مسئولان ولایتی وزارت معارف در ولایت بامیان میگویند که در سال گذشته حدود ۴۱۱۲۸کودک از مکتب بازماندهاند. از این میان سیزده هزار و ششصد و هفده تن آنهادخترانی بودند که آموزش/تعلیم را در جریان مکتب ترک کردهاند.
محمد ایوب امیری، رئیس معارف ولایت بامیان در صحبت به رسانهی رخشانه میگوید که فقر و باورهای نادرست رایج در این ولایت سبب شده است که کودکان به ویژه کودکان دختر از حق آموزش محروم شوند.
به گفته آقای امیری در ولایت بامیان اکثریت خانواده ها علاقمندی زیادی به آموزش کودکانشان دارند؛ اما کودکان دختر همواره با چالشهای جدی مواجه هستند و نمیتوانند از حق آموزششان استفاده کنند.
آقای امیری میگوید که به طور مشخص، دور بودن راههای مکاتب، نبود معلمین زن در مکتبهای دخترانه، فرهنگ و سنتهای رایج در جامعه و رفتار های جنسیتی سبب شده تا دختران از آموزش باز بمانند. رفتارهای جنسیتی بارزترین نمونه آن است. دختران با کوچکترین بهانه از سوی خانواده مجبور به ترک مکتب میشوند.
مسئولان ریاست معارف بامیان میگویند که براساس بررسی این اداره، در ولسوالیهای کهمرد، سیغان و بعضی ساحات ولسوالی شیبر دلیل اصلی باز ماندن و ترک تعلیم دختران، فضای حاکم مردسالاری و دیدگاه سنتی جامعه به آموزش دختران است؛ اما در ولسوالیهای ورس، پنجاب، یکه ولنگ و بعضی ساحات مرکز بامیان دلیل اصلی ترک مکتب از سوی کودکان، فقر و کار های فصلی زراعتی است که بسیاری از خانواده ها مانع رفتن کودکانشان بهخصوص دختران به مکاتب میشوند.
ریزه گل یکی از دانش آموزان مکتب است که دیگر نمیتواند به مکتب برود. او میگوید که تا صنف نهم درس خوانده؛ اما در دوره لیسه مجبور بود در مکتب پسران برود و از این رو خانوادهاش به او اجازه نداده است. چون در روستای آنها مکتب برای دختران تا دوره ابتداییه و متوسطه وجود دارد.
ریزه گل میگوید که مکتبی که او در آن دوره لیسه را میخواند از خانهشان فاصله دور داشت، پدرش به برادرش اتاق به کرایه گرفته تا درس هایش را ادامه بدهد؛ اما مانع رفتن شریفه به مکتب شده است:« تا صنف نهم مکتب درس خواندم؛ اما بعد از آن چون مکتب ما دوره لیسه نداشت، خانواده نگذاشت که در ساحه دور درس خود را بخوانم. ولی به برادرم اجازه دادند که برایش اتاق بگیرد و درسهایش را ادامه دهد.»
در این حالی است که پیش از این بنیاد توسعه یی آقا خان در بامیان سروی انجام داده است که براساس آن تنها ۱۵.۱ درصد دختران در بامیان به آموزش دسترسی دارند.