فهیمه روزی که متوجه قاعدگیاش شد، احساس کرد پرده بکارتش را از دست داده است. او هراسان دنبال خواهر بزرگترش رفت و به او گفت؛ خواهرش با لحن تندی گفت:«هوش کنی کسی خبر نشود».
فهیمه در یکی از روستاهای حاشیهای شهر چاریکار زندگی میکند. او حالا دو کودک دختر دارد. اما آن روزهایی را که از عدمآگاهی قاعدگی دچار شده بود، هرگز از یاد نبرده است.
در بیشتر روستاها و ولسوالیهای ولایت پروان علنی کردن قاعدگی شرم پنداشته شده و زن در آن دوره، نجس قلمداد میشود. کسی جرات بیان وضعیت جسمیاش را ندارد. در اکثر موارد حتا سعی میکنند از چیزهای(مقدسات دینی) که منع شدهاند، با تظاهر اجرا میکنند تا کسی متوجه نشود.
سکینه وحید فیضی، متخصص نسایی ولادی در شفاخانه ملکی پروان میگوید که مراعات نکردن بهداشت و برخورد با آن بهشکل یک مریضی، عواقب ناگواری را برای زنان در پی دارد. به گفته خانم فیضی آمار مراجعهکنندگان که در اثر بیتوجهی غیر بهداشتی دوران قاعدگی در شفاخانهها، بیشتر با مشکلات و مریضیهای رحمی مبتلا بودهاند. باورهای سنتی در پروان باعث شدهاست که هیچگونه آگاهیدهی در مورد قاعدگی در سطح ولایت صورت نگیرد.
خانم فیضی میگوید که بیشتر مریضان آنها با مشکلات حاد رحمی که از مراعات نکردن بهداشت و همچنان کارهای شاقهی روستایی بهوجود میآید، هستند. او افزود که سطح آگاهی در مورد بهداشت بسیار پایین است و عدم آگاهی باعث شده که بیشتر زنان در برابر آن بیتوجه باشند.
مریم(اسم مستعار) یکی از شهروندان شهر چاریکار میگوید که وقتی او عادت ماهوار/پریود شده بود، نگران بود که چه بلایی سرش آمده آن هم در حساسترین نقطه بدنش(بر اساس باورهای اجتماعی). او میگوید که بالاخره مادرش متوجه آلودگی پیراهنش میشود و برای او پارچههای نخی میدهد. مریم میگوید استفاده از نوارهای بهداشتی در پروان بهصورت عام نیست؛ اما نظر به سالهای گذشته که حتا وجود آن در دواخانهها تابو بود، عادی شده است. ولی هنوز در خریطههای سیاه به خریداران داده میشود و در دواخانهها هم به شکل پنهانی است.
خانم فیضی میگوید که وضعیت زنان در بعضی از ولسوالیها پروان قابل نگرانی است و در آنجاها فضای سنتی بیشتر حاکم است. او میگوید که استفاده از نوارهای بهداشتی در آن ولسوالیها بسیار اندک است و برای همین زنانی که با مشکلات رحمی مراجعه میکنند، هیچگونه آگاهی در مورد قاعدگی و حتا استفاده از لباس زیر را نمیدانند.
خانم فیضی میگوید که در دوره قاعدگی زنان نیاز دارند که نوشیدنیهای مخصوص و کارهای سبک انجام بدهند؛ اما دوباره همان عدم آگاهی باعث میشود که آنها کارهای سنگین انجام داده و غذاهای نامناسب بخورند.
به گفته برخی از باشندگان ولایت پروان، ملا امامان در بعضی روستاها و ولسوالیها در خطابههای جمعه به مردان میگویند که جلوی درس و تحصیل دخترانشان را بگیرند؛ وگرنه گمراه میشود. وجود چنین جامعهی مردسالار و سنتی باعث شده است که مسئله زنان همیشه تابو بماند و هیچگونه دریچهی گفتوگو برای حل چالشهای آنان باز نشود.