مژده محمدی
سلیمه امینی، طراح لباس اهل افغانستان، در اعتراض به محدودیت‌های گروه طالبان بر زنان و دختران در افغاستان، طراحی‌های لباس خود را با موضوع «دختران بال شکسته»، در هفته مد لندن بر روی صحنه نمایش برد.
این طراح زن در حال‌حاضر در کشور انگستان زندگی می‌کند. وقتی نوبت صحبت به وضعیت دختران در افغانستان می‌رسد، گلوی سلیمه را بغض می‌گیرد. او می‌گوید: «مجموعه طراحی‌های من در این رویداد فشن، درد زن افغان زیر حاکمیت گروه طالبان است، دردى كه زنان افغانستان ناخواسته با آن زندگى مي‌کنند… من با مجموعه طراحى‌هایی که سوژه‌ی آن وضعیت زنان افغانستان بود، خواستم تا با استفاده از این فرصت، گویای درد زنان به جهانیان باشم نه این‌که زنان افغانستان این طراحی‌های من را بپوشند.»
سلیمه امین، اولین‌بار و در حاشیه هفته مد لندن مجموعه‌ای از طرح‌هایش را تحت عنوان «دختران بال شکسته»، به نمایش گذاشت. او در این نمایش مد که از 12 تا 17 سپتامبر در لندن برگزار شد گفته است، طرح‌هایش پیام اعتراضی داشت.
در اولین طرح نمادین این مجموعه، مدل با لباسی مثل مومیایی روی صحنه ظاهر شد. این طرح با رنگ‌های سیاه و سفید به نقض حقوق و آزادی‌های زنان زیر حاکمیت گروه طالبان اشاره داشت که براساس قانون امر به معروف این گروه، بدن، صورت و صدای زنان عورت خوانده شده است.
سلیمه می‌گوید: «در این طراحی سعی کردم نمای واضح‌تری از محدودیت‌های زنان زیر حاکمیت گروه طالبان را به تصویر بکشم. در این طرح لباس، مدل کفن پوشیده است؛ به معنای این است که زنان در داخل افغانستان همانند زنان در بیرون از کشور از اجازه‌ی زندگی‌کردن برخوردار نیستند و حقوق و آزادی‌های زنان در دوران طالبان تنها به جرم زن بودن سلب می‌شود، همین خودش دردآور است و با بستن دهان، اعتراض خود را به نقض آزادی بیان نشان دادم.»
در نمونه‌ی دیگر، چهار دست فلزی، مدل را حصار کرده است یا مدل دیگر با لباسی سیاه که زنجیرهایی بر گردن آن آویخته شده بر روی صحنه حاضر می‌شود. سلیمه در توضیح این طرح‌ها می‌گوید: «زنان افغان با بازگشت دوباره طالبان از فرصت‌های کاری و تحصیلی باز مانده‌اند، بعد از ۲۰ سال همه‌ی دست‌آوردها و آرزوهایشان از بین رفت و این جاى درد است كه ما هنوز هم شاهد اين همه عقب‌ماندگى هستیم و نمي‌توانيم هيچ كارى بكنيم.»
نمایش مجموعه طراحی‌های «دختران بال شکسته»، ده دقیقه به طول انجامید، ترکیبی از رنگ‌های سیاه، سفید و سرخ را داشتند. با این حال رنگ سیاه در لباس‌های این مجموعه بیشتر به چشم می‌خورد. به قول طراح آن، رنگ سیاه نمادی از روزهای سیاه زنان افغانستان است.
سلیمه گفته: «رنگ سیاه در این طرح به عنوان نمادی از تاریکی و خفقان است. با این حرکت قصد داشتم تا به وضعیت زنان و دختران افغان زیر حاکمیت گروه طالبان اعتراض کنم. موضوع مهم این است که صدای افراد این جامعه و ظلمی که به آنها روا می‌شود را مردم جهان بشنوند و ببینند.»
در این نمایش لباس، طراح تلاش کرده بود که وضعیت زنان و دختران افغانستان را به گونه‌های متفاوت به تصویر بکشد. مدلی با بالاپوش کاملا سیاه روی صحنه حاضر شد. در وسط صحنه بالاپوش سیاه به زمین افتاد و لباس سفید نمایان شد. سلیمه در توضیح این طرح به رسانه‌ی رخشانه می‌گوید: «در این طراحی بالاپوش به رنگ سیاه به‌عنوان نمادی از ناامیدی استفاده شده که بیانگر این روزهای تاریک زنان افغان است و لباس رنگ سفید که نمادی از امید و زیبایی را به نمایش می‌گذارد.»
به‌گفته‌ی سلیمه، این طراحی به‌عنوان نمادی از فصل تازه‌ای از امید در پشت تاریکی‌ها است و نشان می‌دهد که زنان با مبارزات‌شان در داخل و خارج از کشور در تلاش برای نجات خود، این زنجیرها را درهم می‌شکنند و برای نجات خود به سوی روشنایی گام برمی‌دارند.
سلیمه امین از کابل است و از سیزده سال بدین‌سو با خانواده‌اش در انگلستان زندگی می‌کند. این طراح لباس که دیپلوم تجارت از یکی از دانشگاه‌های لندن را دارد می‌گوید، از سه سال بدین‌سو به صنعت مد روی‌آورده و اکنون در رشته‌ی طراحی لباس در دانشگاه مترپولین شهر لندن دانشجو است.
سلیمه می‌گوید، او با کمک نهادی تحت عنوان (London Fashion Show ) در هفته مُد لندن شرکت کرده و مجموعه طراحی‌های لباس خود را به نمایش گذاشته است. بنا به گفته‌ی وی منبع الهام طراحی این مجموعه «وضعیت زنان افغان زیر حاکمیت گروه طالبان» بوده است.
او می‌گوید: «برنامه مد لندن سالی دوبار برپا مي‌شود كه طراحان زيادى از سراسر جهان مي‌خواهند در آن اشتراك كنند و لباس‌هاى طراحى شده خود را به نمايش بگذارند. من به كمك يك دوست بسيار خوبم در اين برنامه راه پيدا كردم و خواستم كه از اين فرصت استفاده كنم و صدای زنان را به جهانیان برسانم.»
هفته مُد لندن در کنار هفته‌های مد پاریس، میلان و نیویورک از رویدادهای مهم در عرصه مُد و نمایش لباس در دنیاست که به هدف ایجاد فضای همکاری میان تولیدکننده‌ها و طراحان و حمایت از طراحان جوان و خلاق در بخش‌های مختلف طراحی مد و لباس راه‌اندازی می‌شود و همچنین فرصتی برای تازه‌کارهایی مثل سلیمه است که محصولات خود را به نمایش می‌گذارند.
سلیمه که در حال‌حاضر دانشجوی طراحی در لندن است، امیدوار است که در آینده با فراهم‌شدن شرایط با زنان طراح و مدل همکاری کند.
این در حالی است که با روی‌کار آمدن گروه طالبان در افغانستان، کار زنان در عرصه‌ی مدلینگ ممنوع شد و بسیاری از کسانی‌که در این حرفه فعالیت می‌کردند، افغانستان را ترک کرده‌‌اند و یا هم به شکل مخفیانه زندگی می‌کنند.
گذشته از این، زندگی زنان عادی در افغانستان از این رو به آن رو شده است. حجاب اجباری، ممنوعیت مکاتب، دانشگاه‌ها، سفر و کار بخش کوچکی از ده‌ها محدودیت طالبان علیه زنان است.
وقتی از سلیمه می‌پرسم پیام‌اش به دختران افغانستان چیست، می‌گوید: پيام من به دختران افغانستان اين است كه هيچ وقتى همت خود را از دست ندهيد ما با اينكه از هم دور هستیم؛ مگر با هم در مقابل اين ظلم و ستم مي‌جنگيم. هيچ نيرويى نمي‌تواند كه دختران و زنان افغانستان را در قفس نگه دارد. روحیه و اراده آنها برای آزادی بسیار بیشتر از هر نیرویی است که سعی در سرکوب آنها داشته باشد.»
