هم‌زمان با تجلیل از روز جهانی آزادی مطبوعات، نهادهای رسانه‌ای و خبرنگاران از وضعیت بد رسانه‌ها در کشور ابراز نگرانی کرده و می‌گویند که محدودیت‌ها و خشونت‌ها در برابر رسانه‌ها و خبرنگاران افزایش یافته است.
رخشانه: حجت‌الله مجددی، رییس اتحادیه‌ی خبرنگاران آزاد افغانستان امروز(چهارشنبه، ۱۳ ثور) برابر با(۳ می) یا روز جهانی آزادی مطبوعات، در برنامه‌ی تجلیل از این روز در کابل می‌گوید که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، از ۶۰۱ رسانه‌ی فعال، ۲۲۵ رسانه در روزهای، اول به دلیل مشکلات اقتصادی و محدودیت‌های وضع‌شده از سوی گروه طالبان از فعالیت بازمانده است.
مجددی همچنان می‌گوید که پس از سقوط حکومت پیشین، از میان ۱۲هزار خبرنگار و کارمند رسانه‌ای در افغانستان که دو هزار و ۸۰۰ آن‌ها را زنان تشکیل می‌دادند، یک هزار از آن‌ها مجبور به ترک کشور شده و حدود هفت هزار نفر کار خود را از دست داده‌اند.
مجددی می‌گوید که از میان دو هزار و ۸۰۰ خانم خبرنگار، تنها ۵۰۰ تن در رسانه‌های کشور مصروف کار هستند.
به گفته‌ی مجددی، طی نزدیک به دوسال گروه طالبان در افغانستان، حدود ۲۰ رسانه دوباره به فعالیت آغاز کرده، پنج رسانه‌ی دیگر تازه تاسیس شده است؛ اما در مقابل آن، دست‌کم ده رسانه به‌شمول یک خبرگزاری، دو شبکه‌ی تلویزیونی و هفت شبکه‌ی رادیویی دیگر از فعالیت بازمانده است.
او می‌گوید که به دلیل کاهش همکاری سخنگویان ادارات طالبان با خبرنگاران، دست‌رسی به اطلاعات دشوار شده و این موضوع تاثیرات منفی شدیدی بالای کار رسانه‌ها داشته است.
مجددی در ادامه می‌گوید که مصونیت جانی و ذهنی خبرنگاران، قناعت‌بخش نیست. او از مقامات طالبان می‌خواهد که امنیت جانی و ذهنی خبرنگاران را تضمین کنند.
مجددی در اخیر می‌گوید که کمیسیون رسیدگی به تخلفات رسانه‌ای باید فعال شود، قانون رسانه‌های همگانی اجرایی شود تا فعالیت رسانه‌ها و خبرنگاران در سایه‌ی قانون واضح و روشن باشد.
در همین حال، ظریف کریمی، مسوول دیده‌بان رسانه‌های آزاد افغانستان(نی) نیز در اعلامیه‌ای به همین مناسبت گفته است که خشونت‌ها در برابر خبرنگاران افزایش یافته است.
کریمی گفته که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، تقریبا نیمی از رسانه‌های کشور از فعالیت بازمانده که در پی آن، ۶۵ درصد از خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای کار خود را از دست داده‌اند.
به گفته‌ی کریمی، در شرایط موجود، فعالیت آزاد رسانه‌ها، تمثیل آزادی بیان، دست‌رسی به اطلاعات و مصونیت جانی و روانی خبرنگاران نگران‌کننده است و ادامه‌ی این وضعیت در دراز مدت می‌تواند برای رسانه‌های آزاد افغانستان شکننده‌تر باشد.
با این حال، برخی از خبرنگاران نیز در برنامه‌ی تجلیل از روز جهانی آزادی رسانه‌ها در اتحادیه‌ی خبرنگاران آزاد افغانستان می‌گویند که آن‌ها امنیت جانی، شغلی و روانی ندارند و نیز از مشکلات شدید اقتصادی رنج می‌برند.
ما آزاد نیستیم
بی‌نظیر بکتاش، یک بانوی خبرنگار که نزدیک به ده سال تجربه‌ی کاری در حوزه‌ی رسانه را در کارنامه‌ی خود دارد، با ابراز نگرانی شدید از وضعیت کنونی خبرنگاران و رسانه‌ها می‌گوید: «تلخی‌ها و نابسامانی‌های زیادی را در مدت نزدیک به دو سال حاکمیت طالبان بر افغانستان تجربه کرده‌ایم. ما در این دو سال نتوانستیم و نمی‌توانیم صدا بلند کنیم.»
خانم بکتاش می‌گوید که ما درحالی از روز جهانی آزادی رسانه‌ها تجلیل می‌کنیم که واقعا آزادی نداریم. او می‌گوید: «خبرنگاری جرم نیست، مسلک است. همه باید به مسلک یک‌دیگر احترام بگذاریم و مسوولان طالبان نیز باید اجازه بدهند تا خبرنگاران کار خود را آزادانه و بدون ترس انجام بدهند.»
خانم بکتاش، برخورد مسوولان طالبان با خبرنگاران را به باد انتقاد گرفته و می‌گوید: «بارها شاهد گریه و اندوه خبرنگاران بوده‌ام، بارها لت‌وکوب خبرنگاران از سوی نیروهای طالبان را شاهد بوده‌ام. چرا؟ جرم کرده؟ نخیر! او فقط خواسته است که اطلاعات را در اختیار مردم قرار بدهد.»
بکتاش با بیان این مطلب که رسانه‌ها پل ارتباطی میان دولت و ملت است، می‌گوید که طالبان باید اجازه بدهید رسانه‌ها نقد کنند، بگذارید مردم از طریق رسانه‌ها از شما انتقاد کنند؛ چرا که انتقاد سازنده است.
بکتاش می‌گوید که با مجازات، زندانی کردن و قوانین«عجیب و غریب» پاسخ دادن سازنده نیست. چنان‌که چندین خبرنگار همین حالا در زندان‌های این گروه به‌سر می‌برند و حتا خانواده‌های شان نیز از وضعیت آن‌ها اطلاعی ندارند.
او در ادامه می‌گوید که ادارات طالبان از جمله استخبارات، امر به معروف و وزارت داخله در امور رسانه‌ها مداخله کرده و بر کار آن‌ها محدودیت وضع می‌کنند.
او می‌افزاید: «حتا پولیس وقتی‌که می‌بیند یک خبرنگار دوربین در دست دارد، با او برخورد خشونت‌آمیز کرده و برچسب جاسوس به آن‌ها وارد می‌کند.»
او در اخیر تاکید می‌کند که ما«آزادی» نداریم و همه‌ی ما در «انحصار» قرار داریم.
در همین حال، ریچارد بنت، گزارشگر ویژه‌ی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد به مناسب روز جهانی آزادی رسانه‌ها در توییتی گفته است که در روز جهانی آزادی مطبوعات، رسانه‌های افغانستان بیش از همه زنان روزنامه‌نگار، با محدودیت‌های تاسف‌بار و خطرات جانی به گزارش‌رسانی ادامه می‌دهند.
او از طالبان می‌خواهد که به رسانه‌های آزاد، کثرت‌گرا، مستقل و فراگیر احترام بگذارند.
سازمان عفو بین‌الملل نیز در توییتی به همین مناسبت گفته است که مقامات طالبان باید متعهد شوند که به آزادی بیان احترام بگذارند.
این سازمان تاکید کرده که گروه طالبان به خبرنگاران اجازه دهند تا مستقلانه و در امنیت کامل جانی و روانی در افغانستان کار کنند.
از سویی هم، هانا نیومن، نماینده‌ی پارلمان اتحادیه اروپا که در روزهای گذشته به کابل سفر کرده، به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات گفته است که شمار زنان در رسانه‌های افغانستان از ۲۸۰۰ نفر به ۵۰۰ نفر رسیده است.
نیومن از محدودیت‌های طالبان بر خبرنگاران زن انتقاد کرده و گفته که این گروه آن‌ها را مورد آزار و اذیت قرار می‌هد.
از روز جهانی آزادی رسانه‌ها در افغانستان در حالی تجلیل می‌شود که طالبان محدودیت‌های گسترده‌ای بر فعالیت‌های آزاد رسانه‌ها وضع کرده که تمامی رسانه‌ها تحت تاثیر این شرایط قرار گرفته و حدود نیمی از رسانه‌های کشور از فعالیت باز مانده‌اند.
