دیده‌بان حقوق بشر: رهنمود‌ جدید رسانه‌یی طالبان به خبرنگاران زن آسیب می‌رساند

دیده‌بان حقوق بشر در واکنش به رهنمود جدید رسانه‌یی طالبان گفته است که این اعمال سخت‌گیرانه، به خبرنگاران افغانستان به ویژه خبرنگاران زن، آسیب می‌رساند.

رخشانه: این نهاد بین‌المللی با نشر گزارشی گفته است که مقامات طالبان در افغانستان خبرنگاران را تهدید می‌کنند و دستورالعمل‌های جدید رسانه‌یی سخت‌گیرانه‌ای را اعمال می‌کنند که به خبرنگاران، به ویژه خبرنگاران زن، آسیب می‌رساند.

در گزارش آمده است: «مقامات استخباراتی طالبان، خبرنگارانی را که از مقامات طالبان انتقاد کرده‌اند، تهدید به مرگ کرده‌ و از خبرنگاران خواسته‌اند که همه‌ی گزارش‌ها را قبل از انتشار برای تایید ارایه کنند. دستورالعمل‌ جدید وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان، پوشش روزنامه‌نگاران زن در تلویزیون را دیکته می‌کند و سریال‌های تلویزیونی و برنامه‌های سرگرمی با حضور بازی‌گران زن را ممنوع می‌کند.»

پاتریشیا گاسمن، مدیر آسیایی دیده‌بان حقوق بشر، گفته است: «مقررات رسانه‌یی جدید و تهدیدهای طالبان علیه روزنامه نگاران، نشان دهنده‌ی تلاش‌های گسترده‌تر آن‌ها برای خاموش ساختن انتقادات از حاکمیت‌شان است. از بین بردن هر فضایی برای مخالفت و تشدید محدودیت‌ها برای زنان در رسانه‌ها و هنر، ویران‌گر است.»

در گزارش این نهاد آمده است، شماری از خبرنگاران گفته‌اند که پس از نشر گزارش‌ها در مورد سوءاستفاده‌های طالبان، از سوی مقامات محلی این گروه احضار شده‌اند.

در این گزارش به نقل از یکی از خبرنگاران که از بررسی خانه‌ها و لت‌وکوب مردم توسط طالبان گزارش تهیه کرده بود، آمده است که معاون والی طالبان او را به دفتر خود فراخوانده و برایش گفته است که اگر دوباره چنین گزارشی نشر کند، این مقام طالبان او را در «چهارراهی شهر حلق‌آویز خواهد کرد.»

در گزارش آمده است، شماری دیگر از کارمندان رسانه‌ها گزارش داده‌اند که مقامات اطلاعاتی طالبان مسلح به دفاتر آن‌ها رفته و به خبرنگاران هشدار داده‌اند که در گزارش‌های خود از کلمه «طالبان» استفاده نکنند، بلکه در همه نشریات به «امارت اسلامی» اشاره کنند.

براساس این گزارش، مقامات طالبان در یکی از ولایت‌ها به رسانه‌های محلی دستور داده‌اند که به جای واژه « بمب‌گذار انتحاری»‌ واژه‌ی‌«‌شهید» بنویسند. این تصمیم طالبان پس از آن گرفته شده است که سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله طالبان با خانواده‌های عاملان انتحاری دیدار کرده و آنان را تقدیر کرده‌ است.

در گزارش آمده است که  سردبیران و روزنامه نگاران از فضای محدود کننده برای رسانه‌ها شکایت کرده اند. سردبیر یکی از رسانه‌های محلی  گفته که اکثر همکارانش برای امنیت خود دست از کار کشیده‌اند. سردبیر این روزنامه محلی گفته است: «دست‌رسی به اطلاعات بسیار محدود شده است. مقامات محلی طالبان به ما دستور داده‌اند که گزارش‌های خود را قبل از انتشار، با آن‌ها در میان بگذاریم.»

دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید که طالبان رسانه‌ها را به ویژه در ولایات تحت فشار قرار داده‌اند تا گزارش‌های مورد نظر خود را منتشر کنند و در برخی موارد به خبرنگاران دستور داده‌اند تا با آن‌ها مصاحبه کنند. یکی از روزنامه‌نگاران می‌گوید: «بعد از این‌که ما را به مرگ تهدید کردند، آنچه را که گفتند منتشر کردیم. حالا هم در ابتدای برنامه آیات قرآن و نعت پخش می‌کنیم چون از امنیت خود می‌ترسیم.»

در گزارش آمده است که بسیاری از رسانه‌ها از ترس، دفاتر خود را بسته‌اند و فقط به گونه‌ی آنلاین نشرات دارند.

گاسمن می‌گوید: «علی‌رغم وعده‌های طالبان مبنی بر اجازه فعالیت رسانه‌هایی که «ارزش‌های اسلامی» را رعایت می‌کنند، واقعیت برای افغانستان این است که خبرنگاران در ترس از کوبیدن دروازه‌ی خانه‌ی‌شان یا احضار از سوی مقامات [طالبان] زندگی می‌کنند. این فضا به یک خاموشی اطلاعاتی می‌انجامد که در آن سوء‌استفاده‌های طالبان به طور فزاینده‌ای به صورت مخفیانه و بدون پاسخ‌گویی اتفاق می‌افتد.»