طالبان تنها مارکت و پارک ویژه زنان در غزنی را محل نظامی ساخته‌اند

الیاس احمدی

منابع مردمی در شهر غزنی به رسانه‌ی رخشانه می‌گویند که طالبان تنها پارک و مارکت ویژه زنان در شهر غزنی را به روی زنان بسته و به محل نظامی تبدیل کرده‌اند.

به دروازه ورودی این پارک نوشته‌ شده است « الجهاد مرکز» و در قسمت دیگر آن ورود بدون اجازه را ممنوع کرده است: «بدون اجازه وارد شدن ممنوع.»

«پارک و مارکیت زنانه»، اولین مکان تفریحی ـ تجارتی ویژه زنان، در شهر غزنی بود که توسط حکومت پشین ساخته شده بود.

دکانداران و فروشندگان اطراف پارک و مارکیت زنانه در غزنی می‌گویند که با سقوط شهر غزنی به دست طالبان، دروازه‌ی این پارک به روی زنان بسته شده و اندکی پس از آن، طالبان آن‌را به دادگاه نظامی تبدیل کرده‌اند.

 الله‌محمد، یکی از فروشندگانی که در مجاورت این پارک دست‌فروشی می‌کند، به رسانه رخشانه می‌گوید: «طالبان که غزنی را گرفت، محکمه نظامی خوده اینجه آورد.»

حفیظ عمر، سخن‌گوی والی طالبان در غزنی به رسانه‌ی رخشانه می‌گوید، این ادعای شهروندان بی‌بنیاد است: «این سخن دروغ است. برای ما نشان بدهد که در کدام جای پارک، محکمه جور شده.»

شهر سنتی غزنی پیش از طالبان نیز آغوش مهربان نسبت به زنان نداشتد. زنان به راحتی در پارک‌ها و اماکن تفریحی این شهر گشت‌و‌گذار نمی‌توانستند.

افتتاح پارک و مارکیت زنانه، برای زنان این شهر، دستاورد بزرگ و جایی مطمئنی برای سپری‌کردن لحظات خوش شان بود.

گوشه‌ی آرام در شهر ناامن

زینب ۱۷ ساله که باشنده ساحه «قلعه‌ی کلوخک» شهر غزنی است به رسانه‌ی رخشانه می‌گوید، پس از حاکمیت طالبان، حتا برای یک بار هم که شده، جایی به تفریح نرفته است. تنها وقتی که او همراه محرم از خانه تا مرکز شهر آمده، برای خرید نوروزی بوده.

او که پیش از طالبان بارها به مرکز رفته بود، می‌گوید، پارک و مارکت زنانه گوشه‌ی آرام در شهر ناامن غزنی برای زنان بود: «خیلی جایی خوبی بود. برای زنان خیلی جای راحت و آرام بود. همیشه در خانه هستیم. خیلی دلتنگ می‌شوم. »

پارک و مارکت زنانه از بودجه انکشافی شهرداری ولایت غزنی در ۷ سرطان سال گذشته افتتاح شد.

در روزهای اول بازگشایی، یک رستورانت و هفت غرفه برای دست‌فروشی در این پارک و مارکت وجود داشت که بعدها تعداد غرفه بیشتر شد.

ثنا محمدی که ۱۷ ساله است  می‌گوید، پیش از حکومت طالبان با آن‌که شرایط فرهنگی خیلی خوب نبود،‌ اما او همراه با خانواده و دوستانش به جاهای مختلفی از جمله ولسوالی خواجه‌عمری ولایت غزنی، پارک زنانه شهر غزنی و کافه‌ها می‌رفته است. ثنا می‌گوید: «امسال حتا دَ نوروز جایی نرفتیم. ما که در خانه بخوبی احساس آرامش نمی‌کنیم دیگه چکر کَی رفته می‌تانیم.»

وزارت امر به معروف و نهی از منکر اداره‌ی گروه طالبان روز شنبه (۶ حمل) طی اعلامیه‌ای، حضور هم‌زمان زنان و مردان را در مکان‌های تفریحی کابل منع کرده است.

معصومه ۲۸ ساله، باشنده حیدرآباد شهر غزنی به رسانه رخشانه می‌گوید، بدون همسرش نمی‌تواند جایی برای تفریح یا برای رفع دیگر نیازمندی‌هایش برود. او که دو سال پیش از انستیتوت غضنفر، در رشته قابلگی فارغ شده، اکنون بیکار است و پس از سقوط حکومت پیشین، فراتر از کوچه و خانه‌اش جایی نرفته است: «پیش از طالبان، زیاد پارک می‌رفتم. آموزشگاه کودکانم نزدیک پارک سنایی بود، زیادتر وقتا که اولادهایم از آموزشگاه بیرون می‌شدند، یگان چیز برای خوردن می‌گرفتیم و می‌رفتیم پارک سنایی. یگان وقت خواجه بغرا هم می‌رفتیم. خلاصه خوش می‌گذشت، اما طالبان همه‌‌اش را از ما گرفت.»

صدف رحیمی باشنده ساحه مغُلان شهر غزنی به رسانه رخشانه می‌گوید که زندگی زیر پرچم طالبان در غزنی سخت و دشوار است «حتا راحت نفس کشیده نمی‌تانیم، تفریح و کار را خو بان.»

شماری از زنان در شهر غزنی به رسانه رخشانه می‌گویند که مردان خانواده‌های شان نیز پس از حاکمیت طالبان به رفتن زنان خانواده‌های شان به تفریح رضایت نمی‌دهند و در شماری از خانواده‌ها، حتا مردی وجود ندارد که به‌عنوان محرم زنان خانواده ‌را همراهی کند. سمیرا عمری که باشنده «شهر کهنه» شهر غزنی است و ۳۲ سال سن دارد، به رسانه رخشانه می‌گوید که مردان خانواده‌اش بیشتر به‌خاطر محدودیت‌هایی که طالبان بر زنان وضع کرده، به رفتن زنان خانواده به تفریح رضایت نمی‌دهند «میگن در ای شرایط کجا میرین».

صدف رحیمی نیز به تمایل نداشتن مردان خانواده‌اش در خصوص رفتن زنان به تفریح می‌گوید که حتا اگر مردان خانواده‌اش به این امر رضایت بدهند، بازهم آن تفریح به آن‌ها خوش نخواهد گذشت: « که بگیم چکر میریم، اونا می‌گن از چکر رفتن تان کرده خانه‌ماندن تان بهتر است. بعدش هم اگر با هزار اصرار هم بریم، بازم به جایی خوشی، ممکن به جنجال روبرو شویم.»

با این حال مونسه مبارز، فعال حقوق زنان به این باور است که اقدامات طالبان در وضع محدودیت علیه زنان، اقدامات دینی نه، بلکه اقدامات سیاسی است. خانم مبارز می‌گوید که طالبان با گروگان گرفتن حقوق زنان و وضع محدودیت‌های گسترده علیه این‌قشر، به‌عنوان ابزار سیاسی در امر بدست‌آوردن امتیازهای سیاسی و بقای قدرت شان است. او چنین تصریح می‌کند: «لغو کردن پارک و مارکیت زنانه در غزنی، ادامه وضع محدودیت‌هایی است که هر روز علیه زنان شدید‌تر می‌شود و این نوعی گروگان‌گیری برای کسب امتیاز سیاسی است.»

به باور این فعال حقوق زنان، طالبان اولین گروهی در تاریخ بشریت است که با گروگان‌گیری شهروندان، می‌خواهند از کشور‌های بیگانه امتیاز بگیرند. خانم مبارز می‌افزاید که نیتجه اقدامات طالبان برای به حاشیه‌راندن زنان از سطح اجتماع و وضع محدودیت‌های شدید علیه زنان را می‌توان در سه سطح برسی کرد. نخست این‌که باعث افزایش خشونت و به‌وجود آمدن جامعه معیوب خواهند شد. در سطح دوم، ضربه شدید اقتصادی به پیکر جامعه وارد می‌کند و هزاران خانواده‌ای که نان‌آور شان زنان بودند، عملاً دچار فقر شدید شده‌اند. سطح سوم، آسیب‌های روانی از جمله افسردگی، بر زنان وارد می‌شود.

خانم مبارز با اشاره به افراطیت گروه طالبان می‌گوید که حضور زنان در اجتماع و مکان‌های عمومی چه از لحاظ عاطفی و چه از لحاظ روشنگری، جامعه را بگونه‌ای آماده می‌سازد که بستر‌های ترویج افراطیت و خشونت را از بین می‌برد،  به همین دلیل است که طالبان مخالف آن است. او با ابراز نارضایتی شدید در مورد اقدامات طالبان علیه زنان می‌گوید: «محروم ساختن زنان از حق تحصیل، حذف شان از ساختار سیاسی و اجتماعی، وضع محدودیت‌ها، مسدود ساختن مراکز تفریحی، اقتصادی و بهداشتی زنان جنایت است.»