نویسنده: محمد حسین جوهری
رهبران طالبان همواره تلاش کرده که اختلافات درونی‌شان را پنهان کنند؛ اما در همه‌ی موارد موفق به جلوگیری از آشکار شدن آن نشده‌اند. هرچند طالبان با کتمان اختلافات‌شان می‌خواهند که خودشان را به عنوان یک گروه واحد برای اداره‌ی افغانستان به نمایش بگذارند؛ اما جنگ خودی طالبان در ولسوالی بلخاب ولایت سرپل در شمال کشور، نشان داد که اختلافات میان اعضای طالبان تا چه سطح عمیق و جدی است.
تجلیل از نهم سنبله بار دیگر پرده از روی اختلافات موجود میان طالبان برداشت. طوری که سراج‌الدین حقانی از اعضای برجسته طالبان در این مراسم اشتراک نیافت و مانور نظامیان طالبان نیز در مقایسه با ۲۴ اسد، بسیار کمرنگ بود.
در تازه‌ترین مورد، اداره‌ی طالبان در کابل، نهم سنبله را در حالی رخصتی اعلام کرده است که در تقویم رسمی این گروه، از رخصتی بودن ادارات در این روز، اشاره نشده است. نهم سنبله مصادف به سالروز خروج «دوهانو» آخرین سرباز امریکایی از میدان هوایی کابل است.
هر چند طالبان قبلاً، از ۲۴ اسد به عنوان روز پیروزی‌شان «در برابر امریکا و متحدین آن» تجلیل کردند و آن را روز رخصتی اعلان نمودند؛ اما از دو هفته قبل به این سو، در اکثر از جاده‌های مهم شهر کابل پرچم طالبان بلند گردیده و بیلبوردهای کلان که حاوی شعار «۹ سنبله روز آزادی کشور از اشغال امریکا» است، در جاهای دیدنی پایتخت نصب شده است. این آمادگی‌ها نشان می‌دهد که عده‌ای از طالبان با تجلیل پر رونق از ۹ سنبله می‌خواهند که این روز را بیشتراز ۲۴ اسد، مهم جلوه دهند.
واقعیت امر در این است که بزرگ‌نمایی «۹ سنبله» ریشه در اختلافات درونی طالبان دارد. شبکه حقانی و حلقه ملا عبدالغنی برادر، بر سر روایت پیروزی با همدیگر اختلاف نظر دارند و هر دو جناح در تلاش قبولاندن روایت‌‌شان از ۲۴ اسد و ۹ سنبله هستند. به عبارت دیگر اختلاف روی بیرون راندن امریکا از طریق جنگ و دیپلوماسی است. همچنین ورود اعضای طالبان به کابل نیز از موضوعاتی است که این دو جناح بر سر آن اختلاف جدی دارند و هر کدام می‌خواهد تثبیت کند که پیشتر از دیگران وارد کابل شده و این افتخار باید به نام گروه وی، ثبت گردد.
شبکه حقانی از ۲۴ اسد به عنوان روز تاریخی یاد میکند که در آن نظام جمهوریت به دست نظامیان طالب سقوط داده شد. شبکه حقانی که اعضای آن بیشتر در حملات انتحاری علیه نظام جمهوری و مردم افغانستان دست داشتند، بر این باورند که حکومت پیشین افغانستان در نتیجه اقدام نظامی سقوط داده شد نه بر مبنای مذاکراتی که در قطر انجام شد. بر همین اساس، سربازان پولیس طالبان که تحت امر سراج‌الدین حقانی است، در ۲۴ اسد، رزمایش‌های نظامی را در سراسر کشور برگزار کردند.
در مقابل، جناح ملا برادر معتقدند که خروج امریکا از افغانستان، نتیجه مذاکرات و امضای تفاهم‌نامه‌ای است که میان ملا عبدالغنی برادر و زلمی خلیلزاد، نماینده امریکا در دوحه به امضا رسید. از دید جناح قندهار، بدون امضای تفاهم‌نامه برای تعیین زمان خروج نظامیان امریکایی از افغانستان، پیروز شدن بر جمهوریت از طریق نظامی، ناممکن بود. این مذاکرات دوحه بود که زمینه سقوط جمهوریت و خروج امریکا را فراهم کرد. پس ۹ سنبله که ارتباطی با خروج امریکا بر اساس مذاکرات دوحه دارد، باید به عنوان روز تاریخی ثبت تقویم افغانستان گردد.
در نتیجه این اختلافات، اداره امور ریاست الوزراء «بر اساس هدایت شفاهی» رییس الوزراء، طی مکتوبی از وزارت کار و امور اجتماعی اداره طالبان خواسته بود که نهم سنبله را رخصتی اعلان کند. همچنین در این مکتوب از مسوولین ولایات نیز خواسته شده بود که از این روز تجلیل نمایند.
بر مبنای همین روایت‌ها، هر جناح خود را مستحق رهبری می‌داند و در تلاش قبضه بیشتر قدرت است. روایتی که روز به روز اختلافات میان این دو جناح را پر رنگ‌تر از گذشته نموده و آینده‌ی رهبری این گروه را در هاله‌ی از ابهام قرار داده است. نزاع بر سر تقسیم قدرت بر مبنای روایت پیروزی، مسأله‌ای تازه نیست؛ بلکه در آستانه تشکیل کابینه سرپرست طالبان، این اختلاف نظر تا مرز درگیری فزیکی میان ملا برادر و کاکای سراج الدین حقانی در داخل ارگ پیش رفته بود.
- جناح ملا برادر از نهم سنبله در میدان هوای بگرام تجلیل کردند که در آن سراج‌الدین حقانی اشتراک نداشت. عدم اشتراک رهبر شبکه حقانی در این مراسم و نیز عدم برگزاری مانورهای نظامی در این روز، بار دیگر شدت اختلافات موجود میان گروه طالبان را برجسته ساخت.
- هر چند طالبان یک شب قبل از ۹ سنبله، اقدام به فیرهای شادیانه به طور محدود کردند؛ اما رزمایش نظامیان طالبان در مقایسه با ۲۴ اسد کمرنگ بودند.
