کسی جویایی جزییات شوند، از سوی نیروهای این گروه بازداشت و شکنجه خواهد شد. او افزود که کریمه چهار پسر و یک دختر دارد که بزرگترین فرزند او ۱۶ سال و کوچکتریناش نیز ۳سال دارد.
به گفته این منبع، شوهر کریمه یک مرد ۶۵ساله است و از دکانهای بازار نسی نگهبانی میکند. کریمه و شوهرش ۱۷ سال قبل در کشور ایران باهمدیگر عروسی کردند و به مدت هفت سال در ولسوالی نسی زندگی میکردند.
در ۲۰ سال گذشته، دادگاههای صحرایی زیادی در مناطق تحت تسلط طالبان بارها برگزار شده که به ویژه زنان مجازات شدند. یکی از ولایتهای که بارها شاهد این رویداد بوده، ولایت بدخشان است. براساس گزارشها، هفت سال قبل طالبان چهار زن را در ولسوالی وردوج و یک زن دیگر را در ولسوالی شهدای بدخشان در ملا عام سنگسار و به قتل رساندهاند.