سمیه ماندگار
منابع مختلف در ولایت دایکندی ادعا می‌کنند که پس روی کار آمدن طالبان، تعصب، تبعیض، برخورد قومی، فساد و سوء استفاده از اموال عمومی در موسسه تحصیلات عالی دولتی این ولایت به اوج خود رسیده است.
این منابع گفته‌اند، مسئول گماشته شده‌ی طالبان با استخدام افرادی که شایستگی بست‌های کادری و ریاست‌های این اداره را ندارند، عملاً این موسسه تحصیلی دولتی را به یک بنگاه فساد تبدیل کرده است. ادعایی که ناصر حنظله رییس این نهاد به کلی آن‌را رد می‌کند.
سندی که در اختیار رسانه‌ی رخشانه قرار گرفته نشان می‌دهد که یکی از مسوولان این موسسه به دلیل زورگویی و ناسزا درخواست استعفا کرده است. همچنین یک سند دیگر نشان می‌دهد که چندین کارمند این نهاد اخیرا استعفا داده و گفته‌اند توان ادامه‌ی کار را ندارند. رسانه‌ی رخشانه این اسناد را به دلیل نگرانی‌های امنیتی منابع، نشر نمی‌کند.
چهار منبع مطلع به رسانه‌ی رخشانه گفته‌اند که از کارمندان دوره جمهوریت در موسسه تحصیلات عالی دایکندی تنها دو نفر باقی مانده و دیگران به گونه‌های مختلف مجبور به استعفا شده‌اند.
محمدعمر( مستعار) ۴۵ ساله گفته است، مطابق قانون تحصیلات عالی، رییس موسسه تحصیلات عالی یا دانشگاه باید یکی از استادان کادری باشد؛ اما در موسسه تحصیلات عالی دایکندی بر خلاف قانون، سال گذشته «ناصر حنظله» یکی از اعضای طالبان در بست رتبه دوم اکادمیک به حیث رییس این اداره گماشته شده است.
این مسوولیت را قبلا پوهنیار سید انور سیرت به عهده داشته است: «وضعیت موسسه تحصیلات عالی دایکندی در حد افتضاح است.»
به گفته‌ی محمدعمر، پس از این تغییرات، قانون‌شکنی و استفاده شخصی از دارایی‌های این موسسه در حال افزایش است: «اسکان خانواده در تعمیر تدریسی موسسه و استفاده از تمامی امکانات اداره برای خانواده، منفک و مجبور به استعفا ساختن اکثرا کارمندان دوره جمهوریت تا جایی که اکنون صرفا یک تن از کارمندان اداری دوره جمهوریت در موسسه تحصیلات عالی دایکندی باقی مانده است… ناصر حنظله، وسایط اداره را برای امور شخصی‌اش استفاده می‌نماید در حالی‌که این اداره از خود دریور مشخصی دارد، فرد یاد شده خودش موتر را به منظور استفاده شخصی و خارج از ساعت رسمیات از دانشگاه بیرون کرده و با خود هر جا دلش خواست می‌برد.»
در همین حال محمدعمر گفته است: «ناصر حنظله برای اجرای کمترین امتیازات مازاد معاش کارمندان این اداره از کارمندان باج می‌خواهد که یک نمونه‌ی آن ذبح گوسفند برای شخص رییس است.»
ناصر حنظله در حال ذبح گوسفند در محوطه‌ی موسسه تحصیلات عالی دایکندی/ عکس: ارسالی به رسانه‌ی رخشانه
محمدعمر گفته است، آموزش زبان پشتو در موسسه تحصیلات عالی دایکندی اجباری شده و شرکت در نماز جماعت بدون در نظر داشت ایجابات مذهبی شیعیان، الزامی است. بسیاری از دانشجویان که دفاع پایان‌نامه دارند، مجبور به دادن یک وعده غذای چاشت به رییس و کارمندان اداره می‌شوند.
محمدعمر همچنین گفته است، فساد در این اداره به اوج خود رسیده است: «اختصاص ماهانه پنجاه هزار افغانی از پول بدل اعاشه دانشجویان برای چای، چاکلیت، و نان چاشت افراد طالبان که برای ثبت نام و تثبیت سویه علما حضور یافته بودند که این مورد در ریاست استخبارات این گروه نیز به عنوان یک تخلف مالی تحت دوران است. نمونه‌ی دیگر فروش ذغال سنگ خریداری شده زمستان ۱۴۰۲ است؛ چون سوخت مورد نیاز زمستان از سال قبل یعنی سال ۱۴۰۱ باقی مانده بود از این لحاظ سهمیه سوخت ۱۴۰۲ را ناصر حنظله به فروش رسانده و به جیب زده است که این مورد نیز در ریاست استخبارات طالبان تحت دوران و پیگرد است.»
محمدعمر در یک مورد دیگر از نمونه‌های فساد ناصر حنظله گفته است: «برای هر دو موتر کاستر به خاطر انتقال اساتید و کارمندان تیل اجرا می‌کند اما صرف یک موتر را در اختیار کارمندان قرار داده و پول تیل موتر دومی را نیز خودش به جیب می‌زند.»
موسسه تحصیلات عالی دایکندی در سال ۱۳۹۳ ایجاد گردیده و دارای سه دانشکده‌ی آموزشی در رشته‌های تعلیم و تربیه، زراعت و شرعیات می‌باشد. که تعداد کارمندان اداری آن به ۲۷ تن می‌رسید.
به گفته‌ی منابع، از این میان ۲۵ تن از کارمندان پیشین برکنار شده و فقط تعداد دو بست از کارمندان دوره جمهوریت باقی مانده است.
شماری از مسوولان موسسه تحصیلات عالی دایکندی در روز معرفی گلبدین انقیادی به عنوان رییس دانشکده شرعیات/ عکس: ارسالی به رسانه‌ی رخشانه
به گفته‌ی منابع آگاه، قبل از حاکمیت اداره طالبان تقریباً ۷۰ فیصد دانشجویان این موسسه دختران بودند. حالا از تعداد حدود ۱۵۰۰ دانشجو، ۲۵۰ نفر مانده است که همگی پسر هستند.
عباس ( مستعار) ۳۶ ساله می‌گوید، از وقتی که طالبان قدرت را به دست گرفتند؛ رییس این موسسه افراد وابسته به خود را در این نهاد تحصیلی جابه‌جا کرد: «از زمانی که حنظله رییس موسسه تحصیلات عالی دایکندی شده است ما شاهد منفک‌سازی کارمندان این موسسه هستیم، حنظله به حدی متعصب است که حتی تابلوی این اداره را نیز به زبان پشتو نوشته و زبان فارسی را از این تابلویی که بیشتر از ۸۰ فیصد نفوس باشندگان آن فارسی زبان است و پشتو نمی‌فهمد، نیز حذف کرده است.»
به گفته‌ی عباس، افرادی که جدیدا استخدام شده‌اند توانایی کار را ندارند. او گفت: «یکی از این کارمندان تازه تقرر یافته این اداره که در بست تکنالوژی معلوماتی استخدام شده است توانایی روشن کردن کمپیوتر را ندارد.»
موسی فصیحی( مستعار) ۴۲ ساله، گفته است، وضعیتی که در این نهاد تحصیلی به بار آمده مردم را از رفتن به آنجا دل‌سرد می‌کند: «اگر همین روند ادامه پیدا کند، مردم ما دیگر شاید فرزندان خود را به درس و تحصیل تشویق نکنند و ترجیح بدهند که آنان کارگر و دهقان شوند، چون مردم دایکندی در طول ۲۰ سال دوران جمهوریت روی باسواد شدن و تحصیل فرزندان خود بسیار سرمایه گذاری کردند اما اکنون می‌بینند که افراد بی‌سواد و نالایق تمام بست‌های دولتی و موسسات را صاحب شده‌اند، این خود به خود نا امیدی بار می آورد.»
به گفته‌ی منابع، ناکارآمدی کارمندان جدید اداری باعث دردسر بسیاری از مراجعه کننده‌ها نیز می‌شود.
مثل بس‌گل موسوی(مستعار) ۲۶ ساله که گفته است: «پارسال رفتم که دیپلوم بگیرم کارهایش را بسیار به سختی پیش بردم، چون در شهر نیلی مسافر هم بودم، و خانه‌ی قومایم هم آنجا نیست، بالاخره به سختی دیپلوم خود را گرفتم اما پسان متوجه شدم در سند تحصیلی‌ام به جای واژه‌ی “She” که ضمیر مونث است از کلمه‌ی “He” یعنی ضمیر مردانه استفاده شده است که متاسفانه این دیپلم خراب شده و برایم کاربرد ندارد.»
بس‌گل اضافه می‌گوید، این مشکل تنها برای او اتفاق نیفتاده بلکه بیشتر از صد تن از دخترانی که دیپلوم گرفته است دچار چنین مشکلی شده‌اند: «من تنها نیستم بلکه طبق معلوماتی که گرفتم بیشتر از ۱۰۰ نفر دیگر هم دچار همین مشکل شده است.»
پاسخ ناصر حنظله چیست؟
ناصر حنظله رییس موسسه‌ی تحصیلات عالی دایکندی در پاسخ به پیام رسانه‌ی رخشانه، همه‌ی این ادعاها را توطئه علیه خودش می‌خواند. او گفته است: «در رابطه به افرادی که از تبعیض استعفاء داده باشند چنین افرادی نداریم، باید يادآور شویم که هیچ‌گونه تبعیض در نهاد تحصیلی دایکندی وجود ندارد و شخصاً مردم شریف دایکندی با من محبت خاص داشته و من هم با فرد فرد آنها از صمیم قلب محبت دارم.»
پاسخ آقای حنظله به اتهام استفاده شخصی از امکانات موسسه و مساله فساد هم این گونه است: «بنده از ساختمان استفاده خانوادگی نمی‌کنم، از موتر استفاده شخصی نکردم، گوسفند ذبح کردن در اوقات غیررسمی جرم نیست و جالب‌تر از همه در جریان مسوولیت خود به محصلین عزیز تحفه گرفتم اما هیچ وقت از آنها به قدر یک ذره درخواست چیزی یا نان و غیره نکردم.»
