جنبشهای اعتراضی زنان و شخصیتهای سیاسی و اجتماعی کشور نسبت به اظهارات شرل بنارد، همسر زلمی خلیلزاد، در مورد وضعیت زنان و دختران در افغانستان واکنش نشان داده و اعلام کردهاند که اینگونه مواضع غیرمسوولانه، بهگونهای غیر مستقیم به مشروعیتبخشی به یک رژیم سرکوبگر و آپارتایدی کمک میکند.
رخشانه: جنبش اعتراضی زنان ترکتبار افغانستان امروز (چهارشنبه، ۳۱ ثور) با نشر اعلامیهای نوشته است که اظهارات همسر خلیلزاد در مورد وضعیت زنان و دختران افغانستان، حقیقت فاجعهبار نقض سیستماتیک حقوق بشر در افغانستان را نادیده میگیرد.
شرل بنارد، نویسنده، رییس نهاد ARCH International و همسر زلمی خلیلزاد، فرستادهی پیشین ایالات متحده در امور صلح افغانستان، در مقالهای نوشته است که ملزم کردن زنان و دختران افغانستان به پوشیدن حجاب از سوی طالبان و همراهی آنها با یک محرم واقعیت ندارد و «اغلب زنان تنها با روسری و بدون پوشاندن صورت خود رفتوآمد میکنند.»
جنبش اعتراضی زنان ترکتبار افغانستان گفته که خانم بنارد در مقالهاش گزارشهای رسانهها دربارهی سرکوب زنان توسط طالبان در افغانستان را رد کرده است، در حالی که دهها نهاد معتبر بینالمللی، از جمله گزارشگر ویژه سازمان ملل، بهصورت مستند وضعیت زنان را «آپارتاید جنسیتی» توصیف کردهاند.
اعضای این جنبش اعتراضی با اشاره به پیشنهاد خانم بنارد مبنی بر فرستادن دانشآموزان به مکاتب خصوصی نوشتهاند که این پیشنهاد در کشوری مطرح شده که اکثریت مردم آن زیر خط فقر زندگی میکنند و اقلیتهای قومی نهتنها به آموزش خصوصی دسترسی ندارند، بلکه قربانی تبعیض سیستماتیک هستند.
در اعلامیه آمده است: «مقایسهی وضعیت زنان در هند با افغانستان، تلاشی آشکار برای انحراف افکار عمومی است. هند با وجود چالشهای خود، دارای نهادهای دموکراتیک، رسانههای آزاد و مشارکت سیاسی زنان در سطوح بالا است، در حالی که در افغانستان، زنان از ابتداییترین حقوق انسانی محروماند.»
زنان معترض این مقاله را توهین به رنج پناهجویان دانسته و گفته که کماهمیت جلوه دادن نگرانیهای پناهجویان افغانستان، توهینی آشکار به هزاران زن، دختر و خانوادهای است که به دلیل تهدیدات طالبان، مجبور به ترک خانه و کشور خود شدهاند.
آنها گفتهاند که جامعهی جهانی و نهادهای حقوق بشری «صدای واقعی زنان افغانستان را بشنوند، نه صدای مشاوران سیاسیای که از پشت درهای بسته و از منظر قدرت، قضاوت میکنند.»
در همین حال اعضای جنبش اتحاد و همبستگی زنان افغانستان نیز اظهارات شرل بنارد را محکوم کرده و گفته که چنین ادعاهایی نهتنها دروغ آشکار است، بلکه توهین مستقیم به درد، رنج و مقاومت زنان افغانستان است.
آنها گفتهاند خانم بنارد، بهعنوان همسر خلیلزاد، کسی که نقش محوری در توافق دوحه و بازگرداندن طالبان به قدرت داشته، چگونه میتواند خود را مدافع واقعیت افغانستان بداند.
اعضای این جنبش اعتراضی با اشاره به محدویتهای شدید طالبان علیه زنان در افغانستان، نوشته که انکار حقیقت، شریک شدن در جنایت است.
همچنین امرالله صالح، معاون رییس جمهور پیشین افغانستان نیز در واکنش به اظهارات همسر زلمی خلیلزاد، با نشر پستی درصفحهی ایکس نوشته است که طالبان مدیون خلیلزاد هستند، او و همسرش به دلیل نقششان در توافق دوحه از مصونیت کامل برخوردارند.
صالح این اظهارات را بخشی از تلاش خلیلزاد برای تبرئه خود از «خیانت تاریخی» دانسته است.
او همچنین نوشته است: «برای خلیلزاد و همسرش، اگر بخواهند به افغانستان زیر سلطه طالب سفر کنند و تفریح کنند، هیچ خطری آنها را تهدید نمیکند و هزینههای سفرشان (فرست کلاس) نیز توسط ملا هبتالله پرداخت خواهد شد.»
در همین حال داکتر امین احمدی، استاد دانشگاه و عضو پیشین هیات صلح نظام جمهوریت در واکنش به مقالهی خانم شرل بنارد نوشته که زنان افغانستان میتوانند از او در مراجع حقوقی شکایت کنند.
آقای احمدی با اشاره به این مقاله در صفحهی فیسبوک خود نوشته است که این ادعاهای او [بنارد] «انکار واقعیت آپارتاید جنسیتی» و «توجیه آن با استفاده از موقعیت تاثیرگذار» خود است.
او گفته باید راههای حقوقی و سیاسی طرح این مساله بررسی شود، چون اظهارات خانم بنارد ممکن است آپارتاید جنسیتی موجود را به سود طالبان «عادیسازی» کند و این میتواند «مصداق معاونت در این جرم علیه زنان به حساب آید.»