زیبا بلخی
خاطرات تلخ آن روز شاید برای همیشه در ذهنش حک شده است. با یادآوری آن لحظه، ترس در چشمانش موج می‌زند. نفس عمیقی می‌کشد و با صدایی لرزان می‌گوید: «اسلحه را گرفت. با نوک اسلحه در وسط شهر و بین مردم، به شدت به هر دو پایم زد که تا یک هفته داغش بود و درد می‌کرد.»
گفته‌های نیلوفر لنگر، دختر ۲۶ ساله‌ی ساکن ولایت جوزجان است که نزدیک به یک ماه قبل، هنگامی‌که برای خرید به شهر رفته بود، با نیروهای امر به معروف و نهی از منکر طالبان در وسط شهر سر خورد. محتسبان طالبان نیلوفر را به خاطر پوشش‌اش، در وسط شهر و در انظار عمومی لت‌وکوب کردند.
نیلوفر به دلیل گرمی هوای شهر شبرغان، تصمیم گرفت ساعت ۵ عصر برای خرید به بازار برود؛ اما نمی‌دانست که این دقیقا زمانی است که افراد طالبان در شهر بیشتر از هر ساعت دیگر برای نظارت از حجاب زنان، گشت‌زنی می‌کنند.
نیلوفر به رسانه‌ی رخشانه می‌گوید، نزدیک «عطایی مارکیت» در داخل شهر ناگهان هفت نفر از اعضای طالبان که به گفته‌ی او، سه تن شان از محتسبان امر به معروف طالبان بودند، سر راه او قرار گرفته و مانع ادامه‌ی راهش شدند: «طبق معمول من هم چپن خود را که دراز بود پوشیدم، ماسک خود را زدم و حجاب خود را گرفتم. رفتم طرف شهر که خرید کنم. به‌خاطر ترس از طالبان، زیاد به شهر رفت‌و‌آمد ندارم. همان روز هفت طالب پیش رویم ایستاد شدند. سه نفر شان از امر به معروف بودند و چهار نفر طالب دیگر. مرا ایستاد کردند و پرسیدند که کجا می‌روی؟»
نیلوفر به طالبان پاسخ داده بود که به شهر برای خرید می‌رود؛ اما افراد طالبان بی‌اعتنا به پاسخ‌اش، او را مورد سرزنش و ناسزا قرار داده و حتا به ضرب‌و‌شتم او پرداختند: «یکی دیگرش بلند شد و گفت که چرا ماسک نداری؟ گفتم چشم تان نمی‌بیند، این ماسک نیست خی چیست؟ گفت، تو ره اجازه نمی‌دهیم بروی به شهر… توهین لفظی زیادی برم کردند؛ کثیف گفت، بی‌شرف گفت و بسیار کلمات زشت دیگری که من زبانم یاری نمی‌کند تا بیانش کنم. بعد از آن می‌خواست دستم را بگیرد که برایش گفتم وقتی شما گپ از اسلام می‌زنید، خداوند گفته که یک نامحرم دست دختر را در بین شهر و پیش این‌قدر مرد و زن بگیرد؟ دستم را نگرفت. اسلحه را بالا کرد و گفت می‌زنم.»
نیلوفر مدعی شده که افراد طالبان با میل اسلحه به پایش زده و او را زیر لگد گرفته‌اند: «با لگدهای متواتر در پای راست و چپم می‌کوبیدند. تا یک هفته دردش بود. درد و زخم‌اش گم می‌شود؛ اما داغش که در دلم مانده، هرگز نمی‌رود.»
در عکس‌هایی که نیلوفر به رسانه‌ی رخشانه فرستاده، اثر لت‌وکوب وکبودی در هر دو پایش دیده می‌شود و نشان می‌دهد که چگونه بی‌رحمانه مورد لت‌وکوب افراد طالبان قرار گرفته است. از نشر تصاویر بدن کبودش به درخواست نیلوفر خودداری می‌شود.
از این حادثه چیزی حدود یک ماه می‌گذرد؛ اما تا اکنون نیلوفر جرات نکرده که دوباره به شهر برود و به گفته‌ی خودش، دچار مشکلات روحی و روانی شده است: «مثل یک زندانی در خانه خود را قید کردم. وقتی نام طالب را می‌شنوم، فقط همان روز یادم می‌آید و این‌که چگونه بی‌رحمانه من را لت کردند.»
نیلوفر تنها دختری نیست که در نزدیک به یک ماه گذشته به دلیل نداشتن حجاب مورد نظر طالبان، در شهر مورد لت‌وکوب قرار گرفته است.
به گفته‌ی شماری از فعالان مدنی و حقوق زن در ولایت جوزجان، موارد لت‌وکوب و بدرفتاری طالبان با زنان در خیابان‌های این شهر هر روز رو به افزایش است.
طالبان درماه ثور سال گذشته اعلام کردند که از این پس زنان و دختران در افغانستان باید چشم‌ها، بدن و صورت شان را بپوشانند. وزارت امر به معروف طالبان در فرمانی گفته بود، زنان باید از روی‌بندهایی که چهره‌ی آن‌ها را کاملا می‌پوشاند، استفاده کنند.
طالبان در مورد اعمال حجاب اجباری گفته بودند: «اول خانه‌ی زن بدحجاب شناسایی شده و توصیه و تنبیه شود. دوم، ولی آن زنان و دختران به اداره‌ی امر معروف احضار شود. سوم، سرپرست آن زن سه روز زندانی شود. برای چهارمین بار به دادگاه تحویل و به مجازات مناسب محکوم شود.»
پس از این دستور، پیوسته شکایت از بدرفتاری ماموران محتسب طالبان با زنان، در خیابان‌های شهرهای مختلف افغانستان از جمله، جوزجان افزایش یافته است.
مدینه(مستعار) مدت ۱۰سال است که در ولایت جوزجان به عنوان فعال مدنی و حقوق زن فعالیت اجتماعی دارد.
مدینه می‌گوید، در بیشتر از یک ماه گذشته زنان زیادی در سطح شهر شبرغان، مرکز ولایت جوزجان به دلیل نداشتن حجاب اسلامی مورد نظر طالبان، مورد لت‌وکوب قرار گرفته‌اند.
به گفته‌ی مدینه، طالبان در سطح شهر جوزجان ایست‌های بازرسی ایجاد کرده‌اند: «حتا داخل موترها را می‌بینند تا هیچ خانمی بی‌حجاب نباشد و روزهایی شده که راننده‌ی موترها را به دلیل این‌که زنان برقع یا همان روی‌بند را نداشتند، لت‌وکوب کردند.»
مدینه هدف از این کار طالبان را حذف کلی زنان از جامعه می‌داند: «در بعضی ولایت‌های کوچک‌تر، محدودیت‌ها بیشتر است و برای عملی کردنش طالبان جدی‌تر وارد عمل می‌شوند. وضعیت خانم‌ها در ولایت جوزجان خیلی نگران‌کننده است، خصوصا در همین یک ماه اخیر که خیلی نگران‌کننده شده. حتا خانم‌ها نمی‌توانند در بازار با حجاب اجباری این گروه، درست گشت‌و‌گذار کنند.»
مدینه می‌افزاید، گروه طالبان برای رسیدن به اهداف شان بیشتر از بلندگوهای مساجد استفاده می‌کنند و به زنان هشدار می‌دهند که جز در مواقع ضروری، در شهر گشت‌و‌گذار نکنند.
او افزود: «روزهای جمعه در مساجد وقتی سر موضوعی تبلیغ می‌کنند، در اخیر تبلیغ هر جمعه ابلاغ می‌کنند که باید خانم‌ها حجاب اسلامی را مراعات کنند، باید خانم‌ها فقط در صورت ضرورت به شهر بروند و هر روز در شهر گشت‌و‌گذار نکنند.»
مدینه می‌گوید، گروه طالبان حتا برای دکان‌داران هشدار داده‌اند که با زنان بدون برقع خریدوفروش نکنند: «یکی از دوستانم بدون چادر برقع برای خرید به شهر رفته بود که طالبان برایش اجازه‌ی خرید نداده بودند. برایش گفتند، برو اول برقع بپوش باز بیا برای خرید. به دکان‌دار گفته بودند تا زمانی‌که این خانم برقع نپوشد، حق نداری به او چیزی بفروشی.»
قبلا گروه طالبان در ولایت بلخ نیز دکان‌داران را از فروش کالا به زنان«بد حجاب» منع کرده بودند.
شایسته‌ی ۱۸ ساله یکی دیگر از ساکنان شهر شبرغان، مرکز ولایت جوزجان می‌گوید که یکی از دوستانش نیز مورد لت‌وکوب طالبان قرار گرفته است.
او می‌گوید که دختر همسایه‌اش در یک ایست بازرسی طالبان همراه با برادرش، مورد توهین و تحقیر و سپس لت‌وکوب قرار می‌گیرد و زمانی‌که برادرش از خواهرش دفاع می‌کند، طالبان هر دو را لت‌وکوب می‌کنند: «وقتی برادرش به دفاع از خواهرش برخواسته، او را بیشتر لت‌وکوب کرده‌اند. همرای قنداق{تفنگ} د دست او بچه به اندازه‌ای زده‌اند که استخوان دست بچه شکسته بود و حتا شفاخانه رفته، دستش را گچ کده بود.»
روایت‌های این زنان، روایت صدها زن افغانستانی است که در زیر سلطه‌ی طالبان زندگی می‌کنند.
