الهه رسا
سه مورد خودکشی زنان در یک ماه گذشته در ولایت غور به ثبت رسیده است. این آماری است که پوشش خبری به آن داده شده است. منابع به رسانه‌ی رخشانه گفته‌اند که آمار واقعی ممکن است بیشتر از این باشد؛ اما به دلیل محدودیت رسانه‌ها، این موارد از سوی طالبان پوشیده مانده است.
ولایت غور درغرب افغانستان، جایی است که فجیع‌ترین خشونت‌ها علیه زنان در آن اتفاق افتاده است. حتا قبل از حاکمیت دوباره طالبان، زنان در این ولایت شاهد سنگسار و دادگاه صحرایی بودند.
حنیفه ۱۸ ساله، تازه‌ترین قربانی خودکشی در غور است. او روز پنج‌شنبه، ۱۲ عقرب، خودش را حلق‌آویز کرده و به زندگی‌اش پایان داد. خبرگزاری باختر تحت کنترل طالبان به نقل از عبدالرحمان بدری، سخنگوی پولیس این‌گروه در غور گفته که خودکشی حنیفه زیر بررسی است.
حنیفه ساکن روستای «قلعه محمد قدم» در ولسوالی لعل‌وسرجنگل ولایت غور بود. بستگان نزدیک حنیفه به رسانه‌ی رخشانه گفته‌اند که خودکشی او حوالی ساعت ۷ الی ۸ صبح هنگامی رخ داده که در خانه هیچ کس حضور نداشته است.
بستگان این قربانی که به دلیل مشکلات امنیتی نمی‌خواهند هویت آنان فاش شود، به رسانه‌ی رخشانه گفته‌اند، وقتی پدر و مادر حنیفه به خانه آمدند با جسد حلق‌آویز شده‌ی دخترشان مواجه شدند. برای خانواده حنیفه هنوز خودکشی فرزندش مبهم است. به روایت یکی از بستگان حنیفه، او سال قبل از مکتب فارغ شد و آرزو داشت که روی چوکی دانشجویی در دانشکده طب بنشیند. «خود ما حیران هستیم که چگونه یک دختر با سواد دست به خودکشی می‌زند».
این منبع می‌گوید، آخرین بار دو هفته قبل به خانه حنیفه رفته بوده و حتا کوچک‌ترین ناراحتی در چهره او ندیده و این اقدام برایش شوکه کننده بوده است. «پدر حنیفه بعد از خودکشی دخترش بسیار دل‌شکسته شده و همیشه فکر می‌کند که دخترش چه مشکل داشته که با خودکشی کردن به زندگی پایان بخشیده است.»
به قول این منبع، طالبان یک تن از اقوام حنیفه را در پیوند به این مورد خودکشی بازداشت کرده اما پس از مدتی وی را آزاد کرده است. «تلفن این فرد نزد آمر امنیت قوماندانی امنیه غور جهت تحقیقات بیشتر نگه‌داری می‌شود.»
خودکشی به خاطر ترس از سنگسار
به تاریخ ۲۱ میزان سلیمه ساکن ولسوالی دولینه غور در تلاش نافرجام با مرد مورد علاقه‌اش از خانه فرار کرد؛ اما بی‌خبر از این‌که سناریوی غم‌انگیز دیگری در مقابلش قرار دارد. نیروهای طالبان سلیمه و مرد همراهش را بازداشت و در دادگاه صحرایی به مجازات سنگسار محکوم کردند.
ترس از سنگسار تنها یک گزینه پیش سلیمه بیشتر نگذاشت: حلق‌آویزشدن. او در خانه برادرش برای فرار از شکنجه و درد سنگسار خودش را حلق آویز کرد. طالبان مرد مورد علاقه سلیمه را نیز بازداشت و او را کشتند.
ابوالفدا غور بدری، سخنگوی فرماندهی امنیه‌ی غوردر صحبت به رسانه رخشانه بازداشت سلیمه و سراج‌الدین را تایید کرده و گفته بود که سراج‌الدین از سوی نیروهای این گروه هنگام فرار از ساحه، به قتل رسیده است.
ریحانه ۲۵ ساله سوم ماه عقرب در مربوطات حوزه اول امنیتی در شهر فیروزکوه – مرکز ولایت غور با شلیک گلوله به زندگی‌اش پایان داد. دلیل خودکشی او خشونت‌های خانوادگی گفته شده است. این دلیل در اغلب مورد از خودکشی‌ها بیان می‌شود.
صدیقه صالح*دادستان در حکومت پشین در صحبت با رسانه رخشانه دلیل خودکشی زنان در افغانستان را سلطه طالبان، فقر و بیکاری و عدم آگاهی مردم از حقوق زنان می‌داند. از نظر این دادستان، آمار خودکشی در ولایت غور بالا است؛ اما کمتر رسانه‌ا‌ی می‌شود.
این دادستان که عملا تجربه رسیدگی به پرونده‌های خشونت علیه زنان را دارد، طالبان را مانع جدی برای تأمین عدالت در پرونده‌های حقوقی زنان به‌ویژه موارد خشونت علیه آنان می‌داند. «برخی از دختران غور با خشونت مواجه میشوند؛ اما وقتی می‌خواهند که از این خشونت‌ها فرار کنند، بازداشت و مانند رخشانه سنگسار میشوند. برخی دیگر هم از ترس سنگسار خودکشی می‌کنند.»
این دادستان معتقد است که برخی از دختران غوری با مواجه شدن با این خشونت‌ها یا راه فرار را در پیش می‌گیرند و امکان این وجود دارد که همانند رخشانه سنگسار شوند و یا از روی ناچاری دست به خود کشی می‌زنند.
او گفته است: «زنان در افغانستان آسیب‌پذیرترین قشر هستند و نیاز جدی به همکاری دارند. باید مردان آگاه شوند که زنان حقوق دارند و با آنان به احترام برخورد کنند. باید برنامه‌های طولانی مدت برای بلندبردن آگاهی زنان برگزار شود و به پرونده‌های خشونت علیه زنان هم فوری رسیدگی شود، اما این کارها در دوران طالبان بعید به نظر می‌رسد.»
نزدیک به ۱۵ ماه می‌شود که طالبان بر افغانستان حاکمیت دارند و در این دوران محدودیت شدید بر زنان وضع کرده و هم چنین رسیدگی به پرونده‌های خشونت علیه زنان وجود ندارد. طالبان کمیسیون مستقل حقوق‌بشر و وزارت امور زنان را منحل کردند و این باعث شده است که آماری از موارد خشونت علیه زنان و خودکشی‌ها ثبت نشود.
طالبان با تصرف برق‌آسای ولایت‌های افغانستان، زندانیان را نیز از بند رها کردند و در میان زندانیان شماری از مردانی بودند که به جرم خشونت علیه زنان دوران قیدشان را سپری می‌کردند و حالا این مردان رها شده‌اند و زنانی که مورد خشونت قرار گرفته بودند، نگران سناریوهای انتقام‌جویانه هستند.
