محمد
۲۵ نوامبر، روز جهانی محو خشونت علیه زنان، در افغانستان معنایی فراتر از یک مناسبت تقویمی دارد. در کشوری که خشونت علیه زنان به سیاستی رسمی و سیستماتیک بدل شده است، این روز فرصتی است تا صداهای خفه‌شده دوباره شنیده شوند و توجه جهانیان به یکی از تلخ‌ترین بحران‌های حقوق بشری جلب شود.
امسال، نهادهای مختلف داخلی و بین‌المللی از جمله نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد (یوناما)، سازمان عفو بین‌الملل، وزارت خارجه بلجیم، کانون مطالعات و پژوهش‌های حقوقی افغانستان و جنبش‌های اعتراضی زنان در بیانیه‌های خود بار دیگر خواهان پایان دادن به خشونت سیستماتیک علیه زنان و دختران این کشور شدند.
این بیانیه‌ها، که هرکدام جنبه‌ای از عمق بحران زنان و دختران افغانستان را به تصویر کشیده‌اند، انعکاسی از مقاومت بی‌نظیر زنان افغانستان و تأکید بر ضرورت اقدام عملی برای مبارزه با «آپارتاید جنسیتی» حاکم بر این کشور است.
نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد (یوناما) و بخش زنان سازمان ملل متحد امروز (دوشنبه، ۵ قوس) در بیانیه‌ای مشترک به مناسبت روز جهانی محو خشونت علیه زنان و هم‌زمان با آغاز کارزار ۱۶ روزه‌ی مبارزه علیه خشونت مبتنی بر جنسیت، خواستار اقدام فوری طالبان برای پایان دادن به خشونت علیه زنان و دختران شدند.
این دو نهاد بین‌المللی تاکید کردند که روند سیستماتیک تضعیف حقوق زنان توسط گروه طالبان، زمینه‌ساز خشونت‌های گسترده در این کشور شده است.
این بیانیه به نزدیکی سی‌امین سالگرد برنامه‌ی عمل بیجنگ اشاره دارد که نقشه‌ی راهی برای برابری جنسیتی در سطح جهانی است.
بر اساس این بیانیه، زنان افغانستان نه‌تنها از حقوق اولیه‌ی خود محروم شده‌اند، بلکه دسترسی به خدمات حمایتی نیز برای آن‌ها به شدت محدود شده است.
روزا اوتنبایوا، رییس یوناما در افغانستان در این بیانیه تأکید کرده است: «ما در نقطه‌ی حیاتی برای زنان افغانستان قرار داریم و نیازمند اقدام فوری برای تأمین عدالت هستیم.»
همچنین، الیسون دیویدیان، نماینده‌ی ویژه بخش زنان سازمان ملل متحد هم در این بیانیه گفته است: «این‌که زنان افغانستان از حقوق کم‌تری نسبت به مردها و نسل‌های گذشته برخوردارند، یادآور فوریت حمایت از آنان است.»
هم‌زمان با این، سازمان عفو بین‌الملل نیز امروز (دوشنبه، ۵ قوس) با آغاز کارزار ۱۶ روزه‌ی مبارزه با خشونت علیه زنان، به برجسته‌سازی نقض حقوق زنان افغانستان توسط طالبان پرداخته است.
این نهاد، با فراخوان جهانی برای حمایت از زنان افغانستان، تاکید کرده که زنان و دختران این کشور چهارمین سال متوالی تحت شدیدترین اشکال تبعیض و خشونت سیستماتیک قرار دارند.
سازمان عفو بین‌الملل از تمامی افراد و دولت‌ها دعوت کرده تا از طریق کارزارهای مختلف، صدای زنان افغانستان را تقویت کنند و برای پاسخگو کردن طالبان فشار بیاورند.
حجه لحبیب، وزیر خارجه بلجیم، به مناسبت روز جهانی محو خشونت علیه زنان نیز تاکید کرده است که اکنون زمان پایان دادن به خشونت علیه زنان فرا رسیده است.
او با تاکید بر این که مبارزه با خشونت علیه زنان دفاع از حقوق اساسی است و افزوده: «ما باید برای دستیابی به یک جامعه عادلانه‌تر، ایمن‌تر و انسانی‌تر تلاش کنیم».
در کنار این‌ها، کانون مطالعات و پژوهش‌های حقوقی افغانستان هم با اشاره به پیشینه‌ی تاریخی روز جهانی محو خشونت علیه زنان، از سکوت جامعه‌ی جهانی در قبال جنایات طالبان علیه زنان و دختران افغانستان انتقاد کرده است.
این نهاد گفته که حذف سیستماتیک زنان افغانستان از زندگی اجتماعی و نقض حقوق اولیهیشان، مساله‌ای نیست که با بیانیه‌های نمادین حل شود.
کانون مطالعات حقوقی هشدار داده که هرگونه تعامل با طالبان، شراکت در جنایات علیه زنان افغانستان تلقی می‌شود و تأکید کرده که جامعه‌ی جهانی مسوولیت اخلاقی و قانونی در قبال این زنان دارد.
در ادامه هم جنبش تحول تاریخ زنان افغانستان، روز جهانی محو خشونت علیه زنان را فرصتی برای بازتاب رنج بی‌پایان زنان کشور دانسته است.
در اعلامیه‌ی این جنبش آمده است که سیاست‌های طالبان، نظیر ممنوعیت آموزش دختران، حذف زنان از بازار کار و ازدواج‌های اجباری، بازتاب‌دهنده‌ی «آپارتاید جنسیتی» است.
جنبش تحول تاریخ زنان تأکید کرده که حاکمیت طالبان نه‌تنها زنان را هدف قرار داده، بلکه جامعه‌ی افغانستان را نیز در مسیر فروپاشی فرهنگی و اجتماعی سوق می‌دهد.
این جنبش از نهادهای بین‌المللی می‌خواهد تا اقدامات ملموس‌تری برای توقف این خشونت‌ها انجام دهند.
همچنین، نهاد همیاری زنان افغانستان نیز در اعلامیه‌ای ضمن یادآوری مبارزات زنان افغانستان علیه مردسالاری، به مشکلات ناشی از کودک‌همسری و فروش دختران در سایه‌ی فقر و بی‌قانونی پرداخته است.
این نهاد هشدار داده که حاکمیت گروه طالبان، زنان را به گروگان گرفته و نسل‌های آینده را در معرض نابودی قرار داده است.
این نهاد خواستار اقدام فوری جامعه‌ی جهانی برای مقابله با فروش اجباری دختران و ازدواج‌های زودهنگام شده و تاکید کرده است که آینده‌ی افغانستان بدون زنان آموزش‌دیده و آزاد، درخشان نخواهد بود.
جنبش همبستگی زنان افغانستان نیز در اعلامیه‌ای خشونت علیه زنان را سیاستی رسمی و سازمان‌یافته تحت رژیم گروه طالبان توصیف کرده است.
این جنبش از بسته ماندن دروازه‌های مکاتب و دانشگاه‌ها به‌روی دختران تا سرکوب اعتراضات و تهدید مدافعان حقوق زن را نشانه‌هایی از «آپارتاید جنسیتی» عنوان کرده است.
این جنبش از سازمان‌های حقوق بشری و دولت‌ها خواسته است که در برابر این خشونت‌ها سکوت نکنند و با اقدامات عملی، از حقوق زنان افغانستان دفاع کنند.
این جنبش زنان افغانستان را نماد مقاومت و امید معرفی کرده و بر اهمیت مبارزه‌ی جمعی برای جهانی عادلانه‌تر تاکید کرده است.
روز جهانی محو خشونت علیه زنان، به‌ویژه در افغانستان در حالی فرا می‌رسد که زنان و دختران از تمامی حقوق اساسی و اولیهیشان محروم هستند. این روز نه فقط یک یادآوری از رنج‌های بی‌پایان زنان افغانستان، بلکه فراخوانی برای عمل جمعی و مسوولیت‌پذیری جهانی است.
پیام مشترک تمامی نهادهای حقوق بشری و جنبش‌های اعتراضی زنان این است که مبارزه برای حقوق زنان، مبارزه برای کرامت انسانی، عدالت و آزادی است. تا زمانی که زنان در افغانستان در زنجیر تبعیض گرفتارند، صلح و توسعه‌ی واقعی در این کشور و فراتر از آن دست‌یافتنی نخواهد بود.
زنان معترض افغانستان همچنان تاکید کردند که جهان باید با گام‌های عملی، حمایت از زنان افغانستان را به یک اولویت تبدیل کند و به‌جای سکوت، با اقدامات قاطع و ملموس در برابر خشونت جنسیتی ایستادگی کند.
