طالبان نمی‌توانند روح دختران و زنان افغان را بکشند

هیدربار، معاون بخش حقوق زنان دیده‌بان حقوق‌بشر

اولین چیزی که می‌خواهم بگویم این است که متاسفم. متاسفم که کشور من، ایالات متحده امریکا و بسیاری دیگر قول دادند که برای همیشه از حقوق زنان و دختران افغان دفاع کنند و سپس این وعده را زیر پا گذاشتند. متاسفم که از وضعیت اسفبار زنان و دختران افغان تحت رژیم طالبان برای کمک به حمایت از جنگ در سال ۲۰۰۱، پس از ۱۱ سپتامبر استفاده شد؛ اما با گذشت سال‌ها واضح‌تر و روشن‌تر شد که جنگ هرگز در مورد حقوق زنان و ترویج برابر جنسیتی نبود.

من در ایالات متحده مالیات می‌پردازم و رأی می‌دهم و در فاجعه‌ای که در ۲۱ سال گذشته رخ داده است احساس شریک جرم می‌کنم و برای آن واقعا متاسفم.

 همچنین متاسفم که شما همبستگی بیشتری از سوی گروه‌های حقوق زنان در سراسر جهان، به ویژه در ایالات متحده و سایر نقاط غرب دریافت نکرده‌اید. جهان به راحتی افغانستان را به حال خودش واگذار کرد.  

دومین چیزی که می‌خواهم بگویم این است که می ‌دانم با توجه به آنچه در حال گذراندن آن هستید، باور داشتن به نظام حقوقی بین‌المللی و مکانیزم‌‌ها بسیار سخت است؛ اما لطفآ به استفاده از این معاهدات ادامه دهید و از آن‌ها بخواهید که برای شما کار کنند. حقوق شما بر اساس قوانین بین‌المللی حقوق بشر روشن است. طبق کنوانسیون رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان، شما حق برابری کامل با مردان و پسران را دارید. بر اساس کنوانسیون حقوق کودک، همه کودکان – از جمله تمام دختران افغان – از حق آموزش برخوردارند.

میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از حق همه افراد – از جمله زنان افغان – برای کار حمایت می‌کند. شما از حقوق آزادی گشت وگذار، ابراز و بیان برخوردارید – این حقوق در میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی آمده است. طبق قوانین بین‌المللی، این حق شما است که به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی داشته باشید، عاری از خشونت زندگی کنید و آنچه را که انتخاب می‌کنید بپوشید.

ممکن است بپرسید که اگر طالبان بتواند بدون عواقب آن‌ها را نقض کند، این معاهدات چه فایده‌ای دارد؟ این یک سوال منصفانه است. واکنش سازمان ملل متحد که مسوول حفظ قوانین بین‌المللی حقوق بشر است و واکنش کشورهای جهان به نقض حقوق زنان و دختران توسط طالبان ضعیف بوده است، نگرانی‌های شان را اظهار کرده اند؛ اما اقدامات مشخصی برای پاسخگویی طالبان انجام نشده است.

اما مکانیزم‌هایی وجود دارد که برای اجرای حقوق – از جمله حقوق شما – وجود دارد و ما نمی‌توانیم از آنها چشم پوشی کنیم. ما باید بیشتر از آنها مطالبه کنیم زیرا گزینه‌های دیگری وجود دارد.

یکی از نهادهایی که بیشترین اهمیت را دارد، شورای حقوق بشر سازمان ملل است. این نهاد گروهی از کشورهایی است که متعهد به حمایت از حقوق بشر هستند و دارای اختیاراتی برای انجام این کار هستند. در سپتامبر ۲۰۲۱، شورا سمت گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان را ایجاد کرد. در جولای سال ۲۰۲۲، شورا با برگزاری یک مناظره فوری در مورد حقوق زنان و دختران در افغانستان، بحران در حال وقوع را به رسمیت شناخت.

در ماه سپتامبر سال جاری، شورای حقوق بشر سازمان ملل یافته‌های گزارشگر ویژه را خواهد شنید. سازمان [دیدبان حقوق بشر]  و بسیاری سازمان‌های دیگر، از جمله سازمان‌هایی که توسط زنان افغان رهبری می‌شوند، به شدت تلاش می‌کنیم تا شورا و سایر نهادهای سازمان ملل برای نظارت بر وضعیت حقوق بشر در افغانستان بیشتر کار کنیم. آن‌ها باید بر طالبان فشار بیاورند تا به سوء استفاده‌های آن‌ها پایان دهند و اطمینان حاصل کنند که برای نقض حقوق زنان و دختران افغان پاسخگویی و مجازات وجود دارد.

سازمان ملل ابزارهایی در اختیار دارد که می‌تواند از آن برای پیش‌برد این اهداف علاوه بر گزارشگر ویژه از دادگاه کیفری بین‌المللی و ماموریت سازمان ملل در افغانستان استفاده کند. شورای امنیت سازمان ملل می‌‌تواند ممنوعیت سفر و سایر تحریم‌ها را بر مقامات طالبان که در نقض حقوق دست دارند اعمال کند. همه این ابزارها باید فوراً بسیج شوند و از پشتوانه سیاسی و منابع لازم برای کمک به پایان دادن به بحران فعلی برخوردار باشند. شما حق دارید درخواست کنید که این ابزارها برای شما کار کنند.

آخرین چیزی که می‌خواهم بگویم این است که می‌دانم این یک مبارزه وحشتناک طولانی و سخت بوده است. من افتخار ۱۵ سال کار در کنار رهبران بزرگ زن افغان را داشته‌ام. من در کنار زنانی نشسته‌‌ام که در دوره قبلی قدرت طالبان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ زندگی کرده‌اند و داستان‌های مقاومت روزمره آن‌ها را شنیده‌ام – این‌که چگونه دختران را در مکاتب مخفی آموزش می‌دادند و در آن دوران دردناک از یکدیگر حمایت می‌کردند. من با زنان جوان‌‌تر افغان کار کرده‌ام که برخی از آن‌ها در مکاتب مخفی و زیرزمینی تعلیم دیده اند و دیده‌ام که چقدر شجاعانه تلاش کرده و راه جدیدی را برای افغانستان پیش می‌برند.

طالبان نمی‌توانند دختران و زنان افغان را روحیه کشی کنند و جهان باید شما را حمایت کند. راه طولانی و به طرز وحشتناک سخت است؛ اما می‌دانم که شما هر روز می‌جنگید. ما شجاعت شما را می‌بینیم.