رخشانه: سازمان گزارشگران با ابراز نگرانی از وضعیت روزنامهنگاری در افغانستان افغانستان که بازداشت خبرنگاران از سوی طالبان افزایش یافته و طی یک ماه گذشته ۱۲ خبرنگارا بازداشت و زندانی شده است.
این سازمان با نشر گزارشی، امروز (یکشنبه، ۲۲ جوزا) نوشته است: «در حالی که طالبان اعلام کردهاند که نظام حمایت از خبرنگاران را با تشکیل کمیسیون تخطی رسانهها ایجاد کردهاند در یک ماه گذشته دستکم ۱۲ خبرنگار در سراسرکشور بازداشت و زندانی شدهاند. گزارشگران بدون مرز (RSF) این بازداشتهای خودسرانه را محکوم و از حکومت امارات اسلامی میخواهد تعهدات اعلام شده خود را درباره حفاظت از روزنامهنگاران و اجرای قانون همگانی رسانهها محترم شمارند.»
در گزارش همچنان نوشته شده است که به تاریخ ۲۲ ثور در مراسمی برای بزرگداشت روز جهانی آزادی رسانهها در کابل به دعوت فدارسیون تازه تاسیس خبرنگاران و رسانهها و وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان برگزار شد. بسیاری از مسوولان این نهاد مدافع حقوق خبرنگاران از مشکلات فراروی خبرنگاران صحبت کردند از جمله «مشکلات اقتصادی رسانهها، مشکل دسترسی به اطلاعات و محدود شدن آزادی بیان. رفتار قوای انتطامی با خبرنگاران و…» در این مراسم ذبیحالله مجاهد سخنگوی امارات اسلامی افغانستان و معین وزارت اطلاعات و فرهنگ اعلام کرد که کمیسیون تخطی رسانهها و کمیسیون دسترسی به معلومات تشکیل شده است.
این کمیسیونها و از آن میان کمیسیون تخطی رسانهها بنا بر قانون رسانههای همگانی، در سال ۱۳۹۲ یکی از خواستهای خبرنگاران بوده است. بنا بر قانون رسانههای همگانی هیچ نهادی اجازه ندارد بدون بررسی و نظر کمیسیون تخطی رسانهها در باره پروندهای و پیش از فرستادن به دستگاه عدلی و تصمیم آن، خبرنگاران را بازداشت کند.
گزارشگران بدون مرز افزوده است که اعلام تشکیل کمیسیون تخطی رسانهها تاثیری بر توقف بازداشت خبرنگاران نداشته است. تنها در فاصله یک ماه دستکم ۱۲ خبرنگار در سراسر کشور خودسرانه بازداشت شدهاند. به تاریخ ۱۷ ثور ۱۴۰۱ ، خالد قادری شاعر و خبرنگار رادیو نوروز در شهر هرات در یک دادگاه نظامی به یک سال زندان محکوم شد. میرزا حسنی مدیر رادیو صدای آفتاب در شهر هرات به تاریخ ۱ جوزا بازداشت شده است. اتهام وی «همکاری با جبهه مقاومت» اعلام شده است. جمالالدین دلدار خبرنگار رادیو گردیز به تاریخ ۳ جوزا در ظاهر به علت مواضع سیاسی پدرش بازداشت شده است و خان محمد سیال خبرنگار تلویزیون پیوستون به تاریخ ۲۰ ثور به علت «امری شخصی» در ولایت ارزگان بازداشت شده است. پرونده هیچ کدام از این خبرنگاران زندانی بنا بر قانون در کمیسیون تخطی بررسی نشده است.
بر اساس گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، به تاریخ ۷ جوزا بصیره مصمم، اوغ بیگ غفوری و فیروز غفوری سه روزنامهنگار ولایت فاریاب با دستور سارنوالی و بنا بر شکایت رییس اداره اطلاعات و فرهنگ ولایت که پیشتر معین اداره معارف بود، بازداشت شدند. این پرونده به دوسال پیش مربوط و در باره فساد اداری این فرد در آن زمان بود که از سوی دستگاه عدلی پذیرفته نشده بود. این خبرنگاران با سپردن وثیقه پس از هفت ساعت بازداشت در انتشار برگزاری دادگاه آزاد شدند.
به تاریخ ۲ جوزا، جواد اعتماد خبرنگار آژانس خبری آسوکا را استخبارات در کابل به هنگام پوشش یک حمله انتحاری در کابل بازداشت و پس از دو روز آزاد کرد. علیاکبر خیرخواه خبرنگار صبح کابل پس از پنج روز ناپدید شدن از سوی «افراد ناشناس» آزاد شد. بنا بر اطلاعات گردآوری شده از سوی RSF وی را یک شاخه استخبارات بازداشت کرده بود. در همان روز رومان کریمی خبرنگار و همکارش سمیعالله راننده رادیو سلام وطندار و فرزاد فلمبردار نیویورک تایمز هنگام پوشش خبری تظاهرات زنان در کابل بازداشت و پس از هفت ساعت آزاد شدند.