میلیون‌ها زن جوان از سراسر جهان می‌گویند انعکاس وجود خود را در گزارش‌ها و اخبار نمی‌بینند. گزارش سال ۲۰۲۱ موسسه خبری دیجیتال رویترز که ماه گذشته انتشار یافت چالش شگفت انگیزی را آشکار کرده که نهادهای خبری در این راستا با آن روبه رویند.
حتی در آمریکا که تصور برابری زن و مرد تا اندازه‌ای بیش از دیگر نقاط دنیا رایج است، حدود ۴۷ درصد تفاوت میان حضور و پوشش رسانه‌ای زنان و مردان وجود دارد. همزمان، بردات مردان جوان هم در آمریکا این است که حضور رسانه‌ای کافی و مناسبی ندارند.
رابطه امروزی زنان جوان با عرصه خبر، چه به عنوان موضوع خبر و چه به عنوان خبرنگار، بسیار شکننده و ضعیف است.
تحلیل گزارش سال ۲۰۲۰ انستیتو خبر دیجیتال رویترز از ۴۰ کشور جهان حاکی از آن بود که زنانی که بین ۱۸ و ۲۴ سال دارند، به شکل قابل توجهی کمتر از مردان در عرصه خبر حضور دارند یا بخشی از پوشش خبری هستند.
گزارش‌های جدی و در خور توجه مربوط به زنان در کل و به طور متوسط ۱۷ درصد کمتر از حضور خبری مردان است. این روند در کشورهای پیشرفته تر جهان هم قابل ملاحظه بود. حدود نیمی از زنان در آمریکا و ۴۷ درصد از زنان در استراليا و بریتانیا مصرف کنندگان منفعل، و نه فعال خبری هستند. در حالی که در کشورهای کمتر پیشرفته، توجه و تعامل زنان نسبت به خبر و مصرف فعالانه آن بیشتر بود. در آفریقای جنوبی ۲۱ درصد زنان به شکل منفعل از خبر استفاده می کنند، در برزیل ۱۸ درصد، و در کنیا ۱۵ درصد.
در کل جهان، زنان جوان کمتر از دیگر بزرگسالان به اخبار و پی گیری موضوعات سیاسی علاقمندند (۲۳ درصد در برابر ۳۶ درصد کل بزرگسالان) که در دراز مدت برای دموکراسی مضر است.
با آن که تعداد زنان فارغ التحصيل دانشگاه در رشته خبرنگاری از مردان بیشتر است، این زنان با چالش‌های عمده‌ای مواجه‌اند. ۶۱ درصد از خبرنگاران و مدیران تحریریه در کل جهان مرد هستند. در سطح مدیریت کلان، نسبت مردان به زنان ۲۰ درصد به ۷ درصد است.
این تفاوت در مورد انتشار گزارش‌ها و اخبار دیجیتال هم صحت دارد. حضور زنان در عرصه تهیه این نوع گزارش‌ها بسیار کمتر از مردان است. همزمان، میزان حقوق و مزايای خبرنگاران و سیاست‌های خبرنگاری در مجموع به طور عمده به نفع مردان است و سیاست‌های مردسالارانه بر اغلب رسانه‌ها و اتاق‌های خبر جهان حاكم است. این موضوع به ویژه در مورد زنان جوان مخاطب خبر و زنان جوان خبرنگار صحت دارد و پیامد آن، محرومیت جامعه از برخورداری از مواضع فکری زنان است.
یک زن جوان استرالیایی که ۲۷ سال دارد و وکیل و فعال مدنی زنان است، با بنیان نهادن یک نهاد فعال مدنی در این راستا، هدف افزایش پوشش خبری و مشارکت زنان در عرصه خبر را در جامعه دنبال کرده و تا حد زیادی در این راه موفق بوده است. او که خود خبرنگار سیاسی هم هست، می‌گوید دموکراتیزه شدن عرصه خبر جهان بخصوص در مورد زنان، از مهمترین موضوعاتی است که باید در کانون توجه فعالان رسانه ای جهان باشد.
این طرح اخیرا وجوه جهانی نیز یافته است و تعدادی زن خبرنگار به عنوان نماینده گروه‌هایی که کمتر حضور دارند، به آن پیوسته اند. در این میان، زنانی از‌آمریکا، افعانستان، و یمن در این راه فعالیت می کنند و هریک نماینده و سخنگوی موضوع یا گروه خاصی از زنان هستند که حضور درخور توجهی در حوزه رسانه ندارند. عرصه ها و موضوعاتی از قبیل تغییرات اقلیمی، اقلیت های جنسی، دستیابی زنان و دختران به کتاب، ورزش زنان و معلولیت آنها.
میزان مشارکت زنان فعال مدنی، خبرنگار و علاقمند به این موضوع و این نوع فعالیت به مرور در جهان افزایش یافته است و زنان بیشتری به این کوشش پیوسته اند. زنانی از سومالی از این راه با ختنه زنان در حال مبارزه اند، زنانی در بولیوی در حال تلاش برای پایان دادن به زن کشی در آن کشور هستند، زنانی در کامبوج، هند و استراليا نیز با ساختارها و سیاست های مردسالارانه مبارزه می کنند و می کوشند این روند را تغییر دهند.
این طرح به ویژه در پی همه گیری ویروس کرونا در جهان که اثر منفی و مخرب بیشتری بر زنان گذاشته تا مردان، موفق شده تلاش پرباری برای پر کردن خلاء دیدگاه های زنان و حضور زنان به کار بندد، که یک نیاز اجتماعی است.
منبع: شبکه بین‌المللی خبرنگاران
بازنشر: رسانه‌ی رخشانه
